Van Portugal tot Letland kan er vanaf vandaag op dezelfde dag energie verhandeld worden
Veertien Europese landen brengen hun energiemarkt vandaag dichter bij elkaar. Ook al klinkt dat niet bepaald wereldschokkend, het is een belangrijke stap voor de producenten van hernieuwbare energie. "Dit is een grote stap voor hernieuwbare energie."
Vanaf vandaag is er in 14 Europese landen een project gestart, waarbij producenten uit die landen stroom kunnen verkopen op dezelfde dag. Voor de Europese Unie is dat historisch, omdat een eengemaakte energiemarkt zo een stap dichterbij komt, maar vooral voor producenten van wind- en zonne-energie is dit belangrijk.
"Op dit moment zijn er twee verschillende markten voor de verkoop van elektriciteit", legt Sam Hamels van de vakgroep Economie (UGent) uit. "Je hebt de day ahead-markt, waarbij producenten voorspellen wat ze de volgende dag zullen produceren en dat dan verkopen aan leveranciers. En je hebt de intraday-markt, die vanaf vandaag in veertien Europese landen gekoppeld wordt. Daar wordt elektriciteit op de dag zelf verhandeld."
Voor de Europese Unie is dit een grote stap voorwaarts, omdat ze al sinds de jaren 90 bezig is om de energiemarkten van de lidstaten meer op elkaar af te stemmen. De beslissing om de day ahead-markten aan elkaar te koppelen is al gebeurd in 2015. De intraday-markt is momenteel kleiner dan de day ahead-markt en werkt eerder als een aanvulling.
Schommelingen
Ook al zal de consument er in zijn portemonnee weinig van voelen, toch is het samenbrengen van intraday-markten voor producenten van hernieuwbare energie een goede zaak. In heel de Europese Unie zou twintig procent van het totale verbruik tegen 2020 uit hernieuwbare energie moeten bestaan. "Voor die producenten is het moeilijk om exact te voorspellen hoe hard het morgen zal waaien of hoe sterk de zon zal zijn", zegt Hamels. "Daar kunnen serieuze schommelingen op zitten. Daarom zijn zij erbij gebaat om hun stroom in real time te verkopen."
'Voor producenten van zonne- of windenergie is het moeilijk om exact te voorspellen hoe hard het morgen zal waaien of hoe sterk de zon zal zijn'
Als een voorspelling nu fout is, kunnen zij volgens Hamels, de balans op het netwerk verstoren. En dat kan hen dan weer op fikse boetes van de stroombeheerder (bij ons is dat Elia) komen te staan.
Ook als er veel te veel stroom geproduceerd wordt, is het belangrijk om er snel vanaf te geraken. Daar speelt de intraday-markt alweer een rol. "Als bijvoorbeeld een producent van zonne-energie merkt dat er heel veel zon is", zegt professor Economie Johan Albricht (UGent). "Dan gooit hij het overschot op de internationale markt en dan kopen ze het misschien in Portugal."
Voor klassieke centrales is die intraday-markt volgens hem ook heel nuttig. "Stel dat een gascentrale plotseling met een panne zit, waardoor een afgesproken hoeveelheid stroom niet kan geleverd worden, dan kan men op de internationale markt snel op zoek gaan naar een alternatief."
Het project loopt momenteel dus enkel in 14 landen, waaronder België, Spanje, Duitsland en Letland. Naar verwachting zouden de meeste andere Europese landen tegen de zomer volgen.