De Verenigde Staten heffen sinds middernacht ­lokale tijd import­tarieven van 25 procent voor staal en 10 procent voor aluminium. Daarmee komt voor de Europese Unie, Mexico en Canada een einde aan een tijdelijke vrijstelling van twee maanden.

President Emmanuel Macron belde gisterenavond naar Trump en noemde in dat gesprek diens besluit 'illegaal' en 'een vergissing'. Macron zei het Amerikaanse staatshoofd ook dat de Europese Unie 'hard en proportioneel' zal terugslaan.

Duits bondskanselier Angela Merkel zei gisteren eveneens dat de invoerheffingen niet te rijmen vallen met de regels van de Wereldhandelsorganisatie. Ze verzekerde dat Europa op een 'besliste en gezamenlijke manier' zal reageren.

China verwijt de Verenigde Staten dan weer unilateralisme en protectionisme. 'Heel wat landen zijn hierover bezorgd', aldus Hua Chunying, de woordvoerster van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. 'Alle landen, en dan met name de grote economieën, zouden zich hier resoluut tegen moeten kanten en een eerlijk en open multilateraal handelssysteem moeten verdedigen, met de Wereldhandelsorganisaie als kern.'

'Niet onderhandelen met mes op de keel'

Premier Charles Michel reageerde vrijdag eveneens misnoegd op de Amerikaanse beslissing. ‘Een zwarte dag voor de vrije handel’, zo noemt hij het tegenover de VRT. ‘We staan in contact met de Europese Commissie om tegenmaatregelen te nemen, om te tonen dat Europa gerespecteerd moet worden’, zei onze premier. ‘Het is onaanvaardbaar dat wij met de VS moeten onderhandelen met het mes op de keel.’

Michel: ‘Ik betreur de situatie. In onze geschiedenis was de VS een belangrijke partner op alle niveaus, op vele punten staan we samen. Maar ik stel vast dat de VS de laatste maanden meer en meer unilaterale beslissingen neemt met een potentieel zwaar negatief effect voor de Europese Unie, en voor België.’

'Beledigende retoriek'

Aangezien ook Canada en Mexico getroffen worden door het Amerikaanse besluit, wordt ook daar scherp gereageerd. Luis Videgaray, de Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken, kondigde aan dat Mexico de invoerrechten zal verhogen voor onder meer Amerikaans staal, varkensvlees, druiven, bosbessen en kaas. 'We zullen de belangen van Mexico blijven verdedigen. Onze standpunten veranderen niet door beledigende retoriek of door ongerechtvaardigde, unilaterale maatregelen als deze.'

Ook Canada komt met eigen importheffingen, maakte de Canadese premier Justin Trudeau duidelijk op een persconferentie. Vanaf 1 juli heft het belastingen op Amerikaans staal, aluminium, whiskey en yoghurt. 'Canada levert allang het aluminium en staal voor Amerikaanse vliegtuigen en tanks. Dat we door de VS plots worden gezien als een bedreiging voor de nationale veiligheid is onbegrijpelijk.'