Proximus, Orange en Telenet zijn vandaag actief op de mobiele telecommarkt. Vicepremier De Croo wil dat daar binnen enkele jaren een vierde speler bijkomt. In het voorjaar van 2019 vindt een nieuwe spectrumveiling plaats. Naast de bestaande mobiele frequenties waarvan de licenties in maart 2021 aflopen, zullen ook nieuwe frequenties worden geveild, voornamelijk voor het gebruik van 5G vanaf 2020. Minister De Croo wil die kans grijpen om een vierde mobiel netwerk toe te laten, door een gedeelte van het spectrum voor te behouden voor een nieuwkomer.

“Prijzen bij ons pak hoger”

“België scoort vandaag bijzonder zwak in het gebruik van mobiele data. Tegelijk liggen de prijzen voor mobiele data bij ons een pak hoger dan in andere landen. De Belgische consument betaalt te veel voor telecomdiensten. De prijzen voor mobiele data zijn bij de hoogste van Europa, we bengelen aan de staart. Door ruimte te creëren voor een nieuw, vierde mobiel netwerk zorgen we voor extra investeringen, sterkere prijsconcurrentie en lagere prijzen voor de consument”, legt minister De Croo uit. Hij verwijst naar Frankrijk en Scandinavië, waar een vierde mobiele netwerkoperator heeft geleid tot lagere prijzen voor mobiele data en meer gebruik van mobiele data.

Het is volgens minister De Croo nu of nooit. Het mobiele spectrum wordt immers geveild voor twintig jaar. Een nieuwe operator zou onmiddellijk kunnen starten met de bouw van een nieuw 5G-netwerk en andere operatoren stimuleren hetzelfde te doen. Bovendien zou het mogelijk zijn dat een vierde speler aan een redelijke prijs toegang krijgt tot kabel en glasvezel.

De vicepremier gelooft dat de veiling 700 miljoen euro kan opbrengen. De opbrengst gaat deels naar schuldafbouw en deels naar de gemeenschappen, aldus een mededeling van de minister.

Uitspraken niet zonder gevolg op beurs

De uitspraken van De Croo zijn woensdag duidelijk voelbaar op de beurs. De aandelen van Orange (-3,42 procent), Telenet (-3,70 procent) en Proximus (4,27 procent) laten woensdag een grote daling optekenen. Vooral voor overheidsbedrijf Proximus is dat opmerkelijk: de beurswaarde daalt in één klap met een half miljard euro.

“De minister maakt de telecomsector kapot”, vertellen analisten aan De Tijd. “Wat is zijn bedoeling eigenlijk? Bij de uitbouw van een digitale economie moet je in de eerste plaats rechtszekerheid geven aan de bouwers van de netwerken. Wat hij niet doet, elk kwartaal creëert hij onzekerheid. Die onzekerheid zorgt ervoor dat de investeerders de Belgische telecomspelers links laten liggen.”

Agoria: “Niemand wordt hier beter van”

Technologiefederatie Agoria, waartoe ook de telecomoperatoren behoren, is niet gewonnen voor het idee van De Croo. “Dit zal leiden tot verminderde dienstverlening en vertraging van de investeringen. Niemand wordt er beter van. Voor de bedrijfswereld wordt dit een ramp”, zegt Marc Lambotte, CEO van Agoria.

“De bestaande operatoren moeten een deel van het spectrum inleveren dat ze vandaag hebben. En dit spectrum zit vandaag al bijna vol in bepaalde stedelijke gebieden.” Zeker nu het datagebruik exponentieel toeneemt, kan het plan van De Croo volgens de technologiefederatie tot kwaliteitsvermindering leiden.

“De plannen van de minister leiden tot een onzekere toekomst voor de telecom sector in België”, besluit Agoria. “Ervaringen uit het verleden bewijzen dat onze bezorgdheden terecht zijn. In Nederland werd 5 jaar geleden Tele2 boven de doopvont gehouden als vierde mobiele operator, maar in december 2017 werd aangekondigd dat Tele2 opgaat in T-mobile. In 2011 verkreeg Telenet een deel van het 3G spectrum, maar gaf de licentie in 2014 terug. Telenet was toen de vierde uitdager naast Belgacom, Mobistar en Base. Er is veel kans dat zo’n scenario zich nu opnieuw voordoet. Met als resultaat dat het zo nodige, reserveerde spectrum jaren zal onderbenut worden.”

Orange niet voor gewonnen

Orange België is ook niet gewonnen voor het voorstel. “Vier netwerken over het hele land is niet haalbaar”, zegt de operator. “Het genereert te veel kosten en dat heeft een impact op de verdere netwerkinvesteringen.”

Volgens Orange is de mobiele retailmarkt in België al zeer competitief: er zijn drie grote netwerken, Proximus, Orange en Telenet (Base), en daarnaast zijn er verschillende zogenaamde MVNO’s. Dat zijn virtuele operatoren die netwerkcapaciteit huren bij een van de drie grote spelers. Bekende voorbeelden zijn Mobile Vikings en LycaMobile.