Crevits: "Leerkrachten, word wakker"

Een verontrustend signaal. Zo omschrijven deskundigen de resultaten van de peilingsproef Frans, die werd afgenomen door onderzoekers van de KU Leuven. Concreet namen 2.098 leerlingen uit het zesde leerjaar van het lager onderwijs deel. Hun kennis van de Franse taal is door de band genomen ondermaats. Zo’n 69 procent van de leerlingen bereikt de eindtermen, de minimumdoelen die een groep leerlingen moet halen, voor luisteren. Amper 45 procent haalt de eindtermen voor leesvaardigheid. Een minderheid van de leerlingen slaagt erin om inhoudelijk en vormelijk correct Frans te spreken.

Verschillende partijen, zoals sp.a en regeringspartijen Open Vld en N-VA, stellen in een reactie op de peilingsproef dat de eindtermen dringend ambitieuzer moeten worden geformuleerd. Zij kijken ook naar de eindtermen voor de eerste graad van het secundair onderwijs, die momenteel worden voorbereid en nog ter goedkeuring moeten worden voorgelegd aan het Vlaams Parlement. In dat licht lijken deze resultaten munitie te geven voor wie de lat hoger wil leggen. Crevits, die meer lesuren wil voor talen en aangeeft dat scholen die al vanaf het derde leerjaar Frans geven betere resultaten behalen, spreekt die interpretatie tegen.

“Eigenlijk is het andersom. Nu zie je dat scherpe eindtermen totaal niet willen zeggen dat leerlingen ze halen. Het gevaar is dat niemand ze dan nog haalt. Iedereen zegt nu dat de lat hoger moet, maar je hebt niets aan ambitieuze eindtermen als ze niet bereikt worden. De leerkrachten moeten ze aankunnen en kunnen verwerken in hun lessen. Zij moeten het niveau hebben om ermee aan de slag te kunnen. Daar zit de kloof. Ik ben aan het problematiseren, maar ik moet dat ook doen. We moeten allemaal wakker worden, ook de leerkrachten en het onderwijspersoneel.”

Hoe goed is uw Frans in vergelijking met 12-jarigen? Doe zelf de test.

Onzeker

Opvallend: in 2010 werden nieuwe eindtermen voor Frans ingevoerd, waarbij de nadruk ligt op leren communiceren. Sindsdien moeten leerlingen bijvoorbeeld een gesprek kunnen voeren en aanvullingen kunnen doen bij een geschreven tekst. “Wat zien we nu?”, zegt Crevits. “Voor de oude eindtermen, waarvan een aantal zijn gebleven, wordt het niveau vlot gehaald. Je kunt dus niet zeggen dat het niveau is gedaald. Maar we zien ook dat concretere, meer ambitieuze eindtermen niet worden behaald.”

Gevraagd naar verklaringen wijzen meerdere deskundigen naar het niveau van de leerkrachten. Nauwelijks een op de vijf spreekt in de klas vooral Frans. Uit een onderzoek van de Onderwijsinspectie bleek vorig jaar al dat een op de drie leerkrachten in het basisonderwijs zich te onzeker voelt om vaak Frans te spreken met de leerlingen. Het zorgde ervoor dat in zes op de tien klassen te weinig Frans werd gesproken.

Bij de instroom in de lerarenopleidingen van de hogescholen ligt het niveau eveneens te laag, zo wordt duidelijk uit de instapproef die deze legislatuur werd ingevoerd. “Dat zit sterk onder het niveau van de uitstroom van het secundair onderwijs”, zegt Piet Desmet, die als professor Franse taalkunde aan de KU Leuven betrokken was bij de peilingsproef. “We rekruteren dus lagere profielen.”

Lees ook: leerlingen lager onderwijs scoren slecht voor Frans: "Beheersing bij leerkrachten is cruciaal." (+)