"Ik ben geen monster als ik zeg: dit kind is niets voor mij"

Jolien was 16 toen ze ontdekte dat ze acht weken zwanger was. "De grond zakte onder mijn voeten weg", zegt ze. "Ik studeerde keigraag. Ik wilde nog van alles doen, toen een kind krijgen was echt geen optie. De dag na ons doktersbezoek heeft mijn mama het abortuscentrum gebeld."

De dagen in afwachting van haar afspraak beleefde Jolien in een waas. "Ik vervreemde van mijn lichaam: het werd plots deel van het abortusdebat. Pro of contra."

Ze hunkerde naar getuigenissen van meisjes en vrouwen die abortus hadden uitgevoerd, maar die waren – en zijn – amper in de media te bespeuren. "Het stond vast dat ik het kind niet ging houden, maar toch moest ik een manier vinden om het mezelf te kunnen vergeven. Bij gebrek aan rolmodellen dacht ik: wat maakt mij dat als ik voor abortus kies? Een moordenaar? Als 16-jarige voel je instinctief dat dat niet hetzelfde is, maar begin dat eens te argumenteren voor jezelf als de keuze altijd zo zwart-wit wordt voorgesteld."

'Ben ik nu een monster?'

Jolien zette door en ging naar LUNA, het abortuscentrum op de Rooseveltplaats in Antwerpen. Na een gesprek met een psychologe onderging ze zes dagen later een 'curettage' (onder lokale verdoving wordt dan een buisje ingebracht om de baarmoeder leeg te zuigen). Aangezien ze verder dan zeven weken was, kon ze geen beroep meer doen op de 'abortuspil', de andere methode.

"Die curettage was de hel", zegt de jonge vrouw, die op dat moment nog nooit enige vorm van vaginaal onderzoek had gehad. "Als reactie op dat leegzuigen verkrampen de spieren van je baarmoeder, te vergelijken met heel sterke menstruatiekrampen. Daarna was ik superhard aan het bloeden. Ik had pijn en voelde me oncomfortabel."

Jolien begrijpt niet waarom het medische luik van abortus zo onderbelicht is en dat er in het publieke debat nog steeds zo op het ethische wordt gefocust. "Als ik mij de dagen voor de ingreep minder zorgen had moeten maken over 'ben ik nu een monster of niet', zou ik waarschijnlijk minder schroom hebben gehad om de dokter of psycholoog vragen te stellen. Ik heb die curettage onder plaatselijke verdoving gedaan, maar niemand heeft mij bijvoorbeeld verteld dat ik het ook onder volledige kon krijgen."

Mooi signaal

Nu, zes jaar later, is Jolien een opgewekte jonge vrouw, die opgaat in het twintigerleven. Haar omgeving is op de hoogte dat ze abortus heeft uitgevoerd, maar een deftig gesprek heeft ze er eigenlijk nog altijd niet over gehad. "Je weet dat je ongetwijfeld mensen kent die het ook hebben gehad, maar de cultuur om erover te praten ontbreekt gewoon.

"In het publieke debat wordt het nog steeds als iets goeds dan wel fouts voorgesteld, maar na al die jaren heb ik ontdekt dat het genuanceerder is: voor niemand is abortus het leukste op aarde, dat neemt niet weg dat het nog steeds een volwaardige, legitieme keuze kan zijn."

Jolien hoopt dat er rolmodellen gaan opstaan om vrijuit over abortus, in al zijn facetten, te praten. "Ik denk dat publieke getuigenissen zo'n verschil kunnen maken, zeker voor pubers die al in de war zijn. Nu hebben ze geen leidraad, terwijl het een beslissing is die toch wel impact heeft. Als ik had geweten dat ik niet alleen was, dat het merendeel van de vrouwen verder leeft zonder psychologische problemen, dan had ik minder schaamte gehad om de vragen te stellen die ertoe doen."

Het akkoord van de vier federale meerderheidspartijen om een wetsvoorstel in te dienen dat abortus uit het strafwetboek haalt, vindt Jolien een eerste stap in de goede richting. "Het is een mooi signaal van de regering naar alle vrouwen: het is onze vrijheid, ons geluk, ons lichaam. We zijn geen monsters als we zeggen: dit kind is niets voor ons."

Jolien is een schuilnaam.