De B-17, het "Vliegende Fort" van de Amerikaanse luchtmacht in de Tweede Wereldoorlog
Het wrak van de B-17-bommenwerper dat nu voor de Belgische kust in de Noordzee is ontdekt, was typerend voor een belangrijk onderdeel van de oorlogvoering in de Tweede Wereldoorlog: met name de strategische bombardementen op steden en de industrie van nazi-Duitsland.
De B-17 is een onderdeel van de geschiedenis van een van de meest verwoestende oorlogen ooit en staat daar zeker symbool voor. Het toestel werd in de jaren 30 ontwikkeld door het Amerikaanse concern Boeing en zou uitgroeien tot de belangrijkste bommenwerper van de Amerikaanse en nadien ook Britse luchtmacht.
Het was een groot toestel voor die tijd, meer dan 22 meter lang en met een vleugelwijdte van 31 meter. Het kon meer dan 3.200 kilometer ver vliegen met een bommenlast van 2.700 kilogram en tegen een maximale snelheid van 462 kilometer per uur.
Was de B-17 dan groot, het was zeker geen vogel voor de kat voor vijandelijke jachtvliegtuigen zoals de Duitse Luftwaffe kon ondervinden. Aan boord waren er niet minder dan dertien Browning-machinegeweren opgesteld die zowel uitzicht hadden voorop, achteraan, onder- en bovenaan en opzij. Het toestel kreeg dan ook de naam "Flying Fortress" (Vliegend Fort), zeker als het opereerde in erg gesloten formaties waarbij de B-17's elkaar konden dekken.
Nachtmerrie voor Duitse steden
De verwoestingskracht van een vloot B-17's was enorm voor die tijd en het toestel speelde met de beruchte tapijtbombardementen een belangrijke rol bij de verwoesting van Duitse steden in de jaren tussen 1942 en 1945. Doelwit waren toen strategische verbindingen zoals spoorwegen, treinstations, maar ook fabrieken en kazernes, maar tegelijk terroriseerde de erg hoog vliegende bommenwerpers ook de Duitse burgerbevolking.
Als strategische bommenwerper ontregelde de B-17 de Duitse oorlogsinspanningen vanuit bases in Engeland en Italië. Er waren er ook massaal veel in de lucht: tussen 1935 en 1945 werden er 12.700 van die bommenwerpers gebouwd.
De B-17 was ook actief in de Stille Oceaan om de Japanse scheepvaartverbindingen te ontregelen, maar daar bleek hij minder efficiënt. Van op grote hoogte misten de bommen vaak de Japanse marineschepen, al waren er ook successen. Eén zwaar beschadigde B-17 stortte zo opzettelijk neer op een Japans slagschip, een uitzonderlijk geval van Amerikaanse "kamikaze". De B-17's vlogen vaak te hoog en bleven zo buiten het bereik van de beruchte Japanse jachtvliegtuigen Mitsubishi Zero.
Op het einde van de oorlog deden nieuwe bommenwerpers zoals de B-29 SuperFortress hun intreden en eind de jaren 40 werden veel B-17's naar de schroothoop verwezen. Wel maakte de geheime dienst CIA er nog gebruik van voor missies naar Tibet en naar een Sovjetbasis in het noordpoolgebied in 1962. De luchtmacht van Brazilië gebruikte de B-17 nog tot 1968. Sindsdien is het een "oldtimer" in de lucht.