Kerncentrale Doel ligt volledig stil: België voert maandag kwart meer stroom in

Gisterenavond om 21.30 uur werd kernreactor Doel 4 automatisch uitgeschakeld door een technisch defect. Het ging om een defect in het niet-nuclaire gedeelte, preciseert de woordvoerster.  

De heropstart van Doel 4 is intussen uitgesteld tot morgenavond 23 uur. Vanmorgen nog verwachtte Electrabel dat de reactor vanavond al opnieuw opgestart zou kunnen worden. "Er zullen eerst nog wat extra controles gebeuren. Bij elke stilstand worden heel wat inspecties en controles gedaan, omdat die bij werking van de reactor niet kunnen gebeuren", zegt Nele Scheerlinck.

Door het uitvallen van Doel 4 liggen alle reactoren in de kerncentrale van Doel plat. "Dat één van de reactoren uitvalt, is niet zo uitzonderlijk", aldus Scheerlinck. "Gemiddeld is er wereldwijd één automatische stop per reactor per jaar. Dat alle vier de reactoren uit liggen, dat gebeurt inderdaad niet zo vaak." Of het de eerste keer is dat alle reactoren uit liggen, kon de woordvoerster niet met zekerheid zeggen.

De nucleaire veiligheid blijft de eerste prioriteit, zegt de woordvoerster. "We proberen de onderhoudsperiodes zo te plannen dat het niet allemaal samenvalt, maar de veiligheid primeert altijd op commerciële en andere belangen. Dat Doel 1 en 2 gingen stilliggen voor onderhoud lag al heel lang vast. Doel 3 zal begin augustus normaal kunnen opstarten." Ook in de andere kerncentrale, die van Tihange, ligt een van de reactoren stil voor onderhoud.

Tijdens de geplande stop van Doel 3 begin oktober, voor het jaarlijkse onderhoud van de reactor, werd betondegradatie vastgesteld aan de plafonds van de lokalen waar zich de aansluitstukken bevinden van de stoomkleppen. De werken aan onder meer een extra dakstructuur zijn bijna afgerond.

Het uitvallen van alle reactoren zorgt niet voor problemen in de elektriciteitsbevoorrading, zegt Scheerlinck. "Electrabel kan dat opvangen. Wij kunnen nog steeds aan al onze klanten elektriciteit leveren." De kerncentrale van doel vertegenwoordigt ongeveer 15 procent van de totale elektriciteitsproductiecapaciteit in België. 

Om het uitvallen van Doel 4 te compenseren, heeft Electrabel snel twee "open cycli" gascentrales geactiveerd. "Die zijn snel op te starten", zegt Elia-woordvoerster Marleen Vanhecke. "Daarna is overgeschakeld naar gesloten-cyclicentrales, die meer tijd nodig hebben om op te starten maar wel goedkoper zijn in productie."

Doel 4 zal ook maandag nog buiten werking zijn. "Dan zullen we op piekmomenten, rond 8 en 18 uur, meer stroom invoeren dan normaal: een kleine 4.000 MW. Dat is ongeveer een kwart meer dan normaal in deze periode van het jaar", legt Vanhecke uit. "De prijs van die stroom, die vooral uit Frankrijk en Nederland zal komen, zal wel de normale marktprijs zijn. Import zal wellicht goedkoper zijn dan de gascentrales te laten draaien."

De Elia-woordvoerster benadrukt, net als Engie Electrabel, dat er zeker geen stroomschaarste dreigt. "Mocht dit in de winter gebeuren, was de situatie helemaal anders geweest. Maar dan zou Electrabel geen drie centrales in onderhoud zetten", aldus nog Vanhecke.

De oorzaak van het uitvallen van Doel 4 ligt in een defect op de vermogensregeling van de stoomturbine. "Die turbine wordt elektronisch aangestuurd en je kan het vermogen daarvan bijstellen. Op die elektronische regeling is er zaterdagavond een defect opgetreden. Daardoor is de turbine uitgeschakeld. Als de turbine niet meer draait, heeft het ook geen zin meer om te produceren met de reactor, en wordt die ook automatisch uitgeschakeld. Dat alles is standaardprocedure en gebeurt volledig automatisch. Er is nooit gevaar geweest voor de bevolking, de omgeving of de installaties", zegt Scheerlinck

Oppositielid Kristof Calvo (Groen) reageert intussen scherp: "De kernuitstap is gewoon aan het gebeuren. Bijna iedereen weet: oude kerncentrales zijn niet de oplossing, maar het probleem", aldus Calvo op Twitter. "Tijd om ze echt te sluiten."

“Doel produceert helemaal niets, maar het licht brandt wel. Laat ons die versleten kerncentrales nu definitief sluiten, zodat de markt vrijkomt voor propere alternatieven", zegt Groen nog in een persbericht. "Voor onze energiezekerheid zijn de kerncentrales niet de oplossing, maar het probleem.” Groen roept de regeringen op om kristalhelder te zijn over het energiepact en de kernuitstap in 2025.

"We moeten nu ten volle inzetten op hernieuwbare energie, zodat we een propere en zekere energievoorziening hebben, en zo ons steentje bijdragen voor het klimaat", aldus Calvo. "Tijd om ondubbelzinnig ja te zeggen aan propere energie, en de energiemarkt definitief zekerheid te geven voor de omslag naar hernieuwbare productie."

Het FANC, het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle, moet van de stillegging van Doel 4 gebruikmaken om de kerncentrale te testen op betonrot. Dat zegt sp.a-Kamerlid Karin Temmerman. "Na Doel 3 werd deze week ook Tihange 3 door betonrot genekt. Het FANC meldde toen dat soortgelijke lokalen zich ook in Doel 4 bevinden", legt Karin Temmerman uit. "Normaal zou dat in november, tijdens de geplande onderhoudswerken, worden onderzocht. Met het oog op onze veiligheid willen wij dat het FANC dit nu al onderzoekt."

Ook Tihange 2 zal dit jaar nog op betonrot worden getest, weet Temmerman. Dat staat gepland voor augustus.