Een team van duikers is zondagochtend rond 10.00 lokale tijd (05.00 Belgische tijd) begonnen met de reddingsoperatie. Het team bestaat uit dertien buitenlandse duikers, vijf Thaise collega’s en vijf leden van de Thaise marine. Zij hebben zich enkele dagen voorbereid op deze specifieke missie. Een Australische dokter was zaterdagavond nog bij de kinderen en besliste dat ze gezond genoeg waren voor een evacuatie.

De twaalf jonge voetballers (tussen de 11 en 16 jaar) en hun 25-jarige coach zitten in een droge ruimte op ongeveer vier kilometer van de ingang van het grottencomplex Tham Luang. De route naar buiten is zeer riskant, helemaal voor personen die er niet op getraind zijn.

Duiken

Het goede nieuws is dat het waterpeil in (een deel) van het stelsel “op het laagste niveau sinds tien dagen” staat, zei gouverneur Narongsak Osotthanakorn. Een groot deel van de route is daardoor bewandelbaar. Maar de jongens moeten evengoed door tal van nauwe gangetjes en nog altijd door ondergelopen stukken.

De voetballers zullen des wel degelijk moeten duiken, benadrukte ook Ben Reymenants, de ervaren Vlaamse duiker die de actie in Thailand helpt coördineren, in het Radio 1-programma De Ochtend. “Een derde van de grot bestaat momenteel uit luchtbellen, waarbij je aan de oppervlakte kunt zwemmen. Dat is dus adembaar. De stukken die gedoken moeten worden, worden dus kleiner. Er zijn wel een paar stukken die heel nauw zijn, maar een halve meter hoog. Dat wordt stressvol om die kinderen daardoor te krijgen.” Langs de route is een touw gespannen.

Hoe gaat de operatie in zijn werk?

De reddingsoperatie zal in fases verlopen. De voetballers worden verdeeld in vier groepen, meldt Bangkok Post op basis van een bron met kennis van de situatie. De eerste groep zal uit vier personen bestaan en de rest uit drie.

De twaalf voetballers (tussen de 11 en 16 jaar) en hun 25-jarige coach zullen één voor één naar buiten worden geloodst. Ieder van hen zal door twee duikers begeleid worden. De voetballers hebben de afgelopen dagen duikinstructies gekregen, maar dat maakt van hen natuurlijk absoluut geen experts. Op stukken waar er gedoken moet worden, zullen de duikers daarom gebruikmaken van het zogenaamde ‘buddy-systeem’: een reddingswerker gaat voorop en zit gekoppeld aan een van de tieners, die achter hem aan komt. De duiker zal ook de zuurstoffles van de jongen dragen. De tweede duiker zwemt achteraan, waardoor hij nog eventueel kan ingrijpen als het mis dreigt te gaan.

Als ze een zeer nauwe doorgang tegenkomen, worden de zuurstofflessen afgedaan en door de doorgang gerold. Het kind wordt op dat moment verder begeleid door de opening.

Een mogelijk bijkomend probleem zijn de duikmaskers. De vraag is of die zullen passen. “Op beelden is te zien hoe de kuitspieren van de jongens volledig zijn afgestorven. Ook hun gezicht is ingezakt en dat zorgt voor een probleem”, stelt Reymenants aan VTM Nieuws. “De maskers zijn voor volwassenen en zeker niet voor kleine Thaise kinderen. Want de kinderen wegen dertig tot 35 kilo.”

Volgens de autoriteiten zal de 14-jarige Adul Sam-on een van de eersten zijn die wordt gered. De 25-jarige trainer Ekkapol Chantawong zal de laatste zijn die naar buiten wordt geholpen.

Het moeilijkste punt van de terugweg bevindt zich volgens de reddingswerkers op ongeveer 1,7 kilometer van waar de kinderen zich bevinden. Aan de bewuste T-splitsing is de doorgang erg smal. De passage gaat eerst omhoog en dan weer naar beneden, en je kunt er enkel langs door je door de opening te wringen.

