Trump kraait victorie: "Geweldige NAVO-top, iedereen heeft beloofd zijn bijdrage te verhogen", maar Macron ontkent

Nauwelijks een uur nadat Trump op een persconferentie aankondigde dat hij de NAVO-lidstaten zover heeft gekregen om meer dan de beloofde 2 procent van het bnp vrij te maken voor defensie, ontkent zijn Franse ambtgenoot Macron dat al. "Er werd gisteren een persbericht gepubliceerd", zei Macron. "Dat was heel gedetailleerd. Het bevestigt het doel van 2 procent tegen 2024. Dat is alles."

Frankrijk zou, nog volgens Macron, dat doel halen. Hij voegde eraan toe dat samenwerking binnen de organisatie enkel mogelijk was als de lasten gelijk gespreid worden. De Verenigde Staten geven al 3,5 procent van hun bnp uit aan Defensie. Enkel Groot-Brittannië, Polen, Griekenland en Estland halen al de 2 procent. Frankrijk zit op ongeveer 1,8, België zit dit jaar op 0,93 procent - vorig jaar was dat nog 0,91 procent.

Eerder vanmorgen waren alle lidstaten in een buitengewone zitting bijeengekomen omdat Trump gedreigd zou hebben uit de NAVO te stappen, maar na afloop klonk het dat de VS "zeer toegewijd blijven" aan de NAVO. 

De spoedbijeenkomst zou een gevolg geweest zijn van de uitspraken van Trump, die volgens bronnen gesteld had dat de VS op het vlak van defensie hun eigen weg zouden gaan als niet alle landen hun defensie-uitgaven naar 2 procent van het bbp brengen. Ook ons land zou daarbij expliciet geviseerd zijn. De zitting gebeurde in een erg beperkt formaat, waarbij het staatshoofd en de regeringsleider enkel door een raadgever wordt bijgestaan.

Trump zou er volgens bronnen mee gedreigd hebben de VS terug te trekken uit de NAVO, als de lidstaten niet snel 2 procent van hun bbp aan defensie gaan uitgeven. De Amerikanen zouden zonder akkoord hun defensiekwesties zelf gaan regelen. Dat meldde het Duitse persbureau dpa op basis van diplomaten. Trump zou Merkel gezegd hebben: "Jij, Angela, je moet hier echt iets aan doen." De Amerikaanse president zou ook Spanje en België bij naam genoemd hebben als landen die niet voldoende uitgeven aan defensie.

Maar volgens Macron heeft Trump nooit gezegd dat Washington van plan was zich uit de NAVO terug te trekken.Toch gingen de in Brussel verzamelde staats- en regeringsleiders kort daarop in crisisoverleg. In een persconferentie, om 13.30 uur, bevestigde een trotse Trump dat hij erin was geslaagd dat de NAVO-landen hadden beloofd 33 miljard tot "misschien" 44 miljard meer te betalen. "We halen cijfers die we nog nooit hebben gehaald", zei de president. "De cijfers gaan omhoog zoals een raket."

De dreigementen zouden dus gewerkt hebben, volgens Trumps versie van de feiten althans. Op een onverwachte persconferentie zei hij dat er "zeer veel vooruitgang" is geboekt. "Iedereen is akkoord om meer uit te geven, meer dan ooit. De bijdrages zullen nu zeer fel omhoog gaan." Hij zei heel tevreden te zijn dat de NAVO-landen beloofd hebben 33 miljard tot "misschien" 44 miljard euro meer te betalen. "Ze hebben hun engagement opgetrokken." "We halen cijfers die we nog nooit hebben gehaald", zei de president.

Volgens Trump heeft hij met iedereen "een heel goede relatie", ook met Duits bondskanselier Angela Merkel. Ook zijn de Verenigde Staten "zeer toegewijd aan de NAVO". "Het Amerikaanse engagement in de NAVO is sterk en blijft heel sterk", aldus Trump.

Of hij effectief gedreigd heeft uit de NAVO te stappen? "Ik zou dat kunnen, maar uit de NAVO stappen is niet nodig, iedereen wil zijn bijdrage betalen. Ik heb gezegd dat ik heel ontevreden zou zijn als de lidstaten hun bijdragen niet zouden verhogen."

Officieel wordt ontkend dat Trump expliciet gedreigd heeft met een uitstap uit de NAVO. "Trump dreigde daar niet mee", aldus de Litouwse president tegen journalisten. Wel eiste hij dat de lidstaten sneller aan de doelstelling van twee procent moeten geraken.

Angela Merkel verklaarde enkel dat de lidstaten "een zeer fundamentele discussie hebben gevoerd". "Het was een zeer intense top. Trump heeft een wijziging gevraagd in hoe we de lasten verdelen. Het resultaat is dat iedereen heeft benadrukt toegewijd te zijn aan de NAVO."

De NAVO-landen hadden gisteren nog hun engagement bevestigd om hun defensie-uitgaven tegen 2024 naar twee procent van het bbp te brengen. Dit jaar halen maar acht landen dat objectief. Maar meteen daarop had de Amerikaanse president via Twitter benadrukt dat hij dat ontoereikend vindt. Hij pleit ervoor de norm naar 4 procent te brengen. Dat vindt hij nog steeds, klonk het op de persconferentie, maar is iets voor nadat iedereen tot aan twee procent is geraakt.

Een Kroatische journalist waagde het Trump op de persconferentie te vragen of hij, als hij straks op het vliegtuig stapt, opnieuw anders zal tweeten. "Ik doe dat niet", repliceerde Trump, "ik ben een heel stabiel genie". 

Trump beschouwt zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin als een "concurrent". "Hij is mijn vijand niet", zei hij nog op de persconferentie. Volgend week maandag ontmoeten Poetin en Trump elkaar in Helsinki.

"Hij is mijn vijand niet. Is hij een vriend? Nee, ik ken hem niet goed genoeg", aldus de Amerikaanse president. "Ik hoop dat we goed zullen overeenkomen, ik denk dat we dat zullen doen, maar uiteindelijk is hij een concurrent. Hij vertegenwoordigt Rusland. Misschien wordt hij ooit een vriend."

Trump kreeg de vraag of hij Poetin als een bedreiging voor de veiligheid van Europa en de Verenigde Staten beschouwt. "Ik wil niet dat hij dat is, en ik denk dat we daarom de NAVO hebben", aldus nog de Amerikaanse president.

Ook werd hem gevraagd of hij de annexatie door Rusland van het schiereiland de Krim zou erkennen, tijdens de ontmoeting met Poetin volgende week. "Obama heeft dat laten gebeuren, dat staat niet op mijn rekening. Ik zou dat niet laten gebeuren hebben. Wat er nu met de Krim zal gebeuren, weet ik niet."

Trump liet ook weten dat hij het tijdens zijn ontmoeting met Poetin onder meer zal hebben over Syrië, Oekraïne en over Russische inmenging.