VS dreigt ermee Iran te straffen "met de strengste sancties uit de geschiedenis"

Washington stapte twee weken geleden uit het nucleaire akkoord met Iran. Dat akkoord was in 2015 bereikt door Iran, de VS en ook nog China, Duitsland, Frankrijk, Rusland en het Verenigd Koninkrijk.

De "gok" dat het akkoord zou helpen om de regio te stabiliseren, "was een verkeerde gok voor Amerika, Europa, het Midden-Oosten en zelfs de hele wereld", aldus Pompeo. "De nucleaire ambities van Iran zijn niet verdwenen, noch zijn hang naar regionale hegemonie."

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken heeft zwaar uitgehaald naar Iran. Het regime zal te maken krijgen met "de zwaarste sancties in de geschiedenis", zo klonk het, tenzij het zich plooit naar een reeks verregaande eisen die de VS stellen voor een nieuw nucleair akkoord.

De Verenigde Staten zullen hun sancties tegen Iran, die door het akkoord waren opgeschort, de komende vijf maanden weer activeren. Maar dat is slechts een begin. Pompeo beloofde dat de VS "een ongeziene financiële druk zal uitoefenen op het Iraanse regime". Ze zullen ook "de Iraanse agenten en hun hulptroepen van Hezbollah overal ter wereld opsporen om hen te vermorzelen". De maatregelen moeten ervoor zorgen dat Iran "nooit meer een vrijgeleide krijgt om het Midden-Oosten te domineren".

De buitenlandminister liet de deur voor het Iraanse regime wel op een kiertje staan. De VS is bereid om te onderhandelen over een nieuw akkoord, waarna de sancties op termijn toch opgeheven zouden kunnen worden. Maar dan moet Iran wel twaalf zeer verregaande eisen aanvaarden.

Op nucleair gebied leggen de VS bijvoorbeeld strengere voorwaarden op dan er in het akkoord van 2015 staan. Zo moet Iran alle verrijking van uranium stopzetten, zijn warmwaterreactor sluiten en internationale inspecteurs onbeperkt toegang geven tot alle sites van het land. Voorts moet er bijvoorbeeld een einde komen aan de ontwikkeling van raketten met nucleaire capaciteit, moet Iran zich terugtrekken uit Syrië, mag het zich niet langer moeien met regionale conflicten (zoals in Jemen), en moet de steun aan "terroristische" groepen stoppen.

Die twaalf voorwaarden mogen misschien onrealistisch lijken, ze zijn fundamenteel, aldus nog Pompeo. "Op het einde van de rit zal het Iraanse volk een keuze moeten maken wat betreft zijn leiders", alludeerde hij op een regimewissel.

Pompeo vroeg de steun van de bevriende staten, zoals de Europese landen, maar waarschuwde dat de bedrijven die zakendoen met Iran in sectoren die door de Amerikaanse sancties getroffen worden, "verantwoordelijk zullen worden gehouden". Als de VS hun sancties tegen Iran herstellen, zullen Europese bedrijven die aanwezig zijn in Iran geen toegang meer krijgen tot de Amerikaanse markt. Dat betekent dat ze in de meeste gevallen hun investeringen in Iran zullen moeten opgeven.

Het nucleair akkoord van 2015 betekende ook een belangrijke stimulans voor de Vlaamse export naar Iran. Die is de voorbije jaren stelselmatig toegenomen, tot 548,56 miljoen euro vorig jaar (+22,2 procent ten opzichte van 2016).

Iran veroordeelt de Amerikaanse dreiging om de strengste sancties in de geschiedenis op te leggen als Iran niet ingaat op een aantal Amerikaanse eisen. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat de VS de gevangene zijn van hun falend beleid en dat het de gevolgen zal dragen.

Ook de Europese buitenland-vertegenwoordiger Mogherini heeft de VS al bekritiseerd. De VS willen dat Iran helemaal geen uranium meer verrijkt en dat het inspecteurs toelaat op al zijn nucleaire installaties. Ze willen ook de Iraanse troepen weg uit Syrië.