Direct naar artikelinhoud
Internationale politiek

EU-landen opvallend eensgezind in hun kritiek op Trump

Deze foto van de G7-top, van fotograaf Jesco Denzel, wordt nu al de foto van het jaar genoemd. De Duitse bondskanselier Angela Merkel lijkt, onder het toeziend oog van onder meer de Japanse premier Shinzo Abe, de Amerikaanse president Donald Trump de les te spellen.Beeld REUTERS

De Verenigde Staten en Europa staan tegenover elkaar in een woordenoorlog, nu de Amerikaanse president Donald Trump zich tegen het slotakkoord van de G7-top heeft gekeerd. De Europese lidstaten ogen opvallend verenigd in hun kritiek. "De Amerikaans-Europese as staat op losse schroeven", zegt oud-Eurocommissaris Karel De Gucht.

Hij vertrok vroegtijdig van de G7-top in Canada en trok op Twitter fel van leer. De Amerikaanse president Donald Trump zei zo zijn steun aan het slotakkoord op. Centraal in de discussie staan de Amerikaanse invoerheffingen op staal en aluminium. De Canadese premier Justin Trudeau stelde dat zijn land niet met zich laat sollen en benadrukte dat tegenmaatregelen op komst zijn. Trump noemde Trudeau daarop “oneerlijk en zwak”. Ook dreigde hij meteen met nieuwe maatregelen zoals invoertarieven op buitenlandse auto's. 

De grote Europese landen reageren eensgezind: zij wijzen Trump terecht en blijven staan achter de gemeenschappelijke slotverklaring. “Internationale samenwerking mag niet afhangen van woede of venijnige opmerkingen”, stelt het Franse Elysée. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas, die later ruggensteun kreeg van bondskanselier Angela Merkel, geeft aan dat Trump met een tweet een groot stuk van het vertrouwen tussen de VS en Europa heeft vernietigd. “Dat maakt het voor Europa des te belangrijker om verenigd te blijven en zijn belangen op nog offensievere wijze te verdedigen. De Europese Unie is het antwoord op America First.”

Ook bij het opzeggen van het Parijse klimaatakkoord en het nucleair akkoord met Iran reageerden Europese regeringsleiders haast unaniem afwijzend

Aan één zeel

Het is, opmerkelijk genoeg, niet de eerste keer dat Europa aan één zeel trekt. Ook bij het opzeggen van het Parijse klimaatakkoord en het nucleair akkoord met Iran reageerden Europese regeringsleiders haast unaniem afwijzend, zo stellen waarnemers. “Ik heb daar met genoegdoening naar zitten kijken”, zegt de liberale oud-Eurocommissaris Karel De Gucht. “De Europese lidstaten hebben goed blok gevormd tegen Trump, die zich tegen alles heeft gekeerd waar de pax Americana voor staat. De Amerikaans-Europese as staat op losse schroeven. Dit gaat tegen alles in dat Europa en de VS sinds de Tweede Wereldoorlog hebben opgebouwd.”

Van een echte handelsoorlog is momenteel, ondanks op til zijnde Europese tegenheffingen, nog geen sprake. Er vindt wel een woordenoorlog plaats. Over wat daarna moet gebeuren, is Europa een stuk minder eensgezind. Professor internationale politiek Jonathan Holslag (VUB) stelde bij de VRT dat binnen Europa de verdeeldheid toeneemt. Hendrik Vos, professor Europese politiek aan de UGent, ziet soms barsten en scheuren opduiken. "Maar Europa is nog nooit zo eensgezind geweest als nu. In het verleden zag je Europese landen die de VS niet durfden te veroordelen. Die tijd is voorbij. Toch komen de meningsverschillen binnen de EU wel boven als het gaat over de toekomst en onze economische banden met China of Rusland.”

'Dit gaat tegen alles in dat Europa en de VS sinds de Tweede Wereldoorlog hebben opgebouwd'
Oud-Eurocommissaris Karel De Gucht

Vlucht vooruit

Adviseurs van Trump stellen dat zijn harde woorden en de terugtrekking uit het slotakkoord te maken hebben met de ontmoeting tussen de Amerikaanse president en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. Trump koos voor de vlucht vooruit om “geen zwakheid” te tonen in voorbereiding op de gesprekken die morgen plaatsvinden over het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma. Trump heeft aangegeven dat Kim Jong-un een kans krijgt om het kernwapenprogramma op te doeken. In ruil zou Noord-Korea mogelijk kunnen rekenen op veiligheidsgaranties en financiële hulp om de noodlijdende dictatuur er economisch bovenop te helpen.