Rokende rockers zullen dinosauriërs worden

Ik ga vrijdag naar Rock Werchter, vooral voor Snow Patrol, The Kooks en Ben Howard. Ik neem mee: mijn festivalpas, enkele Rode Duivels-attributen, mijn vrouw, enkele goede vrienden en absoluut geen sigaretten. Ik ben natuurlijk geen roker, ooit, heel lang geleden wel geweest, ik geef het toe. Maar ik ben ondertussen een fervente vechter tegen het roken want je krijgt er kanker, slechte tanden en een vieze adem van.

Rookvrij zal de norm worden, ook op festivals. De organisatoren van Pinkpop kondigden aan dat er hoe dan ook een rookverbod zal komen. In Nederland mag er op een aantal festivals geen tabak meer verkocht worden. Festival Arendonk Zingt en Swingt hield acties om jongeren van de sigaret te houden: wie 24 uur niet rookte tijdens het festival kreeg een beloning.

Dertig jaar geleden was je een viriele cowboy als je rookte. Vandaag worden rokers losers. Rocklegendes van alle generaties stoppen alsmaar meer met roken, ook omwille van hun publieke verantwoordelijkheid. Sommigen worden zelfs stevige militanten tegen het roken. Killer Mike van Run the Juwels tijdens een optreden in AB vorig jaar: 'Gasten, als jullie niet stoppen met roken, zal ik mij op mijn dikke astmatische kont moeten zetten om op adem te komen.' Ik zou het niet beter kunnen zeggen. Maar er zijn ook nog (helaas) slechteriken: Queens of the Stone Age of de Sore Losers rookten nog tijdens hun optreden in het Sportpaleis in november 2017.

Lees ook: "Sigaretten afpakken bij de ingang, dat is waar het naartoe gaat." Mogen sigaretten nog binnen op festivals?

Onderzoek bewijst dat het maatschappelijk draagvlak voor rookvrije omgevingen zienderogen groeit. Het bestrijden van passief meeroken daarentegen verloopt nog wat moeilijk. Tegenstanders schermen luidkeels met hun recht op vrijheid. Dat recht hebben ze, maar het houdt wel op als het recht op gezondheid van anderen wordt geschaad. Op een festival staan de mensen dicht op elkaar. Roken betekent dan gezondheidsschade tot 10 meter in het rond, dat is bewezen. En bovendien: zien roken doet roken. Jongeren en minder jongeren worden weerbaarder om niet te beginnen roken als publieke ruimtes rookvrij zijn.

In ons land alleen al zijn er elk jaar 14.000 tabaksdoden. Wereldwijd meer dan 7 miljoen. De tabaksindustrie strijkt de winsten op. De kosten (in België 13 miljard euro per jaar) zijn voor ons allemaal. De tabaksindustrie is een verwerpelijke industrie. Dat zijn ook de mannen die met veel geld en grote troepen lobbyisten effectieve maatregelen tegen roken zoals neutrale verpakkingen en rookvrije plaatsen hardnekkig proberen tegen te houden.

Lees ook: Ewoud Ceulemans geeft tegengas: "Roken is geen misdaad, wel een slechte gewoonte"

Ik vraag me al lang af wat de directies en aandeelhouders van deze industrie antwoorden als hun kinderen vragen wat papa gaat doen vandaag. En maak u geen illusies: ook de nieuwe hippe varianten van de klassieke sigaret zijn slecht. Philip Morris ontwikkelde de IQOS, de sigaret waarin tabak in de vorm van een 'heat stick' wordt opgewarmd, om verslaving in stand te houden en niet-rokers tot roken te verleiden. Longspecialisten blazen de leuke verhaaltjes van de tabaksindustrie omver en eisen strengere regels voor die nieuwe producten.

Kom op tegen kanker is in overleg met de concertzaaluitbaters, de concertorganisatoren, clubcircuits om samen overal rookvrije concerten te organiseren. De festivals zullen volgen. Rokende rockers, op of voor het podium, zullen dinosauriërs worden. Rookvrije festivals worden het nieuwe cool.