Brussel een van slechtste Europese steden op vlak van mobiliteit
Brussel scoort in vergelijking met andere Europese grootsteden slecht op het ontraden van autogebruik, openbaar vervoer en fietsveiligheid, zo blijkt uit een nieuwe studie. Mobiliteitsminister Pascal Smet leest er een aanmoediging in. "De omslag naar duurzame mobiliteit moet sneller."
In Brussel gebeurt liefst vier op de tien verplaatsingen nog altijd per ‘persoonlijk gemotoriseerd voertuig’. In Europa scoort enkel Rome slechter. Dat blijkt uit een studie in dertien Europese grootsteden, die werd uitgevoerd door het Duitse Wuppertal Instituut in opdracht van milieubeweging Greenpeace. In maar liefst vier van de vijf categorieën eindigt Brussel bij de slechtste vijf steden: openbaar vervoer, verkeersveiligheid, actieve mobiliteit (wandelen en fietsen) en mobiliteitsmanagement.
“Te veel Brusselaars gebruiken nog voor korte afstanden de wagen”, verklaart Joeri Thijs, mobiliteitsexpert van Greenpeace de slechte score. “En dan zijn er uiteraard de pendelaars, die massaal met de auto komen omdat de fiscaliteit voor bedrijfswagens te gunstig blijft en parkeren veelal goedkoper is in vergelijking met alternatieven.”
'Brussel moet kijken naar steden zoals Parijs, waar vanaf 2024 dieselwagens volledig worden gebannen'
Brussel voerde in januari dit jaar wel een lage-emissiezone in, met een ingangsverbod voor de oudste dieselwagens. Thijs: “Deze LEZ is slechts een eerste stap. Brussel moet kijken naar andere steden zoals Parijs, waar vanaf 2024 dieselwagens, en zes jaar later ook benzinewagens, volledig worden gebannen."
Werkpunt: fietsveiligheid
Autogebruik ontraden kan enkel slagen als openbaar vervoer, autodelen en (elektrisch) fietsgebruik makkelijke alternatieven zijn voor pendelaars, en daar wringt het schoentje volgens de studie.
Thijs: “De gebrekkige dichtheid van het Brussels openbaar vervoer is een probleem. Er zijn te weinig haltes. Het moet ook gebruiksvriendelijker. Zo is er wel een app met routes, maar zou je via eenzelfde klik ook een e-ticket moeten kunnen kopen.”
Intussen nemen mensen in Kopenhagen, Amsterdam en Berlijn al vier tot tien keer vaker de fiets dan in onze hoofdstad.
“Fietsveiligheid is voor Brussel één van de belangrijkste werkpunten”, zegt Thijs. “Er is een paradox: in vergelijking met andere steden telt het centrum al een van de grootste aantallen deelfietsen per vierkante kilometer, maar zolang het verkeer en de infrastructuur te gevaarlijk zijn gebruiken mensen ze niet.”
De verstikkende auto-emissies hebben ook een negatieve impact op de luchtkwaliteit. In de studie scoort Brussel gemiddeld, maar het onderzoek waarschuwt dat verkeersgerelateerde vervuiling te weinig wordt gemeten waar het nodig is, zoals in de Belliardstraat waar de vervuiling ver de EU-norm overstijgt.
Bestuurlijke versnippering
Brussels minister van Mobiliteit Pascal Smet (sp.a) zegt in het rapport vooral “een aanmoediging” te lezen “voor de omslag die de Brusselse regering heeft ingezet”. Hij wijst erop dat deze legislatuur 5,2 miljard euro investeerde in openbaar vervoer. Wel erkent hij dat autogebruik niet snel genoeg afneemt. Hij dringt aan op een nieuw debat in de Brusselse regering.
Smet: “Het verbod op modernere dieselauto’s van euro 5-categorie, nu voorzien voor 2025, zou al ruim drie jaar vroeger moeten ingaan. Ook moeten we sneller werk maken van aparte lanen voor wagens met minstens drie mensen. Autodelen moet beloond worden."
'Zestig jaar lang was Brussel een autostad, nu moet het een stad voor de mensen worden'
Smet noemt zijn grote probleem bestuurlijke versnippering. Sommige van de negentien gemeenten liggen dwars. Zo trokken de Stad Brussel en het wijkcomité van de Franklin Rooseveltlaan naar de rechter tegen de bouw van… een gewestelijk fietspad. “Daarom is in Brussel ook een deel van de publieke opinie een probleem", zegt de minister. "Zestig jaar lang was Brussel een autostad, nu moet het een stad voor de mensen worden. Om de bewustwording te versnellen hoop ik dat we als regering snel een akkoord bereiken over reële metingen van de luchtkwaliteit, die we dan meteen communiceren aan de bevolking. Zo zien de mensen dat dit debat niet enkel gaat over mobiliteit, maar vooral over levenskwaliteit, vooral van onze kinderen.”