"Seks is leuk, zou ik willen benadrukken. En het is gratis!"

Vanmiddag om 16.35 uur heb ik besloten een seksdagboek te gaan bijhouden. Ik lag op mijn rug in bed. Bart stond over me heen, wijdbeens. Hij had zijn geslacht nog in zijn hand. We waren allebei net klaargekomen. Hij had zijn zaad over mijn buik en borsten geloosd. Ik had een vibrator gebruikt terwijl ik toekeek hoe hij zich boven me aftrok.”

Zo begint, op donderdag 29 september 2016, Sexdagboek van Heleen van Royen (53). Ze hield ruim een jaar lang bij wanneer en hoe ze seks had met haar vriend, Bart Meeldijk (31). Voor wie zich er nog te weinig bij kan voorstellen: het zijn, inderdaad, 288 pagina’s aan scènes zoals die hierboven beschreven, maar dan veel langer, aangevuld met bespiegelingen van de schrijfster. Ook staan er drie erotische verhalen in, en een ‘middenwoord’, geschreven door Meeldijk.

Een dubbelinterview samen met de andere hoofdpersoon wilde Van Royen niet, liet ze via haar pr-agent weten. Dit Sexdagboek is háár project. Compromisvoorstel, van de pr-agent: Meeldijk komt er de laatste 20 minuten bij­zitten.

Het dagboek past in een oeuvre waarin Van Royen de laatste jaren steeds meer van zichzelf laat zien – vooral letterlijk. Haar expo Self­made in het Haagse Letterkundig Museum, bijvoorbeeld, met gefotografeerde zelfportretten, al dan niet voor de spiegel, waarvan de inmiddels beroemde ‘tampon­selfie’ (een close-up van haar vagina waaruit een tampon wordt verwijderd) deel uitmaakte. Van het Sexdagboek (met een x omdat dat sexier staat) heeft ze hoge verwachtingen.

Wie is Heleen van Royen?

- geboren in 1965 in Amsterdam als Helena Margaretha Kroon

- studeert journa­lis­tiek, werkt bij het Haarlems Dag­blad, Radio Noord-Holland en freelancet voor tijdschriften

- van 1993 tot 2013 getrouwd met journalist Ton van Royen (dochter Olivia en zoon Sam)

- debuutroman De gelukkige huisvrouw verschijnt in 2000

- columnist bij Het Parool (2001-’04)

- verhuist in 2005 met gezin naar Portugal

- heeft in 2013 een relatie met drummer Bart Meeldijk

- keert in 2014 terug naar Nederland

- selfie-expositie Selfmade in Letter­kundig Museum in Den Haag in 2014

- maakt in 2017 documentaire Het doet zo zeer, een portret van haar moeder over beginnende dementie 

Het zou zomaar het ‘iconische boek’ kunnen zijn dat iedere schrijver hoopt te schrijven, zegt Van Royen. “Een feministische klassieker”, misschien zelfs dat. “Omdat niemand dit ooit heeft gedaan. Niemand heeft ooit, als een antropoloog, een jaar lang een doorsnee, monogaam seks­leven beschreven.”

Wacht even. Dit is geen doorsnee-seks­leven. Je bent een vrouw van 53, hebt een vriend van 31 met een torenhoog libido en een kast vol seks­speeltjes. Is jouw seks­leven voor de doorsneevrouw niet juist heel intimiderend?

Heleen van Royen: “Ik hoop het niet, want ik wil niet intimideren, ik wil empoweren! En jij vindt het misschien niet doorsnee, maar dat wéten we dus niet, want we praten er niet over. One­night­stands worden nog wel besproken, maar als de relatie serieus wordt, gaan de luiken dicht. Partners willen elkaar dan niet meer afvallen. Nobel en logisch. Maar de consequentie is dat we niets weten van het seks­leven van anderen. Ik vind niet dat iedereen alles moet delen, maar ik vind wel dat je érgens over een seks­leven moet kunnen lezen. Dus daarom heb ik het zelf maar opgeschreven.”

Maar is het nu doorsnee of niet?

“Oké, de frequentie is bij Bart en mij waarschijnlijk boven­gemiddeld. Maar dat komt ook doordat we geen thuiswonende kinderen hebben en redelijk wat vrije tijd.”

Je schrijft ook: ‘Laat me je in je kracht zetten.’