Nadat ze deze moeilijke doorgang voorbij zijn, moeten ze nog een kilometer afleggen om tot de kamer te geraken waar de reddingswerkers een basiskamp hebben opgezet. Vandaar is het nog eens bijna twee kilometer tot de uitgang, maar dat laatste stuk zou niet meer gevaarlijk zijn.

Ziekenhuis treft voorbereidingen

In het Prachunakroh-ziekenhuis in de Noord-Thaise stad Chiang Rai worden zondag de voorbereidingen getroffen om de jongens en hun begeleider op te vangen die al meer dan twee weken vastzitten in een grot.

Het dichtstbijzijnde ziekenhuis ligt op zowat 60 kilometer van de grot. Arbeiders installeren schermen die de privacy van de patiënten zullen moeten verzekeren. Op de Thaise televisie waren ook beelden te zien van ziekenhuispersoneel dat dertien bedden voor de ingang van het ziekenhuis plaatste. Volgens de media is de achtste verdieping van het gebouw gereserveerd voor de dertien slachtoffers. De krant Bangkok Post tweette een foto van een ziekenhuiskamer die werd opgemaakt. In het ziekenhuis staan volgens Reuters vijf spoedartsen klaar, en zijn dertig artsen stand-by.

Volgens The Guardian zullen de jongens na het krijgen van de eerste zorgen bij de grot, met de helikopter naar het ziekenhuis worden overgebracht. Op de site staan dertien medische teams klaar, elk met hun eigen helikopter en ziekenwagen.

Hoe lang gaat de reddingsoperatie duren?

Aangezien de route behoorlijk gevaarlijk is, duurt het uren voordat er iemand buiten is. Volgens het hoofd van de reddingsoperatie zal de eerste jongen niet eerder dan 21.00 uur lokale tijd (16.00 uur Belgische tijd) de ingang bereiken. Dat betekent dat het zeker 11 uur duurt om de weg af te leggen. Hij benadrukt dan ook dat het wel drie tot vier dagen kan duren voordat iedereen bevrijd is.

Waarom nu?

Er lagen verschillende opties op tafel om de groep te redden. De veiligste mogelijkheid was wachten tot het regenseizoen voorbij was en het water was gedaald. Dat zou nog zeker drie maanden duren.

Er zijn vanaf zondag echter zware regen- en onweersbuien gemeld, die twee weken kunnen aanhouden. Het waterpeil in het grottencomplex zal daardoor weer stijgen, wat gevaarlijk kan zijn voor de groep. Het moet dus nu gebeuren, liet gouverneur Osotthanakorn weten.

Nederlandse redding?

Het Nederlandse pompenbedrijf Van Heck stuurt zondag twee medewerkers en materieel naar Thailand om hulp te bieden bij de reddingsoperatie. Mochten de duikers niet slagen in hun missie die zondag van start is gegaan, dan heeft het bedrijf mogelijk een oplossing gevonden, zegt een woordvoerder. Een zaterdag uitgevoerde test bleek succesvol.

De oplossing die het bedrijf heeft uitgedokterd, is een zogenoemde heveloplossing. Daarbij moet water worden weggepompt met behulp van natuurlijk verloop en het vacuüm zuigen van water. “Denk hierbij aan het inzetten van een rietje in een brandstoftank als iemand de verkeerde brandstof heeft getankt. Als je aan het rietje in de tank zuigt, begin het te stromen. Wij denken dat we dat met behulp van slangen kunnen realiseren.” De test zaterdag was een succes. “Maar we kunnen de situatie natuurlijk niet exact nabootsen”, waarschuwt de woordvoerder.

Wanneer ze de oplossing kunnen inzetten, is nog niet duidelijk. “Ze zullen morgen rond 12.00 uur Nederlandse tijd bij de grot zijn. We hopen dat we daar zo snel mogelijk aan de slag kunnen, maar dat is ook afhankelijk van de reddingsoperatie van de duikers. Als die nog binnen zijn, kunnen wij niet beginnen.”

Volgens de lokale nieuwswebsite RTV Drenthe is Van Heck zelf benaderd door de Thaise autoriteiten voor advies. In 2014 rukte het bedrijf ook al uit om in Servië een ondergelopen kolenmijn leeg te pompen. Die klus nam acht maanden in beslag.