Professor arbeidseconomie Stijn Baert over langer werken: "Regering-Michel is gebuisd"
Na de soap rond Carrefour weet arbeidseconoom Stijn Baert het zeker: deze regering heeft niet de moed om haar 'jobs, jobs, jobs'-belofte waar te maken. "Ik wil desnoods zelf handtekeningen verzamelen om het brugpensioen af te schaffen."
Met stijgende verbazing keek professor arbeidseconomie Stijn Baert (UGent, UA) deze week naar de boksmatch tussen Kris Peeters (CD&V) en Philippe Muyters (N-VA) rond het sociaal akkoord bij Carrefour. Bekeken door een economische bril is de conclusie nochtans eenvoudig: “We kunnen ons het brugpensioen niet meer permitteren.”
Peeters heeft ongelijk, vindt u?
"Wettelijk gezien niet. Maar als er zo veel vacatures openstaan, kunnen we dan toelaten dat mensen vanaf hun 55ste zomaar stoppen? En dat ze 95 procent van hun loon behouden zonder te werken? Je kan zoals Peeters zeggen dat het in het verleden ook zo ging. Maar je zou ook kunnen zeggen dat je een andere richting inslaat. Dat je het mantra van 'jobs, jobs, jobs' echt meent."
'Er zit een grote kloof tussen de woorden en daden van de regering-Michel'
Meent hij dat dan niet?
"Als arbeidseconoom telt maar één cijfer: de werkzaamheidsgraad. Dat is het percentage mensen dat aan het werk is. Onder de regering-Michel is die werkzaamheidsgraad van 70 naar 72 procent gestegen, terwijl de Europese Unie een gemiddelde stijging kende van 72 naar 74 procent. We rijden dat gat op geen enkele manier dicht."
Hoe verklaart u dat?
"België springt er niet zozeer uit door het aantal werklozen, maar wel door het aantal inactieven. Dat zijn mensen die geen baan hebben en die er ook niet naar zoeken. Zoals gepensioneerden. Zelfs Vlaanderen, de best scorende regio, heeft 24 procent inactieven. Dat is 2 procent meer dan het Europese gemiddelde."
Ligt het aan de aanpak door de regering-Michel?
"Er zit een grote kloof tussen haar woorden en daden. Toen ze begon, maakte ze een prioriteit van langer werken. Ze zou de pensioenleeftijd optrekken naar 67 jaar en het brugpensioen afschaffen. Maar op dat vlak is ze gebuisd. Het werken tot 67 jaar is een grap."
'Het werken tot 67 jaar is een grap. Bacquelaine geeft zelf toe dat amper 10 à 15 procent van de mensen zo lang zal werken'
Waarom is dat grappig?
"Pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) geeft zelf toe dat amper 10 à 15 procent van de mensen tot die leeftijd zal werken. De praktijktesten op leeftijdsdiscriminatie blijven uit. En toen er vorig jaar sociale onderhandelingen liepen over de loonnorm (de bovengrens van hoeveel de lonen mogen stijgen, ADB) heeft de regering bij wijze van smeermiddel beslist om de afschaffing van het brugpensioen te vertragen. Dat is een beslissing van de hele regering."
Wat vindt u van de arbeidsdeal waar de regering aan werkt om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen?
"De huidige situatie laat zich samenvatten in die deal. Hij staat bol van grote principes en suggesties voor de regio's, maar zegt niets over wat de federale overheid zelf kan doen. Over de eigen hefbomen, zoals het brugpensioen en het loskoppelen van verloning en anciënniteit, zwijgt men in alle talen."
U wil dat brugpensioen zo snel mogelijk weg?
"Ik heb begrepen dat je handtekeningen kan verzamelen om dat door het parlement te krijgen. Daar ben ik nu mee bezig, ook al is alles nog preliminair. Omdat het ongelooflijk is dat het brugpensioen nog kan bestaan. Daar wil ik een punt van maken."