“Vreselijk, natuurlijk. Maar ook mooi, want ik meen het wél. Dit boek gaat over hoop. Ik sprak ooit een vrouw die zestig jaar getrouwd was geweest en over seks zei: ‘Ik heb er nooit wat aan gevonden.’ Nóóit wat aan gevonden! Dan heb je een heel léven achter de rug. Heel erg, vind ik dat. Dus al zijn er maar tien vrouwen die door mijn boek zeggen: ‘Heleen heeft een punt, ik stoor me al tijden aan mijn seks­leven en nu ga ik eindelijk eens voor mezelf opkomen’, dan ben ik heel tevreden. Seks is leuk, zou ik willen benadrukken. En het is gratis!

“Ja, misschien zou ik best een soort goeroe kunnen worden. Stel je voor. Bij mijn romans werd vroeger ook altijd gevraagd naar de boodschap en toen dacht ik altijd: hou op alsjeblieft, ik heb helemaal geen boodschap. Nu heb ik wél een boodschap. Doe eens aan zelfonderzoek. Als seks belangrijk voor je is, wat doe je er dan aan om het leuk te hebben en te houden? Het is te makkelijk om de verantwoordelijkheid bij mannen te leggen, te zeggen dat mannen te egoïstisch zijn in bed. Je moet het je toe-eigenen.

“Maar ja, dan moet je dat wel durven.”

Hoe helpt het lezen van hoe jij het afgelopen jaar seks hebt gehad daarbij?

“De lezer zal zien waarom mijn seks­leven is zoals het is. Neem al die vibrator­toestanden. Vroeger dacht ik: dat doe je niet, het is vals­spelen, gênant, zielig voor je vriend. Maar ik ben er toch mee begonnen en het was veel leuker dan ik dacht.

“Toen ik Bart vijf jaar geleden ontmoette, heb ik meteen het hele nachtkastje omgekeerd en gedaan alsof het allemaal doodnormaal was, al die vibrators. En toen hij egoïstisch gedrag begon te vertonen, heb ik hem daar gelijk op aangesproken. Dat was na een paar maanden al. Het leek hem niet zo veel uit te maken of ik al dan niet klaarkwam. Dus daar heb ik hem tijdens een etentje op gewezen. Bart schrok ontzettend. Hij had geen idee. Dat was wel even een drempeltje – zelfs voor mij. En als ík het al een drempel vind, dan durven meer geremde vrouwen het helemaal niet, denk je niet? Ik hoop dat mijn dagboek ook voor die vrouwen een soort bevrijding zal zijn.”

Hoe vaak heb je tijdens de seks aan het seksdagboek gedacht?

“Het zat altijd in mijn achterhoofd. Soms dacht ik: hoe ga ik dit straks opschrijven? En dan pakte ik na de seks binnen de 10 minuten mijn opschrijfboekje, want anders vergat ik de details. Bart vond dat niet altijd even romantisch.”

Je stelt voor om het dagboek af te sluiten met een trio, waarvoor jullie een escort bellen. Had je dat ook gedaan zonder het dagboek?

“Het dagboek heeft dat plan wel in een stroomversnelling gebracht. We hadden het er al vaak over gehad. Ik wilde het een keer met twee mannen doen, Bart met twee vrouwen. Dus daar ontstond een pat­stelling. Ik wilde er best een keer een vrouw bij, maar dan moest er ook een keer een man bij, gelijk oversteken, snap je? Dat was mijn voorwaarde. Net als toen ik voor de Playboy poseerde en heb geëist dat ook mijn ex (journalist Ton van Royen, red.) met zijn blote kont op de foto moest. Dat vonden ze helemaal niks, bij de Playboy. Alsjeblieft niet! Maar omdat ik het eiste, hebben ze hem ergens in een hoekje op de foto gezet. Zijn piemel zag je niet, dat was voor het blad echt onbespreekbaar.

“Maar goed, dat trio. Als het er dan toch een keer van zou komen, moest het natuurlijk nu, zodat ik het in het dagboek kon verwerken. Het was veel feministischer dan ik dacht, want wij vrouwen hadden echt de leiding. Ik weet niet of dat trio met twee mannen er ooit nog van gaat komen.”

Tegen Bart zeg je "watch and learn" als je tijdens het trio wordt bevredigd door de prostituee. Vond hij dat leuk om terug te lezen?

