Geens na kritiek van Open Vld: "Dat had ik niet verdiend"

Er kwam heel wat kritiek op het feit dat Benjamin Herman (31) eergisteren de aanslag in Luik kon plegen terwijl hij op penitentiair verlof was. Hermans naam was namelijk al in verschillende rapporten van Staatsveiligheid opgedoken, en zaterdag, twee dagen vóór de aanslag, waarschuwde een cipier van de gevangenis in Marche-en-Famenne nog voor zijn gedrag.

Vlaams Belang stuurde daarom aan op het ontslag van Geens. "Volharding op momenten dat het moeilijk gaat, is moeilijker dan opgeven", zei Geens tijdens het debat. "Ik heb ervoor gekozen, na twee dagen reflectie, om dat niet te doen. Ik heb de moed, de strijdlust en volharding om door te zetten. Het is mijn wil om, samen met de regering, door te zetten om beter te doen."

Dat hij veel kritiek kreeg in het parlement, vindt hij logisch, zo zei hij vanavond in Terzake: "Wat had u dan verwacht? Na Carina Van Cauter (Open Vld), het belangrijkste parlementslid wat betreft justitie, kon het ook moeilijk anders. (...) Als de meerderheid de bel aanbindt, kan u moeilijk verwachten dat de oppositie applaudisseert. Ik kan gerust kritiek verdragen, maar die kritiek had ik niet verdiend."

Vanmiddag verklaarde Geens al dat hij niet bewust informatie heeft achtergehouden en dat hij altijd zijn politieke verantwoordelijkheid neemt.

Hij erkende dat de dader genoemd werd in rapporten van de Staatsveiligheid, al wees hij er direct op dat die "slechts zijdelings werd genoemd, in één zinnetje". "Dat zinnetje was voor twee bevoegde diensten onvoldoende om Herman op de lijst te zetten of in de database op te nemen. Die beslissing bleek noodlottig, maar was die fout? Neen", was Geens duidelijk. "Dat twee diensten die van wanten weten tot dezelfde beslissing komen, is betekenisvol."

Risico's volledig uitsluiten is echter niet mogelijk. "Nadien is het gemakkelijk om te zeggen dat de diensten de foute beslissing hebben genomen." De justitieminister gaf voorbeelden van aanslagen in de VS, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, waar de daders ook op één of andere manier bij inlichtingen- of veiligheidsdiensten bekend waren. "Ik geef u die voorbeelden omdat we niet zouden vervallen in het klassieke patroon waarbij men zegt: 'Dit is België'."

Geens gaf ook aan dat slechts twee of drie procent van de mensen in penitentiair verlof recidiveren. "Als men dat risico niet wil nemen, betekent dit dat gedetineerden tot het einde van de straf moet blijven zitten. Wat zal dan het risico zijn?"

Premier Charles Michel (MR) deed een oproep om, over de grenzen van meerderheid en oppositie heen, te bekijken welke maatregelen nodig zijn om de veiligheid in ons land te versterken. "Ik doe een oproep tot eenheid om ons land sterker te maken." Hij zei ook dat de regering zo snel mogelijk het nodige ging doen zodat de slachtoffers het nationaal statuut van solidariteit kunnen krijgen. Hij vroeg ook steun voor de politiediensten. "Onze agenten hebben steun, aanmoediging en respect nodig". 

Zowat alle parlementsleden vroegen aandacht over het probleem van de radicalisering in de gevangenissen en het gebrek aan begeleiding. "De gevangenissen zijn de universiteit van de criminaliteit, daar leer je het", zei Stefaan Van Hecke (Groen). Er is al langer een wet die een individueel detentieplan voor gedetineerden voorziet. Geens wil die wet uitgevoerd zien.

Er zijn in de gevangenissen speciale vleugels voor geradicaliseerde gedetineerden. Minister Geens zei dat die voor de ergste gevallen zijn bestemd. De gedetineerden kunnen er de speciale begeleiding die de gemeenschappen aanbieden, weigeren. Geens wil bekijken of die begeleiding niet verplicht kan worden.

Vanmorgen raakte een rapport van de gevangenis van Marche-en-Famenne bekend van afgelopen weekend, waarin ongerustheid over de radicalisering van Benjamin Herman zou worden geuit. Maar Geens zei dat dit rapport erg summier was.

Op voorstel van oppositiepartij sp.a keurde de Kamer vanavond een ordemotie goed die de Kamer vraagt om zo snel mogelijk over te gaan tot de oprichting van een Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen bij de Kamer zelf.

De commissie Justitie zal ook zo snel mogelijk bijeen komen over de vragen die nog openblijven na de schietpartij. De Kamer zal ook een rapport vragen aan het comité P en het comité I, de waakhonden van respectievelijk politie- en veiligheidsdiensten, over het dossier. Dat hebben de fractieleiders donderdagavond afgesproken.