Duitse president scherp voor relativering misdaden Hitler door extreemrechtse partij AfD

In zijn toespraak had Steinmeier het niet direct over de uitspraken van Alexander Gauland, voorzitter van de extreemrechtse partij AfD. Die veroorzaakte een golf van verontwaardiging toen hij zaterdag het belang van het nationaalsocialisme in de geschiedenis van Duitsland had geminimaliseerd. "Hitler en de nazi's zijn slechts een vogelstront in meer dan duizend jaar succesrijke Duitse geschiedenis", zei Gauland zaterdag op een congres van de jongerenorganisatie van AfD, Junge Alternative, in Seebach, in de deelstaat Thüringen.

De Duitse president vroeg ook vergiffenis aan de Duitse homoseksuelen die vervolgd werden door sterke antihomowetgeving, niet alleen tijdens het nationaalsocialisme (1933-1945) maar ook decennia na de Tweede Wereldoorlog. "De Duitse staat heeft deze mensen erg doen lijden. Vooral onder de nationaalsocialisten, maar ook daarna, in Oost-Duitsland en te lang onder de Grondwet", zei hij. Voor iedereen wiens seksualiteit al voor 1945 strafbaar was, is het einde van WOII op 8 mei 1945 niet echt een dag van de bevrijding geweest, stelde de president.

Ook onder de Duitse grondwet waren homoseksuelen overgeleverd aan de paragraaf 175. Die regeling bestond nog meer dan 20 jaar in dezelfde strenge vorm als tijdens het nationaalsocialisme.

Steinmeier gaf een toespraak tijdens een evenement in Berlijn, ter gelegenheid van de tiende verjaardag van het gedenkmaal voor homoseksuelen die onder het nazisme werden vervolgd. Ongeveer 50.000 mannen werden veroordeeld onder de strenge bepalingen van de bewuste paragraaf in het strafwetboek tussen 1945 en 1969 in West-Duitsland. 

De paragraaf werd voor het eerst opgenomen in 1871 en dan verstrengd door de nazi's in 1935, twee jaar nadat ze aan de macht waren gekomen. De regeringen in zowel het westen van Duitsland als in het communistische oosten namen die paragraaf na WOII eveneens op. In West-Duitsland werd de wet in 1969 afgezwakt, maar pas volledig geschrapt door het eengemaakte Duitsland in 1994. In Oost-Duitsland werd de paragraaf in 1968 geschrapt.

Deze avond verdedigde Alexander Gauland, zijn uitspraak in een persoonlijke verklaring: "Ik heb het nationaalsocialisme als vogelstront omschreven. Dat is een van de meest minachtende karakteriseringen die de Duitse taal kent. Dat kan nooit een bespotting van de slachtoffers van dit misdadig systeem zijn."