“Het floepte eruit. Niet aardig, ik schaam me er nog voor. Maar ik dacht echt: shit, wat doet ze dit ongelooflijk, verbazingwekkend goed. Ik werd er compleet door verrast.”

Heb je lang nagedacht over de terminologie? Waarom schrijf je meestal over ‘vagina’ en ‘lul’, en bijvoorbeeld niet over ‘kut’ en ‘penis’?

“Het zijn allemáál onhandige woorden. Ik wilde niet omfloerst schrijven, over zwaarden en genots­knopjes. Ik heb gewoon een paar woorden gekozen. Kut vind ik te plat, een naar woord. Kutje, dat gaat dan nog wel, tenminste, als Bart het zegt, maar om het nu over mezelf op te schrijven, nee. Beffen vind ik ook zo’n lelijk rotwoord, het klinkt vies en onaangenaam. Huuu! Daarom heb ik het over likken. Dit boek is niet bedoeld als erotica. Ik wilde een droge toon te pakken krijgen.”

Zou jij het zelf exhibitionisme noemen?

“Dat is lastig. Ik kan wel zeggen dat ik niet exhibitionistisch ben, dat ik een hoger doel heb, dat het literatuur is, maar iedereen zal toch zeggen: ja hoor, Van Royen moet gewoon weer zo nodig. Exhibitionisten, voor mij zijn dat potloodventers. Ik zie mijn Sexdagboek als een literaire bewerking van een onderdeel van mijn leven.”

Geniet je van de gedachte dat mensen over je seks­leven zullen gaan lezen?

“Totaal niet.”

Waar komt die behoefte tot het delen van dit soort privé­dingen dan vandaan?

“Je vraagt toch ook niet aan een schilder waarom hij graag naakte vrouwen schildert? Ik heb ontdekt dat ik over seks makkelijk schrijf. Het onderwerp houdt me boven­gemiddeld bezig, dat is altijd zo geweest. Maar misschien komt het ook doordat ik het steeds minder interessant vind om romans te schrijven. Dit Sexdagboek voelt voor mij als vrij werk, ultiem vrij. Met geld verdienen heeft het niks te maken, want rijk word ik hier niet van. Als ik veel geld zou willen verdienen, zou ik elk jaar een roman moeten schrijven.”

Heeft Bart nooit gedacht: ik ben voor haar een nieuw literair ego­projectje?

“Hij vond het vooral vervelend dat iedereen het zou kunnen lezen. Zijn ouders, familie, vrienden. Mijn kinderen stonden ook niet te springen. Mijn zoon zei: ‘Great, mam. Dit kan er ook nog wel bij'. Maar ze zijn ook ontzettend lief, leuk en loyaal. En ze kennen me al hun hele leven, dus echt verbaasd waren ze ook weer niet. Mijn dochter van 25 is een uitgesproken feminist, zij snapt waarom ik dit doe, al moet ze er niet aan denken om het te lezen.”

Als je 60 bent, wil je ook een nieuwe selfie-tentoonstelling maken, Selfmade II.

“Dat is het plan.”

Je wilt daar ook naaktfoto’s van Bart, en van jullie samen tijdens de seks, tentoonstellen.

“Maar helaas wil Bart dat niet. Jammer. Ik snap het, het gaat ook om zijn grenzen, maar ik kan echt mooie foto’s maken, het leek me helemaal leuk, een beetje Jeff Koons-achtig. Ik ga het alsnog doen, zonder foto’s van Bart. De opening is op mijn 60ste verjaardag. Tenzij ik tegen die tijd zo ben gekalmeerd dat ik niet zo nodig meer hoef.”

Heeft het publiek, na de tampon­selfie en het seks­dagboek, niet inmiddels zo ongeveer alles wel van je gezien?

“Grappig, dat je er zo naar kijkt. Zo zie ik het helemaal niet. Als je het zo formuleert, doe je net alsof het mijn oogmerk is om alles van mezelf te laten zien, maar dat is niet zo. De tampon­selfie gaat over vergankelijkheid. Je menstrueert en dat houdt een keer op. Voor jou komt ook de dag dat het stopt. Dat zijn markeringen in je leven waar je niet vaak bij stil­staat. En door zo’n tampon­foto sta je er wél bij stil – dat is het oogmerk, niet om te laten zien hoe mijn vagina eruitziet, want daar is niet zoveel bijzonders aan.”

Bijna niemand had het bij die tampon­foto over vergankelijkheid. Komt de boodschap dan wel over?

