Kijkersbedrog in het Loezjniki-stadion: Denemarken en Frankrijk lummelen opzichtig naar 0-0
Voetbal voltrok zich in al zijn lelijkheid, toen Frankrijk en Denemarken opzichtig naar de eerste 0-0 van het WK lummelden. Dat was de uitslag die ze nodig hadden om één en twee te worden in de groep. Rekenwerk, typerend voor Europa.
De berekende 0-0 was op zich logisch, maar in zekere zin ook symbolisch voor het gebrek aan avontuur in het Europese voetbal. Europese landen plaatsen zich achter elkaar voor de laatste zestien van het WK, terwijl andere continenten het wat laten afweten. Maar een aantal Europese deelnemers heeft qua kijkspel weinig te bieden. IJsland, Zweden, toch ook Denemarken. De organisatie is perfect, het spel nauwelijks de moeite van het aanzien waard.
"We waren uit op een goede organisatie van onze defensie", zei de Deense bondscoach Hareide. Middenvelder Schöne van Ajax, reserve gisteren: "Dit was nodig." De Franse trainer Deschamps: "Het was niet erg opwindend, maar we hebben ons doel bereikt. Wij hoefden geen risico te nemen."
Lees ook de column van Hans Vandeweghe: België-Engeland zou weleens de grootste schande in de geschiedenis van het WK kunnen worden
Duizend tikjes breed
Intussen was het kijkersbedrog in het Loezjniki-stadion en iedereen wist van te voren hoe het zou aflopen. Schöne: "Je weet dat het zoiets wordt, als twee ploegen genoeg hebben aan een punt. Is het mooi? Nee. Hoort het er een beetje bij? Ja." Dus: lachende gezichten in de catacomben, iets te ontspannen tronies tijdens de rust. Het was een beschamende opvoering van duizend tikjes breed en duizend terug. Inhouden bij een kans, mikken in de handen van de doelman. Christian Eriksen speelde tegen zijn natuur. Normaal stuurt hij bijna alle ballen diep. Nu breed en nog eens breed.
Het avontuur sterft uit. Resultaat boven alles. Frankrijk, met al die schitterende voetballers, wat hebben ze nu laten zien in de groep?
Een zucht van opwinding vulde het stadion toen Fekir bijna scoorde. Want dat is de hoop van de kijker: dat het scenario van de salonremise in de papierversnipperaar kan, dat de doelman een blunder maakt of zo. Het stadion floot steeds harder, zeker de neutrale Russen en de andere verzamelde nationaliteiten.
De wedstrijd schreeuwde om een videoarbiter met een speciale, luid uitgesproken mededeling: "Attentie attentie heren, Peru heeft gewonnen van Australië. We hebben net besloten dat Peru naar de achtste finales gaat, vanwege verregaande onsportiviteit alhier. Jullie loten straks voor één plaats, hier in de middencirkel."
Het ergste is: het is nog begrijpelijk ook, zo'n salonremise, onlosmakelijk verbonden met het poulesysteem. Het doel is de tweede ronde, en voor Frankrijk wat meer. En rekenen, dat kunnen ze goed in Europa, al was het helemaal niet nodig achteraf want rivaal Australië verloor kansloos van het al uitgeschakelde Peru (0-2).
Je zult van het Franse platteland komen of van Jutland en je bent ingeloot voor één WK-kaart. Jarenlang op verheugd. Gespaard. Heerlijk, Denemarken - Frankrijk op 26 juni. Maanden voorpret, en dan de schertsvertoning, toch ook in zekere zin symbolisch voor wat mis is aan het voetbal. Het avontuur is stervende. Resultaat boven alles. Frankrijk, met al die schitterende voetballers, wat hebben ze nu laten zien in de groep?
Van alle tijden
Bedrog is overigens van alle tijden. In 1982 was daar al de 'Schande van Gijon', toen Duitsland snel scoorde tegen Oostenrijk en de ploegen tachtig minuten de bal naar elkaar schoven, met Algerije als slachtoffer. Het misbaksel was voor de FIFA aanleiding om de laatste groepsduels gelijktijdig te spelen, wat geen garantie is dat het anders loopt.
Hier was Australië de rivaal, maar de ploeg had alleen kans bij een overwinning. Australië stond snel met 0-2 achter, en dus hadden Frankrijk, met tal van reserves, en Denemarken gewoon een show kunnen opvoeren. Denemarken haalde al eens eerder een dergelijk geintje uit met Zweden, tijdens het EK van 2004, toen een uitslag van 2-2 precies genoeg was om Italië uit het toernooi te verwijderen.
De 'Schande van Gijon' was voor de FIFA aanleiding om de laatste groepsduels gelijktijdig te spelen, wat geen garantie is dat het anders loopt
Zo is Europa het continent van de berekening, op alle fronten. Reeds geplaatst zijn voor de achtste finales: Rusland, Portugal en Spanje, Frankrijk en Denemarken, Kroatië, België en Engeland. Uruguay was nog de enige van buiten Europa, afkomstig uit een groep met maar één Europese deelnemer.
Het WK is steeds meer een Europese aangelegenheid. Waar vroeger de titels ongeveer om de beurt naar Europa en Zuid-Amerika gingen, is Europa al drie keer op rij kampioen: Italië, Spanje, Duitsland. Dat is nog niet zo erg als Duitsland of Spanje voetballen, maar bij veel van de landen is de rekenmachine nooit ver weg.