Beluister de favoriete ochtendmuziek van Marthe Schneider: "Ik word elke ochtend wakker in Afrika"

“Jà”, roept een stralende Schneider vastberaden uit, als antwoord op de vraag of ze een ochtendmens is. Het is een prachtige helblauwe dag in het centrum van Gent, en we drinken frisdrank in vrolijke snoepjeskleuren onder een rozenstruik.

Ze is blij dat ze vandaag even niet over 'Gevoel voor Tumor' hoeft te praten, haar eerste hoofdrol op televisie. We praten over haar kindertijd, over wereldreizen, en over muziek. “Mochten mijn ouders geen theatermensen geweest zijn, dan was ik misschien wel muzikant geworden”, zegt ze.

Als kind van een actrice en een decorbouwer, spendeerde Schneider haar vrije momenten tussen de rekwisieten en machines in het Toneelhuis. “Dat klinkt misschien gevaarlijk, en dat was het in feite ook een beetje.” Ze koos voor hetzelfde carrièrepad als haar moeder, al is muziek altijd aanwezig gebleven. Als Schneider praat, onthult zich het oor van een muzikante. Ze refereert aan riffs, het belang van bridges, en ze praat niet alleen over hoe mooi ze iets vindt, maar kan ook duiden waaròm het goed is.

“Thuis was er altijd muziek. Er is één nummer dat ik niet in mijn lijstje heb gestoken omdat het niet erg goed bij een zondag past, maar het is één van de levendigste herinneringen aan mijn kindertijd. Ik herinner mij de kietelaanvallen van mijn vader ‘s avonds, terwijl Frank Zappa’s ‘The Torture Never Stops’ speelde. En dan brulde hij dat mee in mijn oor, terwijl de vrouw in het nummer en ik onze ziel eruit gilden.”

De invloed van haar muziekminnende ouders is blijven hangen. Naast nieuwere bands als Rhye en London Grammar, houdt Schneider ook heel erg van Janis Joplin, Lou Reed, Frank Zappa en Paul Simon. Die voert haar lijstje aan met ‘Homeless’. Paul Simon maakte het nummer samen met een Zuid-Afrikaanse band, gebaseerd op een traditionele Zulu-melodie. Het staat op zijn gevierde album Graceland. “Mijn ouders en ik hebben een half jaar in Afrika gewoond, toen ik klein was. Ik herinner me daar weinig van, ik ken enkel de verhalen. Drie jaar geleden wou ik terug naar Zimbabwe gaan, maar toen was de toestand daar te precair. Dus ging ik naar Ghana. Ik verbleef er een maand."

Ze zoekt naar woorden om haar liefde voor het continent te kunnen verklaren, vindt ze niet meteen, dus probeert ze het aan de hand van het nummer. "‘Homeless’ klinkt voor mij als het perfecte huwelijke tussen onze Westerse cultuur en Afrika. ‘t Is ook al lang het nummer waarmee ik opsta, mijn wekker. Raar genoeg raak ik het maar niet beu. Het voelt nog altijd alsof ik elke ochtend opsta in Afrika.”

Reizen heeft ze daarna vooral in haar hoofd gedaan. In september gaat ze eindelijk nog eens verdiend op vakantie, de eerste keer sinds haar maand in Afrika. “Mijn leven is wel een beetje mijn werk geworden de laatste tijd”, geeft ze toe. Ze praat over Alice Phoebe Lou, een Zuid-Afrikaanse die werd opgepikt als straatmuzikant en sindsdien recalcitrant blijft weigeren te settelen voor grote shows of een vaste plek.

De wereld rondreizen om een voorstelling te maken lijkt Schneider ook wel wat, en er is weinig dat haar in België houdt. De voorstellingen die ze maakt met haar collectief zijn voornamelijk in het Engels, en eigenlijk heeft de groep meer banden met Nederland dan met Vlaanderen. “Ik blijf hier omdat ik België een enorm fijn land vind. Het is een dankbare plek om kunstenaar te zijn. Blijven rondreizen vind ik een romantisch idee, maar het is ook gevaarlijk: je raakt er volgens mij aan verslaafd. Zoek je de realiteit op, of vlucht je er net van?”

Voorlopig houdt ze zich bezig met een nieuw project voor Playfield - haar collectief dat voorstellingen maakt tussen nieuwe media, wetenschappelijk onderzoek en theater, en opnames voor een nieuwe serie voor VTM. Haar theatercollectief op zich is al een fulltime job, maar niet enkel daarom staat ze vroeg op. "Ik vind ochtenden heel belangrijk, en ik neem altijd een moment voor mezelf voor ik naar ons bureau vertrek. Elke ochtend en avond lees ik een paar bladzijden in een boek - momenteel is het  Atlas Shrugged van Ayn Rand."

In het weekend moet er tijd worden gemaakt voor vrienden, "want die mogen geen vanzelfsprekendheid worden". Maar haar favoriete tijdverdrijf beleeft ze alleen. "Eén van de zaken die ik het allerliefste doe - het klinkt misschien erg lui - is liggen op de grond en naar het plafond staren. Soms met muziek, soms zonder. Op die momenten vind ik rust in mezelf. Ik hoef dan ook niet per sé te denken aan de grote dingen des levens. Maar dus, gewoon, te kijken naar het plafond."

We worden opgeschrikt door haar mobieltje, 'Diamonds On the Soles of Her Shoes' van Paul Simon weerklinkt twee seconden lang. Ze duwt beleefd af, maar we hadden haar met plezier nog even in Afrika gelaten. Misschien moeten wij ook maar voor Paul Simon opteren als wekker.