NGO's en ontwikkelingsorganisaties in België moeten integriteitscharter tekenen na Oxfam-schandaal

De Britse afdeling van Oxfam kwam begin dit jaar onder vuur te liggen nadat bekend was geraakt dat medewerkers van de hulporganisatie in Haïti prostituees hadden uitgenodigd op feestjes. De feiten vonden plaats vlak na een zware aardbeving in Haïti waarbij honderdduizenden doden vielen.

Door de grote humanitaire crisis in Haïti wordt het uitnodigen van prostituees beschouwd als misbruik van vrouwen in een kwetsbare situatie. Oxfam heeft zich verontschuldigd voor de feiten.

“Het schandaal rond de Britse tak van Oxfam kan absoluut niet door de beugel. Het zijn zaken die niet kunnen en waarrond we nu een heel duidelijk charter voor opgesteld hebben”, zegt minister De Croo aan VRT NWS.

De Belgische afdeling van Oxfam heeft niets met de feiten te maken, toch hebben Oxfam en minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo samen beslist om de Belgische organisaties van Oxfam te laten doorlichten.

Oxfam bestaat in België uit drie onderdelen: ontwikkelingsorganisatie Oxfam Solidariteit, Oxfam Wereldwinkels (Vlaanderen en Brussel) en Oxfam Magasins du Monde (wereldwinkels in Wallonië en Brussel).

De Croo laat weten dat Oxfam al een hele reeks preventieve en handhavende maatregelen heeft in verband met integriteit, zoals een ethische gedragscode. Toch kan de organisatie zich nog verbeteren op vier punten:

• Niet alleen medewerkers van Oxfam moeten zich aan de gedragsregels houden, ook vrijwilligers die voor Oxfam aan de slag zijn.
• Er moet meer informatie zijn waar klokkenluiders terecht kunnen.
• Oxfam monitort vandaag al zeer grondig risico's over fraude en corruptie, maar ook morele integriteit moet beter opgevolgd worden.
• De drie Oxfam-organisaties in België moeten samenwerken over integriteitsregels, in plaats van elk apart.

Alle niet-gouvernementele ontwikkelingsorganisaties die in België actief zijn zullen van De Croo een integriteitscharter moeten ondertekenen. Met dat charter worden alle organisaties verplicht om een beleid uit te werken in verband met integriteit. Daarbij zijn ook de officiële overheidsorganisaties  Enabel, BIO en de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (FOD Buitenlandse Zaken). De organisties moeten aan preventie doen en opleidingen geven, maar ook controles uitvoeren en een meldpunt voor klachten oprichten.

De directeur van Oxfam Solidariteit, Eva Smets, reageert positief op de doorlichting. In De Ochtend op radio 1 zegt ze dat er goed is samengewerkt met het kabinet van minister De Croo.  "We worden bijvoorbeeld geprezen voor het feit dat we reeds een gedragscode hebben, dat we reeds een internationaal meldpunt hebben, allemaal elementen die nu in het algemene integriteitscharter wordt opgenomen. "

Smets zegt nog dat ze aan de slag gaat met de aanbevelingen die ook uit de doorlichting zijn gekomen. Het schandaal bij de Britse tak van Oxfam heeft tijdelijk een negatieve impact gehad op de  fondsenverwerving. Zo hebben in de maand na het schandaal 1.000 van de zowat 77.000 donoren hun bijdrage stopgezet.