"Wij zijn de vijand die Trump nodig heeft"
"Het eerste jaar van deze regering was ongekend. De ophef houdt niet op." Mark Mazzetti en Adam Goldman zijn Witte Huis-verslaggevers van The New York Times. Hun redactie werd tijdens het eerste jaar onder Trump gevolgd voor de documentaire The Fourth Estate.
"Long and boring", tweette president Trump over een artikel van 19 mei in The New York Times, waarin werd onthuld dat zijn zoon Donald Trump Jr. welwillend stond tegenover hulp uit het Midden-Oosten, tijdens de verkiezingscampagne van 2016. Buitenlandse betrokkenheid bij Amerikaanse verkiezingen is illegaal.
Mark Mazzetti (44), een van de auteurs van het stuk, zit drie dagen later met collega Adam Goldman (46) in de Stadsschouwburg in Amsterdam. We spreken er met de Witte Huis-verslaggevers over The Fourth Estate, een vierdelige documentaire over de Witte Huis-redactie van The New York Times tijdens het eerste jaar van president Trump, die dinsdagavond op de Nederlandse zender NPO 2 begint.
'De president van de Verenigde Staten van Amerika heeft commentaar op ons verhaal. Dat is een compliment!'
Was Mazzetti geraakt door de kritiek van de president? "Nee, ik was juist blij." Goldman is feller dan zijn bedachtzame collega: "Think about it! De president van de Verenigde Staten van Amerika heeft commentaar op Mark Mazzetti’s verhaal. Dat is een compliment!"
Mazzetti knikt. "Als Trump het een uitstekend verhaal had gevonden, zou ik gebaald hebben, me hebben afgevraagd wat ik gemist had."
Lees verder onder de trailer.
Haat en respect
Hoewel Mazzetti en Goldman tijdens het interview hun telefoon onophoudelijk in de gaten houden, ogen ze ontspannen en uitgerust. Een knappe prestatie, want beiden doen onvermoeibaar onderzoek naar het contact tussen Trumps campagne en Rusland. De leden van het 'Rusland-team 'wonnen, met collega’s van The Washington Post, dit jaar de prestigieuze Pulitzerprijs.
"Natuurlijk is er veel stress", zegt Mazzetti. "Het eerste jaar van deze regering was ongekend. De ophef houdt niet op. FBI-directeur Comey is ontslagen, speciaal aanklager Mueller is aangesteld, Trumps voormalige campagneleider Paul Manafort is aangeklaagd."
Vorig jaar maart was Mazzetti op het verjaardagspartijtje van de kinderen van Goldman, toen Trump tweette dat hij door Obama was afgeluisterd. "Terwijl kinderen op trampolines stuiterden, stonden wij als gekken te bellen. Het was bizar. Uiteindelijk bleek niets van de tweet te kloppen, maar zo’n mededeling van de president moet je tot de bodem uitzoeken."
Via Twitter fulmineert Trump regelmatig over fake news van de "failing New York Times". Mazzetti: "Dat geeft aan dat hij ons leest. Hij wil ons haten, maar ook door ons gerespecteerd worden. Een van zijn eerste grote interviews na zijn overwinning was er een met ons. Het was fascinerend. Hij zei openlijk: ‘Jullie zijn een juweel van de pers.’ Maar hij verafschuwt onze kritische stukken, en bovendien scoren zijn tirades bij zijn supporters." Goldman: "Wij zijn de vijand die hij nodig heeft."
'Met zijn fake news-mantra schaadt hij de journalistiek, maar hij helpt ons ook'
Het Trump-effect
Trump profiteert van The New York Times, maar de strapatsen van de president leggen ook de krant geen windeieren. In 2018 telde de krant 2,8 miljoen digitale abonnees, tegenover 1,35 miljoen in 2016. "Met zijn fake news-mantra schaadt hij de journalistiek, maar hij helpt ons ook", zegt Goldman. "Lezers zagen ‘no drama Obama’ niet als bedreiging van de democratie. Onder hem verdubbelde ons aantal digitale abonnees niet. Dat is een Trump-effect."
De aanhang van Trump bevindt zich vooral in het midden van het land, ver weg van 8th Avenue in Manhattan, waar de redactie van The New York Times zetelt. Een veelgehoorde kritiek op de krant luidt dat die de frustraties en zorgen van kiezers aldaar – over verdwijnende banen, immigratie – niet heeft onderkend; de krant schatte de kans op een overwinning van Hillary Clinton op 85 procent.
"De 'Times' en andere nieuwsmedia hebben de kracht van Trump inderdaad onderschat", zegt Mazzetti. "Ik denk dat de krant zich voor de verkiezingen van dit jaar voor het Congres (de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, red.) enorm zal richten op gebieden met veel Trump-aanhangers."
Slechts 14 procent van de Republikeinen had in 2017 vertrouwen in de massamedia, tegenover ruim 30 procent in 2015. De Times hoopt dat The Fourth Estate daarin verandering brengt. Mazzetti: "In een tijdperk waarin we beschuldigd worden van nepnieuws en de president de media 'de vijand van het volk' noemt, willen we laten zien hoe zorgvuldig we werken."
De aard van dat werk is onveranderd, zegt Goldman. "Wij zijn zo scherp mogelijk, maar dat waren we onder Bush en Obama ook. Ik sprak onlangs met een collega op een universiteit. De studenten leken geïrriteerd dat we niet compleet radeloos waren. Maar dat hoort niet bij ons vak. De hoofdredacteur van The Washington Post verwoordde het goed: ‘We’re not at war, we’re at work.’"
'In een tijdperk waarin we beschuldigd worden van nepnieuws en de president de media 'de vijand van het volk' noemt, willen we laten zien hoe zorgvuldig we werken'
Frustraties
In sommige opzichten is het werk moeilijker geworden. Een maandenlang onderzoek is er door de op hol geslagen nieuwscyclus niet vaak meer bij. Persconferenties in het Witte Huis zijn drastisch in aantal afgenomen, en de mededelingen die er worden gedaan, kloppen lang niet altijd. Mazzetti: "De klinkklare leugens die uit het Witte Huis komen, zijn schokkend."
Toch blijft de steun voor Trump onder Republikeinse kiezers redelijk stabiel. Is dat frustrerend? Goldman: "Frustraties horen niet bij onze baan. Met een collega heb ik in 2011 een serie verhalen gemaakt over de CIA en de New York Police Department (NYPD) die moslims bespioneerden (hiervoor ontvingen zij een Pulitzerprijs, red.). Dit gaat gevolgen hebben, dachten we. New Yorkers waren echter onverschillig. Ze zeiden: de NYPD beschermt ons, bespioneer de moslims meer! Toen kwam ik erachter dat je hier altijd rekening mee moet houden: wat je ook doet, er verandert niets."
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
