Vijf doden nadat schutter Amerikaanse krantenredactie binnenvalt en vuur opent: "Doelbewuste aanval op de krant"

Een schutter drong gisteren kort na de middag binnen op de redactie van de Amerikaanse lokale krant The Capital Gazette in Annapolis, in de staat Maryland. Hij maakte vijf dodelijke slachtoffers, van wie er vier ter plekke stierven. Een vijfde slachtoffer stierf in het ziekenhuis. 

De politie bevestigt ondertussen dat de schutter de 38-jarige Jarrod W. Ramos is. De man was geen onbekende voor het medium: in 2012 klaagde hij de krant en columnist Eric Hartley aan voor laster, omdat die laatste in juli 2011 over een rechtszaak tegen de dertiger wegens intimidatie had geschreven. De klacht werd zowel in eerste aanleg, als uiteindelijk ook in beroep eind 2015 afgewezen. Ook zusterkrant Baltimore Sun en de Washington Post wijzen Ramos aan als dader.

Zusterkrant Baltimore Sun maakte als eerste bekend dat een van de slachtoffers assistent-hoofdredacteur en columnist Rob Hiaasen (59) is. De identiteit van de andere slachtoffers werd pas later in een persconferentie door de politie bekendgemaakt. 

Het gaat om de 65-jarige lokale reporter Wendi Winters, commentator Gerald Fischman (61) en de 56-jarige sportjournalist John McNamara en de jonge verkoopassistente Rebecca Smith (34) die nog maar pas voor de krant werkte. Op de website van de Capital Gazette wordt aan ieder van hen een uitgebreid portret gewijd. De stukken werden geschreven door journalisten van The Baltimore Sun, dat sinds 2014 eigenaar is van de krant uit Annapolis.

Zeker drie andere mensen raakten bij de schietpartij gewond. Zij werden naar ziekenhuizen in de omgeving gebracht. Twee personen zijn lichtgewond, over de status van de derde gewonde is niets bekend gemaakt.

Politiechef William Krampf spreekt van een "doelbewuste aanval". De dader "kwam het gebouw binnen met een shotgun en hij zocht zijn slachtoffers uit terwijl hij door de benedenverdieping liep. Deze persoon was bereid om mensen dood te schieten", zegt Krampf over de verdachte, wiens identiteit niet bekend is gemaakt. Wel meldt Krampt dat het gaat om een "blanke man van eind dertig, woonachtig in Maryland."

De politie heeft de woning van de verdachte in Maryland afgezet en probeert nu via de rechter een huiszoekingsbevel te verkrijgen. De politiechef laat verder weten dat de politie bezig is de bedreigingen te onderzoeken die tot op de dag van het drama via sociale media geuit zijn aan het adres van de krant, op zoek naar een motief voor de schietpartij.

Het explosief dat in het gebouw werd gevonden is inmiddels geanalyseerd: het bleek om rookbommen te gaan die de verdachte in het gebouw gebruikt heeft.

De politie gaat ervan uit dat de verdachte alleen handelde en beschouwt de zaak momenteel als een lokaal incident en niet als een terreurdaad, klinkt het.

Senior journalist Pat Furgurson, die al lang voor de Capital Gazette werkt, was ook aanwezig was op de persconferentie en stelde zelfs nog een vraag aan de politie. Hij beloofde dat de krant morgen gewoon uitkomt. Emotioneel roemde hij zijn doodgeschoten collega's, die "gewoon hun werk deden, voor de mensen."

"Dit verwacht je in Afghanistan of Irak, maar niet op een slaperig kantoor tegenover een mall", zei hij emotioneel. "We zorgen dat er morgen een krant is. Wat is er zo grappig aan liefde, vrede en begrip?", zei hij voor hij volschoot en vertrok.

De berichten dat de verdachte zichzelf verminkt zou hebben om te voorkomen dat de politie zijn identiteit via zijn vingerafdrukken zou achterhalen, zijn vals. Dat liet politie-luitenant Ryan Frashure na de persconferentie weten aan CNN. "Het klopt niet dat hij zijn vingerafdrukken heeft gewist", klinkt het formeel.

Eerder op de dag werden die berichten, afkomstig van persbureau AP, verspreid. Krampf liet op de persconferentie alleen weten daar "geen informatie" over te hebben.

Volgens lokale bestuurder Steve Shuh is de verdachte tijdens de verhoren "niet erg toeschietelijk", meldt hij aan persbureau AP. "Voor zover ik weet, heeft hij tijdens het incident niet zijn motieven verklaard, dus op dit moment weten we niets."

De verdachte werd door de politie onder een bureau gevonden, vlak bij hem lag zijn wapen op de grond. Volgens bronnen zou het gaan om een 'long gun' en dus geen klein wapen zoals een pistool. De man zou zich niet tegen zijn arrestatie verzet hebben. 

De hulpdiensten gingen massaal ter plaatse, sloten de omgeving af en evacueerden het gebouw waar de krantenredactie gelegen is. Een woordvoerder van de politie van Anne Arundel County bevestigt dat er meerdere gewonden zijn die werden overgebracht naar het ziekenhuis. Over het precieze aantal gewonden bestaat voorlopig nog onduidelijkheid.

