Michel wil nog geen 'non' zeggen tegen Frankrijk
De federale regering beslist wellicht pas na de zomer over de vervanging van de Belgische F-16's. Hoewel de officiële aanbesteding rond is, staat premier Charles Michel (MR) op de rem. Frankrijk krijgt van hem nog een laatste kans op 'het contract van de eeuw'.
De regering is al drie jaar op zoek naar een vervanger voor de F-16's van de Belgische luchtmacht, in de veronderstelling dat die stilaan versleten zijn. Het gaat om een aankoop van 3,6 miljard euro. Om te bepalen welke vliegtuigbouwer het contract binnenhaalt, is vorig jaar een aanbesteding uitgeschreven.
Die aanbesteding - waar uiteindelijk maar twee toestellen aan deelnamen: de Amerikaanse F-35 van Lockheed Martin en de Europese Eurofighter van BAE - is sinds een maand klaar. Bronnen dicht bij het dossier zeggen dat de F-35 als winnaar uit de bus komt, met een duidelijke voorsprong op de Eurofighter. De Amerikanen zouden een 'bodemprijs' aanbieden die ruim binnen het geraamde budget ligt.
Michel wil de Fransen niet bruuskeren. Dassault heeft grote belangen in de Waalse industrie en Michel onderhoudt goede banden met president Emmanuel Macron
Toch duidt de regering voorlopig geen winnaar aan. Integendeel, tijdens een persmoment vanochtend benadrukte Michel dat hij ook "een minutieuze analyse" wil maken van de andere opties in het F-16-dossier, namelijk een levensduurverlenging voor de oude F-16's en het Franse alternatieve voorstel.
De premier voegde hieraan toe dat de NAVO-top in Brussel volgende maand bijgevolg geen deadline is voor hem. Hij wil pas tegen oktober beslissen, als de offertes in de aanbesteding vervallen.
Parallel aanbod
Het vertragingsmanoeuvre van Michel werd vanochtend stilzwijgend goedgekeurd door het kernkabinet. N-VA-vicepremier Jan Jambon beet op zijn tong. De partij, die ook minister van Defensie Steven Vandeput in zijn rangen telt, wil immers de uitkomst van de aanbesteding volgen en voelt er weinig voor om de Fransen nog een herkansing te geven. "Ze hebben zichzelf buitenspel gezet", klinkt het daar.
De Franse vliegtuigbouwer Dassault besliste vorige zomer om niet deel te nemen aan de officiële aanbesteding, maar om een 'samenwerkingsvoorstel' in te dienen buiten competitie. Wat dit voorstel inhoudt is tot op heden een mysterie. Op aandringen van Michel had Vandeput in mei een ontmoeting met een Franse delegatie. Die kwam niet verder dan een powerpointpresentatie van veertig slides met vage beloftes. Lockheed Martin en Eurofighter hebben intussen dossiers van meer dan duizend pagina’s ingediend.
Niet bruuskeren
De reden waarom Michel het Franse voorstel toch niet verwerpt, lijkt simpel: hij wil de Fransen niet bruuskeren. Dassault heeft grote belangen in de Waalse industrie en Michel onderhoudt goede banden met president Emmanuel Macron. "De Fransen krijgen een laatste kans. Als ze niet slagen, wat we eigenlijk allemaal verwachten, kunnen ze achteraf ook niet boos zijn", analyseert een regeringsbron.
Al is het afwachten wat ze aan de andere kant van de Atlantische Oceaan van deze tactiek denken. Als één ding vaststaat, dan is het dat Amerikaans president Donald Trump niet van de geduldigste is.
De oppositiepartijen sp.a en Groen trekken zich intussen op aan de verklaring van Michel dat ook de levensduurverlenging van de F-16's nog op tafel ligt. Al lijken ze blij met een dode mus. De kans dat die verlenging er daadwerkelijk komt, is microscopisch klein.