Professor leiderschap over Nainggolan: "Een leider moet de olifant in de kamer benoemen"

Bondscoach Roberto Martinez heeft beslist om Radja Nainggolan niet mee te nemen naar het WK voetbal in Rusland. Een 'tactische beslissing', zegt hij zelf. Een onbegrijpelijke beslissing, zeggen heel wat supporters. Een onpopulaire beslissing, maar één die hier en daar toch ook bewondering afdwingt. Bij Jesse Segers bijvoorbeeld, professor Leiderschap en Organisatie Gedrag aan de ‘Antwerp Management School’. Gisteren in "De wereld vandaag" op Radio 1 bestempelde hij de beslissing van Martinez als “een symbool van goed leiderschap”.

Jesse Segers verklaarde: “Een leider heeft de opdracht om ‘de olifant in de kamer’ te benoemen”. Dit houdt in dat een goede leider een duidelijk probleem of risico niet negeert maar aanpakt. Volgens Jesse Segers doet Martinez dit. Een teken van goed leiderschap dus, net zoals het naast zich neerleggen van de ‘druk’ van de buitenwereld om een speler toch mee te nemen. “Hij gaat tegen de druk in omdat hij gelooft in een ander systeem”, aldus Segers.

Martinez verklaart het niet selecteren van Nainggolan als een ‘tactische beslissing’. Volgens Segers zal dit “deels een waarheid” zijn, maar zijn er nog “andere waarheden die Martinez niet direct kan benoemen en dat is bijvoorbeeld wat er in de kleedkamers gebeurt. Dat kan hij niet direct uiten omdat dat niet volgens de regels is. Dan creëert hij heel veel psychologische onveiligheid voor zijn andere spelers”.  

Er zijn dus altijd meerdere redenen. “Maar Martinez heeft te werken met een systeem”, zegt Segers, “en dat is onder meer de pers, spelers, stakeholders, toeschouwers en Martinez is diplomatische geschoold om het eufemistisch uit te drukken”.

Martinez hanteert ook de filosofie van een ‘gedeeld leiderschap’. “Daarbij is het ‘delen van gedeelde waarden’ belangrijk”, zegt Segers, “en daar blijkt dat Nainggolan niet altijd in de pas loopt en niet altijd de waarde volgt van waar de groep, het geheel voor staat”. Dat is voor Martinez een reden om te zeggen “het geheel is belangrijker dan het onderdeel”.

Volgens Segers neemt Martinez een berekend risico. “Als de Rode Duivels ver geraken, is het zo vergeten. Hij neemt nu onpopulaire beslissingen maar de tijd kan zijn gelijk bewijzen”. Maar als het toch fout loopt in Rusland, “kan het systeem zich tegen hem keren”. “Martinez heeft een lijn en houdt die consequent aan”, besluit Segers, “een teken van een goed leider en je krijgt voor leiderschap zelden applaus in het begin”.