Telefacts onthult 'moderne slavernij': "Werknemers uitgebuit op kap van zorgbehoevende ouderen"
In de Belgische ouderenzorg is een schimmig Bulgaars zorgbedrijf actief. De werknemers van het bedrijf verdienen nog niet de helft van het Belgische minimumloon, terwijl ook de bejaarden worden opgelicht. Het zou gaan om een miljoenenbusiness. Dat blijkt uit een onderzoek van Knack en Telefacts.
Het bedrijfje Seniorcare24 biedt de klok rond zorg aan, voor ouderen die liever niet naar het rusthuis trekken. Het gaat om een Belgische bvba, met de website seniorcare24.be. Maar daarachter schuilen volgens Knack maar liefst negen Bulgaarse zorgbedrijven (Bauring, Molenburg, Care4You…), allemaal gevestigd op hetzelfde adres in de stad Veliko Tarnovo, en opgericht door de zussen Silviya en Teresa M.
Eén van die zorgbedrijven, Care4You, zou al in 2016 tegen de lamp zijn gelopen. Daarbij stelden de Belgische inspectiediensten vast dat de arbeids- en sociale rechten van de verzorgsters die in België werkten, werden geschonden. Zo'n 82 werkneemsters bleken niet correct betaald. Ook de wetgeving over arbeidsduur en rustperiodes werd in veel gevallen niet gerespecteerd.
Bedrog en oplichting
De slachtoffers riskeerden ontslag en een schadeclaim van 1.000 euro als ze met de inspectiediensten zouden praten. Care4You werd uiteindelijk, enkele maanden voor het Belgische verstekvonnis, doorverkocht aan een stroman. Maar eerst werden de activa naar een andere vennootschap doorgesluisd.
Niet alleen de Bulgaarse verzorgsters worden zo opgelicht, ook de Belgische klanten. Zij doen een beroep op Seniorcare24, maar tekenen uiteindelijk wel een rechtstreekse overeenkomst met één van de Bulgaarse dochtermaatschappijen. Die detacheren dan verzorgsters voor een periode van zes maanden naar België.
De klant wordt bedrogen, want hoewel hij moet instaan voor kost en inwoning, internettoegang en vliegtuigtickets, houdt het bedrijf diezelfde kosten nog eens af van het officiële loon van de verzorgsters. Terwijl de klant zo'n 2.500 euro per maand betaalt, zouden de werkneemsters amper 350 à 700 euro verdienen, voor een vrijwel constante beschikbaarheid. Er is bovendien geen enkele garantie dat zij de nodige opleiding hebben genoten om zware zorgarbeid te verrichten.
Te duur
Oppositiepartijen Groen en sp.a vragen dat minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) maatregelen neemt tegen de arbeidsmarktfraude in de ouderenzorg. "Bulgaarse verzorgers die 24 op 24, 7 op 7 werken voor een maandloon tussen de 350 en 700 euro, dat is moderne slavernij", zegt Vlaams parlementslid Jan Bertels (sp.a).
"Ouderenzorg is een kerntaak van de Vlaamse overheid, die mag niet toelaten dat er schimmige bedrijven zijn die werknemers uitbuiten op kap van zorgbehoevende ouderen. We verwachten een hard optreden tegen dit soort arbeidsmarktfraude, maar ook maatregelen op lange termijn", zegt Elke Van den Brandt (Groen).
Beide partijen zeggen dat de wanpraktijken mee het gevolg zijn van een gebrek aan betaalbaar aanbod. "Men maakt misbruik van kwetsbare mensen. Enerzijds worden mensen onder onwettige en onmenselijke voorwaarden tewerkgesteld, anderzijds worden ouderen hier geconfronteerd met een onaanvaardbare praktijk. En dat is mogelijk omdat er geen betaalbare alternatieven zijn voor dergelijke voltijdse thuiszorg", zegt Van den Brandt.
'Dit is mogelijk omdat er geen betaalbare alternatieven zijn voor dergelijke voltijdse thuiszorg'
"In de getuigenissen van mensen die zich inschreven gaat het onder andere over een koppel waarbij één van beide zwaar hulpbehoevend is. Ze willen niet van elkaar gescheiden worden, wat in de meeste woonzorgcentra vooralsnog onmogelijk is. Ondanks de beloftes van minister Vandeurzen is er in heel Vlaanderen slechts een aanbod van 25 kamers. Het tekort aan gepaste en betaalbare zorg, doet mensen belanden bij schimmige organisaties", zegt Bertels.
De hele reportage is vanavond te zien op VTM, vanaf 22.20 uur.