België heeft zitje in de VN-Veiligheidsraad beet: waarom is zo'n zitje zo begeerd?

Op het hoofdkwartier in New York hebben de leden van de Algemene Vergadering gestemd over wie de twee vrijgekomen zitjes voor de VN-Veiligheidsraad (regionale groep "West-Europese landen en andere") mogen innemen.

 Van de 193 lidstaten waren er 190 aanwezig. Twee landen onthielden zich, zodat België 126 stemmen nodig had. Uiteindelijk klokte ons land af op 181 stemmen. Duitsland kreeg 184 stemmen, en is in dezelfde groep verkozen. Ook Zuid-Afrika, Indonesië en de Dominicaanse Republiek kregen voldoende steun en zullen de komende twee jaar in de Veiligheidsraad zetelen.

Door de verkiezing zal ons land van 2019 tot 2021 een van de 15 landen zijn in het belangrijkste orgaan van de Verenigde Naties. Marc Pecsteen,  voormalig kabinetschef van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders, zal België vertegenwoordigen.     

VIDEO: De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft gestemd over de twee zitjes in de VN-Veiligheidsraad.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is het hoogste orgaan van de VN, en als dusdanig erg belangrijk in de internationale politiek. Zijn missie is het handhaven van de internationale veiligheid en vrede. 

Sinds zijn oprichting in 1945 bestaat de VN-Veiligheidsraad uit 15 leden. Er zijn vijf permanente leden met vetorecht. Dat zijn de Verenigde Staten, Rusland, Groot-Brittannië, Frankrijk en China: de vijf overwinnaars van de Tweede Wereldoorlog.

De andere tien leden hebben geen vetorecht en worden telkens voor een termijn van twee jaar verkozen door de Algemene Vergadering van de VN. België maakt deel uit van de groep "West-Europese landen en andere", die recht heeft op twee zitjes binnen de Veiligheidsraad.

Voor de komende termijn, van 2019 tot 2021, waren België en Duitsland kandidaat. Aanvankelijk ijverde ook Israël voor een zetel binnen dezelfde regionale groep, maar dat land haakte vorige maand af, naar verluidt wegens te geringe kansen om te worden verkozen. 

Het is niet de eerste keer dat België deel uitmaakt van de VN-Veiligheidsraad. België en de VN hebben een lange geschiedenis. Ons land was een van de stichtende leden van de organisatie en leverde met Paul-Henri Spaak ook de allereerste voorzitter van de Algemene Vergadering. 

Van de VN-Veiligheidsraad maakte België al vijf keer deel uit: in 1947-1948, 1955-1956, 1971-1972, 1991-1992 en 2007-2008). Vrijwel meteen na die laatste termijn, in 2009, besliste de toenmalige regering-Van Rompuy om opnieuw een gooi te doen naar het lidmaatschap.

Vooral voor het prestige van een land is een zitje in de VN-Veiligheidsraad belangrijk. De voorbije jaren heeft ons land dan ook intensief campagne gevoerd. Want hoe meer stemmen, hoe meer prestige, en hoe meer gewicht een land in de schaal kan leggen. De laatste maanden werd het charmeoffensief nog wat opgevoerd. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) zette zelfs de Smurfen in als ambassadeurs.

"Consensus smeden, bouwen aan de vrede" was het motto waarmee België campagne voerde. Ons land staat bekend als een koning van het compromis, en is op internationaal gebied door zijn ervaringen in beide wereldoorlogen een vredesbouwer geworden.

Die sterktes heeft België benadrukt in zijn gooi naar het zitje in de Veiligheidsraad. Vorige maand zette koning Filip ze nog in de verf in een toespraak voor de Algemene Vergadering van de VN. 

Premier Charles Michel en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders hadden de voorbije twee jaar ettelijke bilaterale gesprekken om hun kandidatuur toe te lichten. Bij hun gesprekspartners voerden ze aan dat België als klein land geen nationale agenda te verdedigen heeft, maar het algemeen belang vooropstelt. Als troef speelde België daarnaast ook zijn expertise in Centraal-Afrika uit. 

"Het zit in ons nationaal DNA om bruggen te bouwen om oplossingen te zoeken die alle partijen tevreden stellen”, zo verwoordde premier Michel het. "In die geest willen we constructieve en innovatieve oplossingen vinden om de spanningen te verminderen in een aantal actuele internationale kwesties". De grootste hete hangijzers blijven de komende jaren wellicht de Iraanse nucleaire kwestie, het Israëlisch-Palestijnse conflict en de spanningen tussen Rusland en het Westen.

Twee jaar lang zal ons land mee kunnen stemmen over bijvoorbeeld mogelijke veroordelingen van spelers in wereldcrises, zoals Syrië en Jemen, maar ook over mogelijke militaire interventies. België zal mee in de cockpit van de internationale politiek zitten, toch de komende twee jaar.

VIDEO: Waarom is een plek in de VN-Veiligheidsraad eigenlijk belangrijk?

VIDEO: "Terzake" sprak met Jan Grauls, die ons land in het verleden vertegenwoordigde in de Veiligheidsraad.