Het akkoord binnen de meerderheid moet naar verluidt tegemoet komen aan de collegialiteit binnen de meerderheid, maar tegelijk het principe garanderen van het stemmen naar het geweten, waaraan de liberalen gehecht zijn.

Abortus wordt uit het strafwetboek gehaald en in een aparte wet gebracht. In die wet zouden sancties behouden blijven, maar verdwijnt de notie ‘noodtoestand’ van de vrouw. De zwangerschapsonderbreking is mogelijk tot de 12de week en na een wachttijd van zes dagen. “Indien er dringende medische redenen zijn, wordt er uiteraard ingegrepen en vervalt de 6 dagen”, verduidelijkt CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten, die benadrukt dat er geen sprake is van een ‘depenalisering’ van abortus.

In tegenstelling tot vandaag, wordt in de nieuwe wet uitdrukkelijk vermeld dat de arts die weigert een abortus uit te voeren, verplicht is door te verwijzen naar een andere arts.

Het akkoord voorziet voorts dat minister van Justitie Koen Geens (CD&V) op korte termijn een wetsontwerp indient over de erkenning van de foetus, ook al bestaat er geen “formele band” tussen de erkenning van doodgeboren kinderen en het schrappen van abortus uit het strafwetboek, luidt het nog.

De meerderheid hoopt dat de oppositie zich aansluit bij haar voorstel. Maar vanuit de oppositie werden wetsvoorstellen ingediend voor een volledige depenalisering van abortus en een aanpassing van de voorwaarden. In een gezamenlijk amendement willen de oppositiepartijen de periode waarbinnen abortus mogelijk is optrekken van 12 naar 18 weken.

Bisschoppenconferentie betreurt akkoord

De Bisschoppenconferentie laat intussen weten het akkoord te betreuren. “Midden juni, toen er nog hoorzittingen plaatsvonden over de kwestie, hebben wij al geanticipeerd met een mededeling, en wij staan nog steeds achter de argumenten uit die mededeling”, zegt woordvoerder Geert De Kerpel. De bisschoppen vinden dat fundamenteel anders zal worden aangekeken ten opzichte van zwangerschapsafbreking door abortus uit het strafrecht te halen. “En de gevolgen daarvan zijn aanzienlijk.”

De Bisschoppenconferentie herinnert eraan dat het strafwetboek borg staat voor de bescherming van de menselijke waardigheid en de fysieke integriteit van iedere persoon. “Mag deze bescherming over het hoofd worden gezien wanneer het om een menselijk leven gaat dat nog groeit naar de geboorte?”, vragen ze zich af. “Het leven waarnaar vele mensen verlangen, waarvoor velen opkomen en vechten, waarvoor de geneeskunde de grootste vooruitgang boekt, dat zo kostbare leven. Waarom zou dat leven in zijn prille begin niet beschermd moeten worden alsof het nog geen leven is?”

Door abortus uit het strafwetboek te halen, riskeert het een medische ingreep te worden als een andere, luidt het. “Het is dan geen overtreding meer in de gevallen die de wet voorziet. Het wordt een recht. Wie er vragen bij stelt of wie abortus weigert, zal zich dan moeten verantwoorden. En dat laatste geldt zowel voor de arts als voor de betrokken vrouw.”

Volgens de bisschoppen zal abortus nooit vanzelfsprekend worden, ook niet als het uit het strafwetboek wordt gehaald. “Als de wet dan alleen maar suggereert dat het om een gewone ingreep gaat, wordt geen recht gedaan aan wat de betrokkenen ervaren en beleven. Waarom dan nog raad of hulp vragen? De vragen zelf dreigen al van meet af aan niet ernstig genomen te worden. Het zal de ontreddering en de eenzaamheid alleen maar groter maken”, zeggen ze.

De mening van de Belgische bisschoppen wordt trouwens niet louter gevormd vanuit een christelijke argumentatie, onderstreept De Kerpel, “maar vanuit een argumentatie die over de filosofische grenzen heen gedeeld wordt”.