“Sommige mensen snapten het wel, zeker de mensen die de hele tentoonstelling hebben gezien. Maar dat zal zich na mijn dood allemaal vast wel ontvouwen, denk je niet? (Harde lach) Op mijn volgende tentoonstelling zul je geen tampon­selfie meer zien, sterker nog: ik zou die foto nu al niet meer kunnen maken, want ik menstrueer niet meer. Gek hoor. Ik lig niet te huilen in een hoekje, maar het is wel gek.”

Je schrijft in het seks­dagboek ook over een overgangskwaal: "Vaginale droogte is real en glijmiddel is the answer."

“Dit boek is eerlijk. Het heeft geen zin dingen te flatteren, dan haal je het idee onderuit. Ik hoop eigenlijk dat dit probleem weer verdwijnt, na de overgang. Waarschijnlijk zal het er niet beter op worden, maar hé, geef een vrouw wat hoop. Gelukkig is het te bestrijden. Ik zeur niet, want al met al had ik me de overgang, door al die boeken erover, veel erger voorgesteld.”

Hebben mannen het tijdens seks makkelijker dan vrouwen?

“Vind ik wel. Ze mogen ook veel meer. Dat mannen seks willen en er actief naar zoeken, wordt toegeschreven aan hun natuur. Bij vrouwen is het vies en ongezond als ze zich erg met seks bezighouden.

“Tijdens de seks hebben mannen het ook makkelijker. Ze zijn meer op hun gemak met hun geslacht – al is het maar omdat het zo’n duidelijk ding is, wat je kunt vastpakken. Bij vrouwen is dat ingewikkelder: het is een ingang en er zit nog van alles omheen, het is voor elke vrouw een zoektocht om erachter te komen hoe het allemaal werkt.

“Klaarkomen is voor vrouwen natuurlijk ook moeilijker. Daar bestaan nog altijd veel misverstanden over. Marc-Marie Huijbregts zei in De wereld draait door dat vrouwen makkelijk vijf keer achter elkaar kunnen klaarkomen.

“Eh, wat?”

‘Ik neem vaker dan Bart genoegen met seks zonder hoogtepunt’, schrijf je. De grote vraag is natuurlijk: waarom?

“De enige verklaring die ik heb, is dat ik seks ook lekker vind zonder orgasme. Soms wil je even snelle seks, zonder dat je wilt nadenken over je eigen orgasme. Niks mis mee. Alleen moet het niet te vaak achter elkaar gebeuren.”

Doen mannen over het algemeen genoeg hun best om vrouwen te laten klaarkomen?

“Ik denk dat mannen over het algemeen zo gewend zijn het voor zichzelf te regelen, dat ze er niet bij stilstaan dat vrouwen mínder aan zichzelf denken. Een man kan makkelijk klaarkomen zonder dat de vrouw ook maar iets aan handelingen hoeft te verrichten, dat is het grote verschil. Het zou goed zijn als de man zich meer op de vrouw zou richten. Want als hij dat niet doet, gebeurt er vaak niks.”

Je schrijft: ‘Bart likt me het liefst als ik brandschoon ben. En als ik dat niet ben, doet hij het alleen als hij zo veel heeft gedronken dat het hem niet kan schelen.’

“Ja, hij is wel van het schone. Ook op zichzelf trouwens.”

En je schrijft ook: ‘Je wil niet dat hij daar uren bezig moet zijn en die druk maakt het alleen maar lastiger.’ Ik vond dit wel een ontboezeming. Dat jij je als vrijgevochten vrouw daar druk om maakt.

“Ik heb ook normale reflexen, ik ga niet zonder remmingen door het leven. Ik wou dat er een magische knop was, waardoor ik net als een man kon zijn. Dat lijkt me geweldig. Dan zou ik zeggen: je doet het maar gewoon en het gaat waarschijnlijk wel even duren.”

Je gebruikt tijdens de seks vaak een vibrator. Bart zegt op pagina 144: ‘Komt er weer zo’n grasmaaier voorbij. Ik wil gewoon mijn vrouw neuken.’

“Maar in het algemeen vindt hij het wel leuk, hoor. Hij pakt ze er zelf ook vaak bij.”

Zou je elke vrouw een ‘Womanizer’ aanraden?

