Direct naar artikelinhoud
Top Trump-kim

Worden Kim en Trump vrienden of vijanden? "Eigenlijk praat Trump met de verkeerde Noord-Koreanen"

Vooral in Seoel wordt reikhalzend uitgekeken naar de top. Daar kan succes of mislukking het verschil maken tussen leven en dood.Beeld AP

Ongeacht de uitkomst van de historische top tussen de VS-president en de Noord-Koreaanse leider waarschuwen Korea-analisten voor de vele valkuilen. "Zelfs al maken ze concrete ontwapeningsbeloftes, hoe betrouwbaar is een handtekening van Trump of Kim?"

Wanneer is de top geslaagd?

Sico van der Meer, Korea-kenner Clingendael Instituut Den Haag: “Zowel Trump als Kim hebben hun deel van de winst al binnen. Het is een PR-moment waarbij ze aan hun bevolking laten zien dat ze met elkaar praten als ‘historische leiders’. Vooral Kim kan zegezeker naar huis trekken met de boodschap dat hij op gelijke voet spreekt met de VS-president”.

“Een ideale uitkomst, waarbij Noord-Korea belooft zijn kernarsenaal te ontwapenen en mensenrechten te respecteren in ruil voor Amerikaanse terugtrekking van troepen uit Zuid-Korea, is totaal irrealistisch. We kunnen van een succes spreken als er kleine stappen worden gezet met de belofte om later opnieuw aan tafel te gaan zitten.”

'We kunnen van een succes spreken als er kleine stappen worden gezet met de belofte om later opnieuw aan tafel te gaan zitten'
Sico van der Meer, Korea-kenner Clingendael Instituut

“Voor Kim zou het mooi meegenomen zijn als de VS belooft minder militaire oefeningen te doen in Zuid-Korea. Hij moet vooral tijd winnen. Zijn voornaamste zorg is een militaire interventie van de VS afwenden. Voor de Noord-Koreanen is een status quo de beste uitkomst, want elke verandering is voor zo’n totalitaire elite gevaarlijk. Ik verwacht dat Kim heel aardig en meelevend zal zijn, omdat hij af wil van zijn imago als irrationele leider.”

“VS-president Trump kan van winst spreken als Kim belooft zijn lange afstandsraketten te ontmantelen, die nu de VS kunnen treffen.

Remco Breuker, professor Korea-studies Leiden: “Als Noord-Korea zijn intercontinentale raketten opgeeft, kan dat gezien worden als een groots gebaar, waarvoor in ruil mogelijk economische sancties wegvallen. 

"Maar als dat de enige uitkomst is, is het een gemiste kans. Zelfs als er stappen worden gezet naar ontwapening, vind ik het lastig om te spreken van een succes. Noord-Korea mag niet salonfähig worden, zolang dat land zijn bevolking meedogenloos uitbuit en zo'n 120.000 dissidenten opsluit in concentratiekampen. Dat is veel akeliger dan hun strategische kernwapens. Als de Noord-Koreaanse leider op deze top zichzelf veilig mag stellen, krijgen andere landen het signaal dat kernwapenbezit en een repressief beleid lonen."

‘Noord-Korea mag niet salonfähig worden, zolang dat land zijn bevolking meedogenloos uitbuit'
Remco Breuker, Korea-kenner Universiteit Leiden

Wanneer is de top mislukt?

Sico van der Meer, Korea-kenner Clingendael Instituut Den Haag: “In het worstcasescenario krijgen Trump en Kim na een paar minuten ruzie en klappen de onderhandelingen dicht. Zo’n falen kan een aanleiding zijn voor Amerikaanse militaire actie, met als argument: ‘Als er niet te praten valt, gaan we schieten’. Met John Bolton zit er een nationaal veiligheidsadviseur in het Witte Huis die vroeger preventieve militaire actie tegen Noord-Korea bepleitte. Op het Koreaanse schiereiland kan elk gewapend conflict heel snel tot bloedige escalatie leiden, waarbij er door de nabijheid van de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel miljoenen doden kunnen vallen.”

“De top kan ook mislukken als Trump te veel toegeeft. De laatste keer dat VS-strijdkrachten zich grotendeels terugtrokken, viel Noord-Korea in 1950 Zuid-Korea aan en kregen we drie jaar bloedig conflict. Daarom bekijken regionale spelers als Japan deze gesprekken argwanend.”

“En zelfs als er op deze top concrete beloftes worden gemaakt, is de vraag hoe betrouwbaar de handtekeningen zijn. Noord-Korea beloofde in het verleden al te ontwapenen, maar kwam op zijn stappen terug. Het zijn heel slimme spelers. De VS hebben vroeger ook akkoorden gesloten die president Trump daarna veranderde in functie van zijn eigen belangen. Denk aan het klimaatakkoord, de Iran-deal en afgelopen weekend nog de slotverklaring van de G7-top in Canada.

'Falen van het gesprek kan een argument zijn voor Amerikaanse militaire actie'
Sico van der Meer, Clingendael Instituut

“De kans is dus groot dat Kim de garanties van Trump niet gelooft, en omgekeerd. Zelfs als er van succes wordt gesproken, juich dan niet te vroeg, maar prik door de gebakken lucht. Al mogen we daar blijer mee zijn dan met een militair conflict.”

Remco Breuker, professor Korea-studies Leiden: “Vooral voor VS-president Trump kan deze top mislukken. Als Kim geen toegevingen doet, zit hij met een probleem. De kans bestaat ook dat hij met een kluitje in het riet wordt gestuurd.

“Eigenlijk praat Trump met de verkeerde Noord-Koreanen. Hij had eerst moeten praten met de Noord-Koreaanse ballingen. Die kunnen vertellen hoe de bevolking er een slavenbestaan leidt. Zelfs Noord-Koreanen die in het buitenland mogen werken, bijvoorbeeld op scheepswerven, worden behandeld als dwangarbeiders. Elk toekomstig vredes- en handelsakkoord dat Noord-Korea niet dwingt om de mensen- en arbeidsrechten van de bevolking te respecteren, is tot mislukken gedoemd. Je mag volgens internationale verdragen namelijk geen zaken doen met landen waar producten met slavenarbeid worden gemaakt.”