OPROEP: Help VRT NWS en De Tijd om politieke advertenties in kaart te brengen
VRT NWS en De Tijd willen in kaart brengen hoe Vlaamse partijen en politici campagne voeren op Facebook: hoe ze Facebook-advertenties gebruiken, wie ze daarmee willen bereiken en wat hun boodschap is. Daarvoor hebben we uw hulp nodig.
U kan ons helpen de advertenties te verzamelen. Om dat te kunnen doen installeert u een klein stukje software in uw webbrowser (Google Chrome of Firefox), ontwikkeld door ProPublica, een Amerikaanse journalistieke organisatie zonder winstoogmerk. Met die software stuurt u de advertenties die u te zien krijgt door naar onze redactie. We krijgen enkel die politieke advertenties te zien die u verzamelt. Andere advertenties of uw persoonlijke gegevens ziet de software niet en komen ook niet bij ons terecht.
Download de extensie voor Google Chrome of voor Firefox.
Vergeet na het installeren van de extensie niet om uw taal in te stellen op ‘Nederlands’, uw locatie op ‘België’ en de privacyvoorwaarden te accepteren. Gebruikers met een adblocker die willen meewerken aan dit project, schakelen die best uit op Facebook.
Waarom doen we dit?
Rechtstreeks met de kiezer praten via sociale media is vandaag bij alle partijen ingeburgerd. Om een bepaalde boodschap bij specifieke doelgroepen te krijgen, maken politieke partijen gebruik van betaalde advertenties. Die kunnen gericht zijn op bijvoorbeeld woonplaats, geslacht, interesses of voorkeuren. Een advertentie die voor uw partner bedoeld is, krijgt u misschien nooit te zien.
Het is een nieuwe manier van campagne voeren, die minder transparant is dan de traditionele, offline campagnes omdat ze nauwkeurig gericht kunnen zijn op een bepaalde doelgroep. Wie niet in die doelgroep zit, krijgt de advertentie dus niet te zien. VRT NWS en De Tijd willen de gerichte campagnes op Facebook van alle partijen oplijsten.  En dat vraagt om een andere journalistieke aanpak.
Hoe werkt de extensie?
Advertenties die in uw Facebook-timeline verschijnen, worden doorgestuurd naar ProPublica. In de extensie kan u zien welke advertenties op uw tijdlijn zijn verschenen, en welke op de tijdlijn van andere gebruikers. U kan aanduiden of het gaat om politieke of niet-politieke advertenties.
Op die manier wordt het algoritme van ProPublica getraind. U maakt het algoritme als het ware ‘slimmer’, zodat het beter kan inschatten welke advertenties politiek zijn. U kan nooit zien wie een bepaalde advertentie ziet: die informatie wordt niet bijgehouden.
VRT NWS en De Tijd onderzoeken daarna de verzamelde advertenties. Op wie richten politieke partijen zich? Zijn er aparte boodschappen voor specifieke doelgroepen? Zijn er steden en gemeenten waar politieke partijen op Facebook meer op inzetten?
Hoe zit het met uw privacy?
De extensie verzamelt geen persoonlijke informatie. Uw Facebook ID-nummer, wie een post leuk vindt of deelt, uw naam, verjaardag, vriendenlijst, enzovoort, al die informatie wordt niet verzameld. De extensie houdt wel de tekst, links en foto van de advertentie bij, net als de informatie die Facebook vrijgeeft over het doelpubliek van de advertentie, datum en tijdstip waarop de advertentie te zien is, hoeveel keer ze bekeken is en de originele taal van de advertentie.
Wat is ProPublica?
ProPublica is een Amerikaanse journalistieke organisatie zonder winstoogmerk. De organisatie werkt regelmatig samen met internationale partners en andere media. ProPublica is de ontwikkelaar van het stukje software, de Facebook Political Ad Collecter, die het mogelijk maakt om advertenties te verzamelen.
In het verleden is de software van ProPublica ook al gebruikt door onder meer NOS in Nederland, Tagesschau en Der Spiegel in Duitsland en The Guardian in Australië.