“Ja. Het is een avocado­vormig apparaatje dat niet trilt, zoals een vibrator, maar zuigt. Je zet het over je clitoris heen, en dan word je afgetrokken, zou je kunnen zeggen, maar dan met lucht. De clitoris is in feite natuurlijk een soort mini­piemeltje. Je komt héél snel klaar. Soms binnen een minuut. Het gaat bijna te makkelijk. De uitvinder hiervan wordt overladen met dankbrieven van vrouwen. Ook van vrouwen van 70 die nog nooit in hun leven waren klaargekomen.

“Nee, ik heb geen aandelen.”

Je nam op je 50ste nieuwe borsten, ook dat onderwerp komt in het seksdagboek uitgebreid ter sprake. Is een borstvergroting ook empowering?

“Dat kan het zeker zijn. Als je zoiets wilt, doe het gewoon. Ik doe er, daar ben ik heel open over, alles aan om de uiterste houdbaarheidsdatum van mijn lichaam te rekken. Ik wil me graag aantrekkelijk voelen. Over mijn borsten had ik geen complex, maar het waren van die lege zakjes, en die leegte deprimeerde me wel enigszins. Toen ik na die operatie uit de narcose kwam, voelde het alsof ik een baby had gekregen, ik kan het oprecht nergens anders mee vergelijken.”

Hoe kennen Bart en jij elkaar eigenlijk?

“Van Twitter. De band waar hij toen in drumde, Rigby, zou optreden in een pop-up­store ter promotie van mijn nieuwe roman. Ik had alle band­leden toegevoegd op Twitter. We begonnen berichtjes te sturen, ik was vrijgezel en vond hem aantrekkelijk, dus ik nodigde hem voor de grap uit om langs te komen in Portugal. Toen ik hoorde hoe oud hij was – 26 – verdronk ik zowat in mijn jacuzzi van schrik. Hij bleek gelukkig goed te kunnen appen, met interpunctie en hoofdletters.

“Toen ik weer in Nederland was, zijn we iets gaan drinken en sleepte ik hem meteen mee naar huis. Daarna werd ik snel verliefd. Het was een toestand. Men moest er nogal aan wennen. Mijn kinderen, bijvoorbeeld.”

Hoe gaat dat nu?

“We gaan dinsdag met z’n allen op vakantie naar Portugal, Bart en ik, de kinderen en Ton. Eén grote familie­vakantie.”

Je schrijft: ‘Soms denk ik dat dit boek niet over seks gaat, maar een liefdesverklaring is aan Bart.’

“Dat denk ik. Bart heeft mijn leven heel leuk gemaakt. En dat heeft niet eens zoveel met seks te maken.”

Je legt met dit seksdagboek ook een periode vast.

“Ja, een periode die ik wil vasthouden, omdat ze ongetwijfeld weer voorbijgaat. Ik ben vóór Ton al een keer getrouwd geweest, dat ging mis. En van mijn huwelijk met Ton dacht ik dat het eeuwig zou duren. Zéker was ik daarvan. Maar ook dat bleek niet zo te zijn, zonder dat ik op deze plek wil uitleggen waarom. Alles waar ik aan begin, eindigt weer. Het zou raar zijn om er nu van uit te gaan dat het dit keer dan wel voor eeuwig is. Ik kan dat gewoon niet meer geloven. En het leeftijdsverschil komt daar nog eens bíj, snap je? Straks ben ik 70 en is hij 48.”

Bart Meeldijk komt het restaurant binnen, rechtstreeks van zijn werk als producer bij de talkshow van Eva Jinek. (Heleen: “Hij mocht pas bij me intrekken als hij een baan had, daar was ik streng in.”) Van Royen en hij hebben dezelfde tatoeage laten zetten: een kroon op hun pols, ter bekroning van hun liefde. Kroon is ook de meisjesnaam van Heleen.

Zoals afgesproken komt Meeldijk er de rest van het gesprek bijzitten. Hij ‘groeide mee’ in het idee van een seksdagboek, vertelt hij, ‘een proces’ dat een tijdje duurde. “Ik vond het eerst niks, maakte me zorgen over de reacties uit mijn omgeving. Ik kom uit een hecht, klassiek gezin. Mijn vader was marine­officier. Hij is vrij rechtlijnig, vindt dat je anderen niet tot last moet zijn, bescheiden moet zijn. Heleen zit zo niet in elkaar, en daar moesten mijn ouders aan wennen.

