Helpen batterijparken Vlaanderen op weg naar een toekomst met alleen maar groene energie?
Ruien in Oost-Vlaanderen krijgt het grootste batterijpark van het land. 25 megawatt aan elektriciteit zal het park kunnen leveren. Volgens Vlaams minister van Energie Bart Tommelein (Open VLD) zijn er nog meer dergelijke parken op komst. Gaan zij Vlaanderen op weg helpen naar een toekomst met alleen maar groene energie?
Het batterijpark Ruien Energy Storage zou begin 2020 klaar moeten zijn. Met zijn 25 megawatt aan vermogen wordt het het grootste van het land. In Dilsen-Stokkem in Limburg is eerder dit jaar een park van 18 megawatt opengegaan en energieproducent Electrabel heeft in Drogenbos bij Brussel een proefpark van 6 megawatt (die tot 20 megawatt wordt uitgebreid).
100 megawatt
De batterijparken dienen in de eerste plaats om kleine onevenwichten in de energievoorziening op te vangen. "Om de vraag en het aanbod van elektriciteit in evenwicht te houden, heeft hoogspanningsnetbeheerder Elia een permanente reserve nodig van ongeveer 100 megawatt", legt specialist energieopslag Jeroen Büscher van de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) en EnergyVille uit. "Die reserve wordt aangesproken op momenten dat de vraag het aanbod overschrijdt, en aangevuld als het aanbod groter is dan de vraag".
Als het batterijpark van Ruien klaar is, dan kan bijna de helft van de reserve die Elia nodig heeft door batterijen worden geleverd.
Tot voor kort werden die reserves voornamelijk geleverd door gascentrales die in geval van nood extra stroom konden aanmaken - of omgekeerd, bij een overaanbod, ook minder konden produceren. Maar omdat er in ons land meer en meer gascentrales verdwijnen, moeten de reserves elders vandaan komen. "De batterijparken passen in het verhaal van hernieuwbare energie", zegt Büscher. "Ze vervuilen ook niet omdat ze alleen maar energie opslaan. Als het batterijpark van Ruien klaar is, dan kan bijna de helft van de reserve die Elia nodig heeft, door batterijen worden geleverd. Veel parken moeten er dus in principe niet meer bijkomen."
Windstille dagen en zonloze winters
Sommigen dromen van een toekomst met alleen maar hernieuwbare energie, geleverd door windmolens en zonnepanelen. Maar omdat de zon niet altijd schijnt en er ook wel eens windstille dagen zijn, moet je op die momenten voldoende reserves kunnen aanspreken. Batterijen zouden de oplossing kunnen zijn, denk je dan. Maar André Jurres, oprichter van o.a. Essent Belgium en auteur van Energie-Blog, gelooft daar niet in. Of ziet ze toch niet als enige oplossing. "Batterijen hebben maar een beperkte opslagcapaciteit en kunnen alleen maar inspelen op tijdelijke tekorten. Om een hele winter te overbruggen zijn ze lang niet krachtig genoeg. Daar heb je batterijen van ettelijke gigawatt (1000 megawatt, red.) voor nodig, en die bestaan gewoon niet."
Batterijen hebben maar een beperkte opslagcapaciteit en kunnen alleen maar inspelen op tijdelijke tekorten.
Waar Jurres wel in gelooft, is een techniek waarmee je elektriciteit omzet in waterstof. Waterstof kan je vooral gebruiken als brandstof voor wagens en schepen. Maar je kan waterstof ook voor lange tijd opslaan en later weer omzetten in elektriciteit. Met die techniek kan je dus wel reserves aanleggen voor een heel seizoen. Ook Büscher gelooft in de techniek. Al denkt hij dat batterijen in de toekomst een belangrijke rol zullen blijven spelen. "Energie zal almaar meer lokaal geproduceerd worden, in gezinnen en kleine gemeenschappen. Batterijen zijn ook op dat niveau perfect in om staat op een efficiënte manier energiediensten te leveren."