In de strijd voor propere en gezonde lucht, is al te veel kostbare tijd verloren

“Dit land is geen voorbeeldland qua langetermijnvisie.” Die uitspraak deed de leider van de grootste partij van het land midden vorige week om het energiepact – dat de kerncentrales straks sluit – opnieuw te kelderen. Van een partij die al bijna vijftien jaar onafgebroken in de Vlaamse regering zit en sinds 2014 België leidt, is zo’n uitspraak te cynisch om ernstig genomen te worden. Zeker in tijden waarin een radicale ommekeer nodig is om de toekomst van onze planeet en de luchtwegen van onze kinderen te vrijwaren.

De cijfers zijn alvast alarmerend. Ondanks het klimaatakkoord van Parijs in 2015 is de uitstoot van broeikasgassen in ons land niet afgenomen. Integendeel, de uitstoot is nog toegenomen. Er is een reden waarom kinderen, ouders en leerkrachten elke week opnieuw actie voeren voor propere lucht rond hun scholen. Vuile lucht maakt ongezond. Dat jaagt onze sociale zekerheid – en meer bepaald de factuur voor onze gezondheidszorg – op kosten, kosten die we kunnen verminderen door niet langer te talmen en voluit te gaan voor een klimaatbeleid dat visie aan duurzaamheid koppelt. En vergis u niet: dat kan nu.

Veilig zijn we al lang niet meer

Ten eerste door als overheid resoluut te kiezen voor en te investeren in hernieuwbare en propere energie. Alleen zo kunnen we op termijn elke ondernemer in dit land warm maken om die weg in te slaan en maken we een eind maken aan de huidige (energie)onzekerheid, net als de vraag of dat wel betaalbaar is. Tuurlijk is dat betaalbaar, op voorwaarde dat de energie die noodzakelijke investering niet in de weg staat. En laat dat nu net zijn wat de kerncentrales doen. 

Veilig zijn ze al lang niet meer, elke dag komt er nog een scheurtje bij en dan zwijgen we nog over de gezondheidsschade. Dat een Franse monopolist en niet de Belgische overheid er bovendien miljoenen euro’s aan verdient – Engie is immers van Suez – is een extra argument om Doel 1 alvast onmiddellijk te sluiten.

Werken aan gezonde lucht, lukt alleen als we ook weer volop investeren in ons openbaar vervoer. Er is een reden waarom chauffeurs van De Lijn en het NMBS-personeel hun stem laten horen de laatste weken. De aanhoudende besparingen maken de werkdruk voor velen onder hen onhoudbaar en de dienstverlening lijdt eronder. In Japan verontschuldigde de spoorwegmaatschappij zich laatst omdat een trein… 25 seconden te vroeg vertrok. Daar kunnen treinpersoneel én pendelaars hier bij ons enkel van dromen.

Alleen met een efficiënt, uitgebreid en stipt openbaar vervoer kunnen we reizigers opnieuw charmeren om een alternatief voor de auto te overwegen. Vandaag staan we er slechter voor dan jaren geleden: Vlaanderen is recordkampioen filerijden. Tel maar op wat dat aan schadelijke uitlaatgassen oplevert op een doordeweekse werkdag.

Eigen kweek eerst

Tot slot is er nog een derde actiepunt waar nu en meteen kunnen ingrijpen: de schadelijke en grootschalige industriële vleesproductie. Het zal u wellicht verbazen, maar bijna 20% van de broeikasgassen in de wereld is er afkomstig van. Bovendien worden we om de zoveel maanden geconfronteerd met een voedselcrisis. Waarom beginnen we dan niet bij het begin, dicht bij ons, door resoluut te kiezen voor lokaal geteelde en geproduceerd voeding – gemaakt met respect voor dier en milieu – waarvoor de landbouwer van bij ons een eerlijk loon krijgt? Precies daarom ons voorstel van eigen kweek eerst: in onze crèches, scholen en rusthuizen (om te beginnen) enkel nog lokale geproduceerde, gezonde, korte-keten-maaltijden.

Voluit kiezen voor hernieuwbare energie, voor ons openbaar vervoer en voor eigen kweek eerst: in de parlementen zal sp.a de komende weken deze drie actiepunten indienen. Want in de strijd voor propere en gezonde lucht, is al te veel kostbare tijd verloren. Onze eisen zetten we kracht bij met onze SOS Klimaat-petitie, die ook u hier (www.s-p-a.be/klimaatpetitie) kunt ondertekenen. Het klimaat heeft geen politieke kleur, maar is de verantwoordelijkheid van ons allen.