“Inmiddels zijn ze close met Heleen, maar dit dagboek was natuurlijk een nieuwe stap, omdat het over mij gaat. Ze hoeven de details niet te weten. Ze gaan het ook zeker niet lezen. En ik denk dat ik daar ook wel blij mee ben.”

Hoe is het om een vrouw te hebben die graag intimiteiten deelt met een groot publiek?

Bart Meeldijk: “Een paar jaar geleden vond ik dat ingewikkelder dan nu. Toen we elkaar leerden kennen, speelde ik in een band en vond ik mezelf best cool. Ik dacht dat ik wel wat gewend was, qua aandacht, maar wat er loskwam toen ik met Heleen ging, was next level. Ik wil nog wel eens iets voor mezelf houden, daar heeft Heleen minder last van. Als Heleen een selfie maakt, wil ze die graag delen, het liefst in tienvoud. Dat vond ik toen echt lastig, maar nu veel minder. Het went, denk ik.”

Wat voor inzichten heb jij opgedaan?

Bart: “Het seksdagboek heeft schaamte weg­genomen. Ik ben opener geworden. En ik heb me gerealiseerd dat ik misschien maar de helft wist van wat ze denkt en voelt. Soms scheer ik de okselhaartjes waar Heleen zelf niet bij kan. Ik vond het mooi om te lezen dat ze zoiets eigenlijk intiemer vindt dan seks. En ik merkte ook dat ze me beter kent dan ik dacht. Op een gegeven moment schrijft ze: ‘Ik kan merken dat Bart veel porno heeft gekeken'. Toen dacht ik: o ja, oké. Haha. Ik vind het echt een tof boek geworden.”

Heleen: “Je bedoelt iconisch. Feministisch! En je zei ook dat je een andere Heleen aan het woord hoorde.”

Bart: “Want ik kende haar schrijfstijl eigenlijk niet.”

Heleen: “Dit is het eerste boek dat hij van mij gelezen heeft. Überhaupt. Het was de enige manier om hem een boek van mij te laten lezen: een boek over hém schrijven.”

Bart: “Wat moet ik nou met De gelukkige huisvrouw? Als man lees je dat niet.”

Heleen schrijft dat, wanneer je haar oraal bevredigt, ze niet wil dat je daar ‘uren’ bezig moet zijn. Dat ze dan druk voelt om tot een orgasme te komen en dat het dan helemaal niet lukt. Hoe kijk jij daar tegenaan?

“Eh...”

Herinner je je die passage?

Heleen: “Kennelijk niet.”

Bart: “Nee.”

Heleen: “Het staat er wel in.”

Bart: “Dat jij ongemakkelijk zou worden?”

Heleen: “Ja. Omdat ik denk: het duurt allemaal zo lang, laat maar.”

Bart: “Ik vind dat... raar. Ik zou het zelf juist prettig vinden als het langer duurt.”

Heleen: “Dit geeft dus precies het verschil aan tussen man en vrouw, in seksuele zin! De vrouw is bescheiden, verplaatst zich altijd maar in de ander. De man is egoïstischer. Hij heeft het niet eens uit het boek gehaald, kun je nagaan hoe duidelijk je moet zijn in je communicatie.”

Las jij het boek eigenlijk ook als een liefdes­verklaring aan jezelf?

Bart: “Het is een ode. Dat zag ik in het begin niet, maar dat is het eigenlijk wel, en dat is iets heel moois. Hoe langer we samen zijn, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat we nog lang samen zullen blijven. Ik vergeet nu vaak dat ze 53 is. Toen ik haar leerde kennen, was ze 48. Ik dacht: jezus, dat is oud.”

Heleen: “Wás ik nog maar 48.”

Bart: “Ik zie nu totaal niet meer op tegen het moment dat ze 60 wordt.”

Heleen: “Als ik straks vitaal 60 word, is er misschien niet eens zoveel aan de hand. Bart heeft gelukkig geen kinderwens.

“En wat er ook gebeurt, ik heb dit boek. Ik zal het altijd kunnen herlezen en denken: zo hé, dát waren goeie tijden.”

Boeken­selectie

2000 debuutroman De gelukkige huisvrouw  (2009 theaterstuk, 2010 verfilming)

2003 Godin van de jacht

2006 De ontsnapping (NS Publieks­prijs)

2007 Stout (met Marlies Dekkers)

2008 De mannen-tester

2013 De harts­vriendin

2018 Sexdagboek