"Europese asielcentra in Noord-Afrika geen goed idee"

De Europese lidstaten zoeken al dagen koortsachtig naar een oplossing voor het migratieprobleem, zeker nu het voortbestaan van de regering van de Duitse bondskanselier Angela Merkel aan een zijden draadje hangt. Europees president Donald Tusk lanceerde vorige week het idee om Europese 'regionale ontschepingsplatformen' op te richten in derde landen, bijvoorbeeld in Noord-Afrika. Migranten die op zee gered worden, worden daar naartoe gebracht, om vervolgens economische migranten van echte vluchtelingen te onderscheiden. Die laatste groep zou dan in de EU asiel aan kunnen vragen. 

De Europese Commissie hamert erop dat alles "in lijn met de mensenrechten" moet gebeuren, en rekent op de steun van het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR en de IOM, om de centra mee uit te baten. Maar die twee organisaties staan daar niet voor te springen. "Asielaanvragen in het buitenland verwerken zou het recht op asiel kunnen ondermijnen, als de wettelijke basis onduidelijk is", zei IOM-woordvoerder Ryan Schroeder dinsdag vanuit het hoofdkwartier in Genève. "We steunen geen voorstellen om het asielproces te hervestigen, als het doel is om de verantwoordelijkheid af te schuiven en asiel in Europa te beperken", klonk het bij UNHCR-woordvoerder William Spindler. 

De VN-vluchtelingenorganisatie ziet twee mogelijkheden: landen op migratieroutes moeten financiële steun krijgen zodat vluchtelingen daar asiel kunnen aanvragen en de gevaarlijke Middellandse Zee-route niet moeten nemen, of er komen inderdaad externe EU-centra, "op voorwaarde dat de mensenrechten er gerespecteerd worden". Europa moet dan kunnen waarborgen dat vluchtelingen snel naar veilige landen worden gebracht, en dat economische migranten snel naar het thuisland kunnen. 

Beide organisaties benadrukken dat de centra sowieso niet alles oplossen, maar dat er een "resem aan beleidsmaatregelen" nodig is om op lange termijn vooruitgang te boeken. Het gaat dan onder meer om meer steun voor de regio van waaruit mensen vluchten. De EU moet bovendien werk maken van legale migratiekanalen, "zodat economische migranten niet langer moeten doen alsof ze vluchtelingen zijn". 

Tijdens de Europese top van komende donderdag moeten de Europese staats- en regeringsleiders meer duidelijkheid scheppen over de manier waarop ze de migratiecrisis het hoofd willen bieden. De UNHCR zou alvast van plan zijn eigen voorstellen in te dienen.