Zittenblijven zo veel als mogelijk afschaffen in de vijftig Gentse basisscholen en in de eerste graad van het middelbaar. Het is een van de speerpunten waarmee het kartel Groen/SP.A in Gent naar de kiezer trekt. De nieuwste cijfers van het departement onderwijs tonen dat vorig schooljaar in Vlaanderen nog 7.942 kinderen bleven zitten in de lagere school, en 3.063 leerlingen in de eerste graad van het middelbaar.

(Lees verder onder de grafiek.)

Of respectievelijk 1,94 en 2,3 procent van het totaal. Er is een licht dalende trend, maar voor de huidige Gentse schepen van Onderwijs Elke Decruynaere (Groen) mag het nóg minder zijn. “Het is wetenschappelijk bewezen dat zittenblijven vaak niet werkt. In uitzonderlijke gevallen moet het nog kunnen, maar het mag geen standaardoplossing zijn voor leerlingen die achterop hinken.”

Het is een principe dat opmars maakt in ons onderwijs, mede onder invloed van onderzoek aan de KU Leuven. Wetenschappers daar noemen zittenblijven een absoluut noodscenario, omdat ze zich gemiddeld genomen slechter voelen in de klas en ook minder goed presteren. Ook onderwijsminister Hilde Crevits (CD&V) zegt dat “zittenblijven weinig effectief is”.

Experts zijn tegen

Nochtans is er volgens onderwijspsycholoog Wim Van den Broeck (VUB) evengoed onderzoek dat het tegenoverstelde aantoont. “Uiteraard is het slikken voor een kind als het niet samen met de klasgenoten naar het volgende jaar mag, maar de vraag is of dat slechter is dan vastlopen in het hogere jaar. Wanneer ze blijven zitten, kunnen ze tenminste mee met de leerstof en ervaren ze succes.”

Volgens hem is het daarom onvoorzichtig om een beleid te voeren dat zittenblijven beperkt of afschaft. “De wetenschap is er gewoon nog niet helemaal uit. Het is moeilijk om de effecten van zittenblijven te onderzoeken, omdat er geen goede vergelijkingsgroep is. Kinderen die geadviseerd wordt te blijven zitten, zijn meestal al zwakker dan kinderen met wie ze vergeleken worden.”

Ondanks beperkende maatregelen, is Crevits ook niet van plan om zittenblijven af te schaffen. “Klassenraden moeten de kans krijgen om die maatregel nog te nemen.”