In het debat over het boerkiniverbod komt altijd dezelfde misvatting naar boven

Nadat gisteren bekend raakte dat een rechter het boerkiniverbod in twee Gentse zwembaden had vernietigd, barstte het debat over de boerkini weer los. Vlaamse viceminister-president voor N-VA, Liesbeth Homans, noemde de uitspraak van de Gentse rechter wereldvreemd. De Antwerpse OCMW-voorzitter Fons Duchateau (N-VA) liet dan weer weten de uitspraak niet te zullen toepassen in Antwerpen. Hij vreest voor een segregatie die kan leiden tot ‘witte en boerkinizwembaden'. Strikt genomen is hij juridisch wellicht niet verplicht om het Antwerpse boerkiniverbod te schrappen, omdat het over een Gentse zaak gaat, maar er is weinig twijfel dat ook in de Antwerpse rechtszaak de rechter het verbod zal vernietigen. De stad Gent zal zich wel schikken naar de rechterlijke uitspraak en lichaamsbedekkende kleding toelaten in zwembaden.

De tegenstanders van de boerkini stellen dat ze onze manier van leven willen verdedigen en veiligstellen. Een boerkini zien ze als een symbool van onderdrukking van de vrouw, wat uiteraard niet kan in onze samenleving.

Maar het is telkens dezelfde misvatting die in dit debat naar boven komt. Het vernietigen van het boerkiniverbod betekent niet dat er plots een verplichting zou zijn om een boerkini te dragen. De rechter vernietigt het verbod immers net om de vrijheid van iedereen zoveel mogelijk te respecteren. Het impliceert dat alle mensen, met en zonder boerkini, kunnen gaan zwemmen zoals ze willen. En het is die individuele vrijheid die de essentie vormt van onze samenleving: in België mogen mensen kiezen hoe ze leven, zolang anderen er geen last van hebben. Het is niet aan de overheid of aan anderen om te bepalen wat je moet denken of doen, noch hoe je je kleedt in en buiten het zwembad.

Individuele vrijheid

De vrijheid om over je eigen leven te kunnen beslissen is zo essentieel dat we met zijn allen afgesproken hebben dat zelfs een meerderheid in een gemeenteraad of parlement die vrijheid niet zomaar kan beperken. In een democratische rechtsstaat is het uiteindelijk een onafhankelijke rechter die daarover oordeelt, waarbij verschillende vrijheden kunnen worden afgewogen. Als je dit principe aanvalt door rechters wereldvreemd te noemen wanneer ze de individuele vrijheden beschermen, dan verdedig je onze manier van leven niet, maar ondermijn je ze net.

Het grote belang van individuele vrijheid betekent ook dat indien de vrijheid om een boerkini te dragen effectief zou leiden tot zwembaden waar vrouwen zonder boerkini niet meer ongestoord zouden kunnen gaan zwemmen, een boerkiniverbod wél gepast zou zijn. Een rechter zou dan immers kunnen oordelen dat in die specifieke zwembaden een verbod nodig is om de vrijheid van vrouwen die geen boerkini willen dragen te kunnen respecteren. Maar voor alle duidelijkheid: er is in het geheel nog geen sprake van dergelijke situaties.

Een gelijkaardige positie zien we overigens terug bij Lieven Boeve, hoofd van het katholieke onderwijsnet, in de discussie over het hoofddoekenverbod op school. Volgens Boeve mag de hoofddoek in principe niet verboden worden op scholen; behalve bij uitzondering in scholen waar er aantoonbaar problemen zijn. Dus geen algemeen verbod en enkel ad hoc verbieden wanneer er zich problemen zouden voordoen. Een dergelijke aanpak is de enige juiste manier om de essentie van onze maatschappij te vrijwaren: zoveel mogelijk vrijheid voor iedereen.