May houdt brexiteers in toom
De Britse premier Theresa May heeft haar kabinet ternauwernood bijeen kunnen houden. Haar minister voor Brexit, David Davis, had zijn ontslagbrief klaarliggen, maar is na een harde confrontatie met May toch aangebleven.
Inzet was het voorstel om toch bij een Europese douane-unie te blijven zolang er geen oplossing is voor het Ierse grensprobleem. Aan dat voorstel had Davis graag een harde deadline verbonden. Maar hij is uiteindelijk akkoord gegaan met de 'verwachting' dat de Britten tot in 2021 bij een Europese douane-unie blijven.
De brexiteers bekijken dit compromis vol wantrouwen, want eerder heeft May nog met Brussel afgesproken dat er een overgangsfase komt tot eind 2020. Door de datum steeds op te schuiven vrezen ze een 'Hotel California'-scenario: de Britten kunnen wel uitchecken bij de EU, maar blijven er toch bij.
De Europese brexitonderhandelaar Michel Barnier reageerde op Twitter met enige terughoudendheid op het jongste Britse voorstel. De brexiteers zien het compromis in het kabinet als een verdere ondermijning van hun gedroomde 'harde' brexit. De vrees is dat May, die tegen de brexit was, heimelijk afstevent op een 'zachte' brexit. Ze zou hopen dat het Britse parlement haar hiertoe dwingt als het volgende week over de kwestie gaat stemmen. Onder de afgevaardigden bestaat een voorkeur voor een zachte brexit.
Al twee jaar loopt May spitsroeden tussen de brexiteers in haar kabinet, onder wie David Davis en Boris Johnson, en de Europeesgezinde factie. De meningsverschillen zijn op de spits gedreven door het probleem van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland, die na de brexit een nieuwe buitengrens van de EU wordt met bijbehorende controles.
Brussel ziet niets in de creatieve hightechoplossingen waarmee de brexiteers het grensverkeer willen controleren. Aan de andere kant wil Londen koste wat kost een door de EU voorgestelde grens op de Ierse Zee voorkomen, omdat Noord-Ierland dan van de rest van het Verenigd Koninkrijk wordt afgesneden.
Zonder akkoord over deze kwestie vervalt de eerder afgesproken overgangsfase en volgt in maart 2019 een harde brexit, een sprong in het duister zonder afspraken over de toekomstige relatie tussen EU en de Britten. De enige oplossing is het Ierse probleem wederom door te schuiven, hopend op een wonder. Een tijdelijk lidmaatschap van een douane-unie om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen, is zo bekeken een verzekeringspolis.
Bluf
De straatvechter Davis, die al enkele keren met aftreden heeft gedreigd, wilde het hard spelen. Na een eerste overleg met May leek het erop dat hij zou opstappen, maar een uur later zat hij weer op 10 Downing Street. May beloofde aan de tekst de 'verwachting' toe te voegen dat de Britten in 2021 de douane-unie echt zouden verlaten. Tot die tijd verkeert het Verenigd Koninkrijk in het vagevuur: geen lid meer van de EU, maar ook nog niet de mogelijkheid om handelsakkoorden af te sluiten in de rest van de wereld.
De Britse regering, en het land in het algemeen, heeft zich amper voorbereid op een akkoordloze afloop
Mays compromis staat in schril contrast met de harde woorden die ze sinds het aanvaarden van het premierschap heeft geuit. Geen deal is, zo heeft ze vaak gezegd, beter dan een slechte deal. Dit is bluf gebleken. Haar regering, en het land in het algemeen, heeft zich amper voorbereid op een akkoordloze afloop. Dat wist de Europese Commissie, die in de Griekse crisis al te maken heeft gehad met zulke holle dreigementen. Het is de reden waarom Barnier alle goede kaarten bezit in het pokerspel.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
