Een voorstelling van Jupiter (helemaal bovenaan) met zijn vier grootste manen
NASA/JPL-Caltech

Astronomen vinden 12 nieuwe manen rond Jupiter, en een ervan is een rare snuiter

Amerikaanse astronomen hebben twaalf nieuwe manen rond de reuzenplaneet Jupiter ontdekt en Ć©Ć©n daarvan is een zonderling, zo hebben de wetenschappers van de Carnegie Institution for Science vandaag bekendgemaakt. Jupiter telt daarmee 79 bekende manen.

De wetenschappers waren met de Blanco vier meter telescoop in Chili eigenlijk op zoek naar een mogelijke grote planeet in de uithoeken van ons zonnestelsel, toen zij in het voorjaar van 2017 op de manen rond de gasgigant stootten. "Jupiter was toevallig nabij aan de hemel waar wij hebben gezocht", vertelde Scott Sheppard, de leider van het team. "Zo konden wij door een gelukkig toeval gelijktijdig naar nieuwe manen bij Jupiter en planeten aan de rand van ons zonnestelsel zoeken".

In juni van vorig jaar waren twee van de nieuwe manen al bevestigd, en nu zijn ook de andere tien waarnemingen bevestigd. In sommige berichten wordt daarom ook gezegd dat de astronomen tien nieuwe manen ontdekt hebben.

De maan Valeduto is eigenlijk een spookrijder

Scott Sheppard, Carnegie Institution for Science

Zonderling

Elf van de nieuwkomers hebben een diameter van Ć©Ć©n tot drie kilometer en gelijken nogal op elkaar.Ā 

Twee van de nieuw ontdekte manen bevinden zich dichter tot Jupiter en draaien in dezelfde richting als de planeet.Ā  Ā 

Negen maken deel uit van een verder van Jupiter verwijderde zwerm van manen die allemaal zowat twee jaar nodig hebben voor Ć©Ć©n omloop, en die in de tegengestelde richting draaien van de eerste twee, tegen de rotatie van Jupiter in.Ā 

Nummer twaalf, die Valetudo is genoemd, is een zonderling. Hij ligt in hetzelfde afgelegen gebied als de vorige negen, maar hij draait in dezelfde richting als de binnenste twee. Dat betekent dat Valetudo in de tegengestelde richting gaat van al de andere maantjes in de buurt. "In essentie rijdt hij op de autoweg in de verkeerde richting", zei Sheppard. Die situatie is zeer onstabiel is en botsingen met andere objecten zijn waarschijnlijk, zegt Sheppard.Ā 

De nieuw ontdekte manen rond Jupiter. De blauwe en rode bolletjes, en het groene bolletje zijn de nieuwe manen. Valetudo is de vreemde vogel die met de draairichting van Jupiter mee beweegt tussen manen die zich in de tegengestelde richting bewegen. En zijn baan kruist die van de manen die in de tegenovergestelde richting draaien.
Roberto Molar Candanosa/Carnegie Institute for Science

Tot stof vermalen

Astronomen zeggen dat de ontdekking een goede aanwijzing is voor het feit dat in het verleden er rond Jupiter ook al maan-tegen-maan botsingen zijn voorgekomen, en dat zij verantwoordelijk zijn voor de situatie van de manen rond Jupiter zoals we die vandaag kennen.Ā 

Valetudo heeft een diameter van minder dan een kilometer en is daarmee de kleinste bekende maan rondom Jupiter. Volgens Sheppard is hij het laatste overblijfsel van een veel grotere maan die in de loop van de tijd tot stof vermalen is.Ā 

Jupiter is de grootste planeet van ons zonnestelsel. Na de zon, de maan en Venus - een planeet die veel dichter bij de aarde staat dan Jupiter- is het het helderste object aan de nachthemel. Met de nieuwe manen telt Jupiter nu 79 bekende manen, en daarmee is het de planeet met het grootste aantal natuurlijke satellieten in ons zonnestelsel.

Meest gelezen