Meer jongeren uit laaggeschoolde en kansarme gezinnen aan een diploma helpen. Dat was de bedoeling van de democratisering van het onderwijs die in de jaren zestig in gang is gezet. Maar volgens rector Luc De Schepper is die compleet mislukt. “Ik vrees dat we afglijden naar een samenleving waarin vooral één groep jongeren een hoger onderwijsdiploma behaalt: die met hoogopgeleide ouders”, zegt hij.

En dat staaft hij met cijfers. “In de jaren tachtig steeg het percentage hoogopgeleide jongeren van wie een van de ouders enkel een middelbaar diploma had van 42 naar 51 procent. Afgelopen decennium is dat teruggelopen tot 40 procent, het laagste niveau ooit. De geboekte winst is volledig verloren gegaan”, zegt hij.

Met andere woorden: universiteiten blijven elitair en missen volgens de rector grote groepen van jong talent. Daarbij kijkt hij met bijzondere aandacht naar de kinderen van ouders van allochtone origine, en uit de randprovincies. De Schepper merkt op dat er in twee regio’s opvallend minder geparticipeerd wordt aan het hoger onderwijs: West-Vlaanderen en zijn Limburg. Daarom pleit hij voor een “sterke regionale verankering” van de UHasselt. Hij wil er tien extra opleidingen bij, zoals voor burgerlijk ingenieurs en de master Geneeskunde.

Die nabijheid moet de drempel verlagen om de stap naar de universiteit te zetten. “Dat geldt zowel voor Limburg als voor West-Vlaanderen, waar even goed een volwaardige universiteit thuis is.”

Drama voor Limburg

De Schepper beseft dat hij met die boodschap in de eerste plaats zijn collega-rectoren op stang jaagt. Met name Rik Torfs, omdat Leuven nu veel studenten ontvangt die na hun bachelor in Hasselt daar voortstuderen. De Schepper wil die braindrain tegengaan. “Dat is een drama voor een regio als Limburg.”

Torfs liet zich al eens ontvallen dat er “in het oosten van het land meer gebradeerd wordt met diploma’s”. Of dat Vlaanderen te klein is voor vijf universiteiten.

De vraag is ook of de Vlaamse regering staat te springen voor de plannen van De Schepper. Die zouden 70 tot 80 miljoen euro kosten. En dat in budgettair krappe tijden. Bovendien moet eigenlijk gewied worden in het huidige overaanbod aan opleidingen.