Schauvliege wil algemeen verbod op plastic bekers op festivals, bezoekers Gentse Feesten betalen dit jaar alvast 1 euro voor inwisselbare beker

Elk jaar bezoeken zowat anderhalf miljoen mensen de Gentse Feesten, wat elke nacht voor een zee van plastic bekers in de Gentse straten zorgt. Het Gentse stadsbestuur verbiedt de plastic bekers en werkt samen met de vijf belangrijkste organisatoren om een inwisselbare beker te promoten. De organisatoren kopen concreet 500.000 inwisselbare bekers voor de komende editie, die de zowat 1,6 miljoen plastic bekers moeten vervangen die vandaag op de grond belanden. 

Elke nacht zal een CNG-vrachtwagen de gebruikte bekers ophalen en naar Luik brengen, waar ze op een duurzame manier grondig worden afgewassen. Elke beker wordt gemiddeld 200 keer hergebruikt. Volgens de organisatoren een logistieke primeur: nergens in Europa behandelt een festival een gelijkaardig volume inwisselbare bekers. "Dit is geen utopie, het is een uitdaging", zo klinkt het.

De organisatoren geven toe dat ze de stap naar een inwisselbare beker niet zouden zetten indien het stadsbestuur hen niet had verplicht. De beslissing betekent het einde van aangepaste bekers voor specifieke dranken, bijkomend personeel en zou mogelijk nefast zijn voor de omzet. "We hebben een cultuur van trakteren, maar wie doet dat nog als de eerste die trakteert voor alle waarborg moet opdraaien?", klinkt het.

Het Gentse project met inwisselbare bekers kost zowat 170.000 euro. De organisatoren krijgen van de stad Gent een financiële subsidie van 77.000 euro en steun bij transport en tijdelijke opslag. Ook afvalintercommunale Ivago, die vandaag de plastic bekers moet opkuisen, komt met 25.000 euro over de brug. Er komt ook een promotiecampagne en bezoekers worden gesensibiliseerd om niet met blik- en petflessen naar de feestenzone af te zakken. 

Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) werkt intussen aan een verbod op plastic bekertjes, bestek en borden op festivals. "De laatste weken worden we om de oren geslagen met beelden die tonen wat plasticvervuiling kan aanrichten", klinkt het. De Vlaamse afvalstoffenmaatschappij OVAM onderzoekt een algemeen verbod op grote festivals en evenementen. Dat kan nog voor het volgend festivalseizoen binnen de Vlaamse regering goedgekeurd worden.

Minister Schauvliege heeft aan de OVAM opdracht gegeven om een wettelijk initiatief voor te bereiden om het gebruik van eenmalige bekers en ander niet-herbruikbaar plastic op grote festivals te verbieden. Grote festivals zoals Pukkelpop en Tomorrowland zullen dan niet langer gebruik kunnen maken van plastic bekers, borden en bestek dat maar een keer wordt gebruikt.

Via proefprojecten zal OVAM onderzoeken of een totaalverbod haalbaar is. "We mikken vooral op de grote festivals en evenementen, die jaarlijks miljoenen plastic bekertjes in omloop brengen", aldus het kabinet van Schauvliege. 

Vorige week stelde de Europese Commissie haar strategie voor om het aandeel van plastic wegwerpverpakking in de Europese afvalberg te verminderen. Ze wil onder meer plastic wattenstaafjes, bestek, borden, rietjes, roerstaafjes en ballonnenstokjes verbieden. Van andere producten zullen de lidstaten het gebruik moeten terugschroeven, zoals plastic bekers en andere houders en potjes waar slechts eenmalig voedingsmiddelen in worden bewaard.

Op het festivalterrein van Rock Werchter zullen voorlopig wel nog wegwerpbekers te vinden zijn, maar woordvoerster Nele Bigaré laat weten dat er wel andere initiatieven lopen om het plastic afval te beperken.

Zo maakt Rock Werchter al enkele jaren gebruik van kartonnen borden en houten vorkjes in de plaats van plastic borden en bestek. Vanaf dit jaar worden ook de plastic rietjes gebannen. Voor andere producten wordt naar werkbare, duurzame oplossingen gezocht.

"Herbruikbare bekers vragen heel veel water om ze te reinigen, ter plaatse of elders. Dat is ook niet erg milieuvriendelijk. Er is nood aan onderzoek & ontwikkeling naar duurzame materialen. We staan open voor innovatieve ideeën en werkbare voorstellen", aldus Bigaré. Om zoveel mogelijk plastic te recycleren, geven de organisatoren overigens momenteel een drankbon in ruil voor twintig bekers of flesjes die festivalgangers binnenbrengen.

"We beseffen dat we het verbruik van plastic moeten terugschroeven en hebben daartoe al actief stappen ondernomen. Kunnen we plastic voor bepaalde toepassingen nu reeds vermijden of door alternatieven vervangen, dan doen we dat graag. Zo bannen we met onmiddellijke ingang alle plastic rietjes uit het Festivalpark. In 2019 willen we een eerste stand van zaken opmaken en een uitgebreid actieplan voor de volgende jaren voorleggen", aldus Bigaré.

Ook de organisatie achter Tomorrowland zegt momenteel al te werken met kartonnen bordjes en bestek en met recycleerbare frisdrankverpakkingen (PET). Voor onder meer bier, wijn en cocktails worden wel nog plastic wegwerpbekertjes en rietjes gebruikt.

"Op onze camping Dreamville hebben we al eens gewerkt met afwasbare bekers, maar dat hebben we afgevoerd omdat het niet evident was op het vlak van hygiëne, handling en stockage door plaatsgebrek", zegt woordvoerster Debby Wilmsen. "We werken nu aan een nieuw systeem met inruilbare en afwasbare bekers waarvoor mensen een waarborg betalen. Dat zal in première gaan tijdens Tomorrowland Winter in de Alpen en normaal gezien vervolgens doorgetrokken worden naar het zomerfestival volgend jaar."

Een verbod zou voor de editie van dit jaar niet meer haalbaar zijn, stelt Wilmsen, omdat alle bestellingen intussen al gebeurd zijn.