De menopauze: elke vrouw krijgt er vroeg of laat mee af te rekenen. Een meerderheid onder hen ondervindt er bovendien hinder van, gaande van spier- en gewrichtspijnen over vaginale droogte tot de beruchte opvliegers. Dat is de farmabedrijven niet ontgaan. De sector zet dan ook al jaren in op een doeltreffend en veilig geneesmiddel dat die ongewenste bijwerkingen zo veel mogelijk tegengaat.

‘Zowat zeventig procent van alle vrouwen in de menopauze krijgt vroeg of laat last van warmte-opwellingen, opvliegers of vapeurs in de volksmond. Tot vandaag bestaat daar nog altijd geen doeltreffend geneesmiddel tegen dat bovendien niet te veel ongewenste bijwerkingen heeft’, zegt prof. Herman Depypere, hoofd van de menopauzekliniek in het UZ Gent.

Donesta moet nog testfase drie passeren

Met het geneesmiddel Donesta verwacht Mithra nu zo’n potentieel veelbelovende winner in de pijplijn te hebben. Al is het voorlopig te vroeg om victorie te kraaien, waarschuwt Depypere. ‘Ook het Gentse UZ was met enkele andere testcentra wereldwijd betrokken bij de tweede testfase van Donesta. De voorlopige resultaten daarvan zijn veelbelovend. Het middel bleek effectief te werken. Donesta moet nu wel nog door testfase drie, waarin het op een grote groep vrouwen zal worden getest. Daarbij wordt vooral gekeken naar eventueel schadelijke bijwerkingen.’

Dat dit geneesmiddel enthousiasme opwekt bij de beleggers, mag amper verbazing wekken. In het verleden kwamen er heel wat zogenaamde hormonensubstituten op de markt die het stilvallen van de hormonenproductie bij vrouwen vanaf een bepaalde leeftijd compenseren. Die middelen waren niet altijd onomstreden. Een aantal Amerikaanse studies gaf aan dat die behandeling het risico op borstkanker en hart- en vaataandoeningen verhogen.

Herman Depypere: ‘De klassieke hormonale substitutietherapie bestaat vandaag zowat zestig jaar. Uit de langetermijnopvolging is gebleken dat het verhoogde risico op borstkanker of trombose vooral ontstond bij een therapie op basis van synthetische hormonen. Bij lichter gedoseerde natuurlijke producten is dat risico veel kleiner, en Donesta is zo’n lichter preparaat. Maar nogmaals: eerst moet het geneesmiddel de fase 3-tests doorlopen. Dan zijn we minstens twee tot drie jaar verder.’

Wantrouwig vanwege schadelijke bijwerkingen

Net omdat heel wat vrouwen nog altijd wantrouwig staan tegenover schadelijke bijwerkingen van de hormonale therapieën, nemen ze vaak hun toevlucht tot producten die vrij mogen worden verkocht, zonder medisch voorschrift. Producten waarvan de efficiëntie niet bewezen is, maar die wel flink wat geld in het laatje brengen. Intussen zijn er, behalve het Waalse Mithra, nog andere farmabedrijven bezig met de ontwikkeling van hormonale geneesmiddelen. Ook die zitten nog in de testfase.

‘Er zijn veel vrouwen met klachten, maar heel wat van hen blijven met die klachten rondlopen’, zegt Depypere. ‘Bijvoorbeeld omdat ze denken dat die klachten na enkele maanden vanzelf zullen overgaan. Vaak kunnen die ongemakken jarenlang aanslepen, waardoor die vrouwen een slechte levenskwaliteit hebben. Ik schat dat vandaag niet meer dan 10 tot 15 procent van de vrouwen hormonale substituten neemt. De markt voor een nieuw preparaat is dus gigantisch groot, zeker als het geneesmiddel van Mithra niet alleen veel goedkoper maar ook veel veiliger zou zijn dan de producten die vandaag zonder voorschrift en voor forse bedragen over de toonbank gaan.’

Het actieve bestanddeel in Donesta is ook aanwezig in Estelle, een anticonceptiepil van Mithra die al in de fase 3-ontwikkeling zit. ‘Dit verklaart meteen waarom Donesta de beleggers vertrouwen inboezemt’, zegt Sandra Cauwenberghs. Zij volgt de sector op de voet als analist voor KBC Securities. ‘De tests met die nieuwe anticonceptiepil wijzen voorlopig niet op een verhoogd risico op borstkanker of baarmoederhalskanker door dat specifieke actieve bestanddeel. Dat schept blijkbaar vertrouwen.’

Ook zij ziet een potentieel voor het nieuwe middel tegen opvliegers. ‘Wereldwijd hebben veel vrouwen zich de voorbije jaren laten afschrikken door de alarmerende berichten over rond de bijwerkingen van de hormonale therapieën. Bovendien zijn er de voorbije tien jaar ook amper vernieuwende geneesmiddelen op de markt gekomen. Mithra zou wel eens een stevige markt kunnen aanboren.’