Phil Davis, die als reporter zelf werkzaam is bij de Capital Gazette, schrijft op Twitter dat het om één schutter gaat die meerdere mensen op de redactie neerschoot. "De schutter schoot door de glazen deur naar het kantoor en opende het vuur op verscheidene medewerkers. Kan niet veel meer zeggen en wil niemand dood verklaren, maar het is erg", aldus Davis. "Er is niks beangstigender dan horen hoe meerdere mensen neergeschoten worden, terwijl je onder je bureau zit en dan hoort hoe de schutter herlaadt."

Tijdens een interview zei Davis achteraf dat de redactie eruitziet "als een oorlogsgebied". "Ik ben politiejournalist. Ik schrijf over deze dingen - niet noodzakelijk in deze mate, maar over schietpartijen en de dood... de hele tijd", zei hij. "Maar hoe ik ook probeer te beschrijven hoe traumatiserend het is om je onder je bureau te verstoppen, je weet niet wat het is tot je het zelf meemaakt en je hulpeloos voelt."

Davis en andere collega's hielden zich nog steeds schuil onder hun bureau toen de schutter het vuren staakte. "Ik weet niet waarom hij stopte", aldus de journalist. De politie kwam naar hem toe en kon hem vervolgens omsingelen, aldus Davis.

Jimmy DeButts, een redacteur bij de Capital Gazette, stuurde zelf een reeks tweets waarin hij zegt erg onder de indruk te zijn van het gebeuren. "Ik ben niet in staat om [erover] te spreken. Weet gewoon dat reporters en redacteurs van de Capital Gazette zich elke dag volledig inzetten. Er zijn geen 40-uren-weken, er zijn geen grote uitbetalingen, alleen een passie voor het vertellen van verhalen vanuit onze gemeenschap."

Fotograaf Joshua McKerrow, die voor de Capital Gazette werkt, deelt via Twitter mee dat hij op het ogenblik van de schietpartij niet in het gebouw was en dus veilig is. Hij tweette meerdere foto's van de politie in de omgeving van het gebouw en geeft ook zes namen van medewerkers van de krant die in veiligheid zouden zijn, waaronder Phil Davis en Anthony Messenger.

De Amerikaanse president Trump werd op de hoogte gebracht van de situatie. "We houden alle slachtoffers en onze families in onze gedachten en gebeden", klinkt het in zijn klassieke reactie bij schietpartijen.

Journalisten van de getroffen krant hebben inmiddels als laten weten dat ze willen dat Trump meer voor hen doet dan bidden alleen. "Bedankt voor je gebeden, maar ik geef er geen zier om als er niets anders is", zegt journalist Selene San Felice, die ook onder haar bureau moest schuilen ten tijde van de schietpartij. "Ik heb gehoord dat president Trump voor ons bidt. Ik wil dit geen politieke zaak maken, maar we hebben meer nodig dan gebeden. Ik wil jullie gebeden, maar vooral iets anders. Binnen een week vergeten de mensen dit drama weer, terwijl onze levens in stukken liggen. We hebben meer nodig dan een paar dagen belangstelling en gebeden."

Collega Phil Davies viel haar bij. "Als we als samenleving niets meer te bieden hebben dan gebeden, waar staan we dan als maatschappij?"

Later op de dag stuurde NBC een tweet met beeld uit waarop te zien is hoe de president de vragen over de schietpartij negeert terwijl hij langs een groep journalisten loopt:

Trumps perssecretaris Sarah Huckabee Sanders heeft intussen ook via Twitter het "zinloze geweld" streng veroordeeld. "Een gewelddadige aanval op onschuldige journalisten die hun werk doen is een aanval op elke Amerikaan. De slachtoffers en hun vrienden en families zijn in onze gebeden", twitterde ze. 

De tweet kwam haar al gauw op kritiek te staan, omdat Trump en zijn team volgens critici juist het klimaat scheppen waarin geweld tegen journalisten kan plaatsvinden.

Ook de Canadese premier Trudeau sprak zijn afschuw uit over de schietpartij. "Journalisten vertellen de verhalen van onze gemeenschappen, beschermen de democratie en brengen vaak hun leven in gevaar om hun werk te doen. De aanval in Annapolis vadaag is afschuwelijk. Onze harten gaan uit naar alle slachtoffers en hun families", schreef hij.

De politiekantoren van Baltimore, New York en Los Angeles beslisten ondertussen uit voorzorg om de extra politiemensen in te zetten in de omgeving van mediabedrijven. Het gaat momenteel louter om een voorzorgsmaatregel, "er is op dit ogenblik geen actieve bedreiging", luidt het.

Op de website van de Capital Gazette staat dat er 55 personeelsleden bij de krant werkzaam zijn. In het gebouw waar de redactie van de Capital Gazette zich bevindt, zijn ook andere bedrijven, waaronder een medische praktijk, gevestigd.