Informele migratietop levert niets tastbaars op
De Europese regeringsleiders geven zichzelf nog vier dagen voor een alomvattend plan om de migratiestromen onder controle te krijgen. Lidstaten die blijven dwarsliggen hangt herinvoering van grenscontroles door de rest of een korting op de EU-subsidies boven het hoofd.
"Alle lidstaten zijn verantwoordelijk voor alle onderdelen van het migratiebeleid", zei bondskanselier Angela Merkel gisteravond in Brussel na afloop van spoedberaad tussen zestien Europese regeringsleiders over een Europees asielbeleid. De discussie liet volgens Merkel "veel goede wil" zien bij de deelnemers, maar ook meningsverschillen. Premier Charles Michel (MR) sprak over "een intense en nuttige ontmoeting".
In de aanloop naar de extra migratietop liepen de emoties hoog op. Rome weigerde opnieuw toegang tot Italiaanse havens van reddingsschepen met uit de Middellandse Zee opgeviste migranten. Toen de Franse president Emmanuel Macron dat bekritiseerde zette de Italiaanse vicepremier Luigi Di Maio hem zaterdag neer als de Italiaanse volksvijand nummer 1. De Italiaanse premier legde bij aankomst in Brussel een tienpuntenplan op tafel, waarin migranten eerlijk over de EU-landen gespreid worden.
Volgens betrokkenen bleven openlijke ruzies uit tijdens de extra top en is "een landingszone" in kaart gebracht voor een migratieakkoord tussen alle EU-leiders donderdagavond. Zonder akkoord over het stoppen van migranten die door Europa zwerven – merendeels op weg naar Duitsland – komt de regering van Merkel in gevaar. Merkels CSU-coalitiepartner dreigt eenzijdig controles aan de grens met Oostenrijk in te voeren.
In de aanloop naar de extra migratietop liepen de emoties hoog op
Spreiding
De zestien aanwezige leiders zijn het eens dat de komst van economische migranten uit Afrika moet worden ingedamd. Strikte afspraken met de landen van herkomst en doorgang moeten ervoor zorgen dat steeds minder mensen de oversteek naar Europa maken. Ook bespraken de leiders het idee om in veilige Afrikaanse landen centra in te richten waar migranten om een verblijfsvergunning in Europa kunnen vragen. Macron hamerde erop dat die centra alle internationale asielregels respecteren. Merkel wees op het migratieakkoord tussen de EU en Turkije dat beide in 2016 onderhandelden. Het EU-Turkije-akkoord leidde ertoe dat migranten nauwelijks meer de Egeïsche Zee oversteken.
De leiders zijn het ook eens over het versterken van het Europese grensagentschap. Dat zou heel snel over tienduizend douaniers moeten beschikken, tegen duizend nu.
Het grootste struikelpunt is waar migranten die in de EU arriveren naartoe moeten. De aanwezige leiders beaamden dat het niet eerlijk is dat Italië en Griekenland louter vanwege hun ligging de zwaarste last dragen. Spreiding over alle lidstaten stuit echter op verzet van Polen, Hongarije, Slowakije en Tsjechië.
Merkel en Macron houden rekening met samenwerking tussen een kleinere groep EU-landen als herverdeling in EU-verband niet mogelijk is. Voor de landen die niet meedoen, kunnen dan grenscontroles worden ingevoerd, of ze krijgen minder EU-subsidies. Diplomaten erkennen dat die sancties achter de hand worden gehouden.
'Als we intens voortwerken, dan is er tegen donderdag vooruitgang mogelijk'
Komende dagen worden de voorstellen nader uitgewekt. Diplomaten voorspellen een zware en lange discussie donderdagavond, omdat dan ook de leiders uit de asielweigerende lidstaten aan tafel zitten. Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije sloegen de uitnodiging voor de zondagse extra top af, net als de Baltische staten, Ierland, Zweden, Portugal en Groot-Brittannië.
Toch is Michel optimistisch. "Als we intens voortwerken aan echte operationele maatregelen om de buitengrenzen te beschermen, aan solidariteit op Europees vlak en als we echt geëngageerd zijn om precieze akkoorden te sluiten met landen buiten de EU, dan is er tegen donderdag vooruitgang mogelijk", zei de premier na afloop.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
