Wat we van dolfijnen kunnen leren over de menopauze

Dolfijnen zijn – net zoals de meeste zoogdieren- vruchtbaar totdat ze doodgaan. Het grote verschil met andere diersoorten is dat de vrouwelijke tuimelaars bijzonder lang voor hun jongen zorgen. Soms zelfs tot acht jaar. Hoe ouder ze zelf zijn, hoe langer ze voor het kalf zorgen. Bovendien kiezen ze er op een zekere leeftijd vrijwillig voor om te stoppen met kalveren baren. Dat doen ze niet zomaar. 

Dolfijnen stoppen bewust met kalven wanneer ze ongeveer veertig jaar oud zijn. Tenslotte heeft een dolfijntje met een oudere moeder meer kans om jong te sterven, meestal rond driejarige leeftijd. Net zoals bij de mens worden de gezondheidsrisico’s groter wanneer de ouders oud zijn bij de geboorte van hun kind. Om te compenseren, zorgen ietwat oudere dolfijnenmoeders langer voor het laatste jong. Terwijl kalveren gemiddeld vier jaar spenen, doet het laatste jong dat soms dubbel zo lang. Ook in de dierenwereld is de jongste een verwend nest.

In ruil voor de zekerheid dat het laatste kalf voldoende overlevingskansen heeft, offeren oudere dolfijnen hun vruchtbaarheid maar al te graag voor op. Net zoals de mens overigens. Hoewel een vrouw minstens dertig jaar vruchtbaar is, tellen de meeste gezinnen slechts twee kinderen. 

Onderzoekers vermoeden dat de combinatie van een meer uitgebreide zorg van oudere moederdieren en de reproductieve achteruitgang aan de basis van de zogenaamde menopauze ligt. Hoewel eerder onderzoek leeftijdsgerelateerde verklaringen van de reproductieve achteruitgang, veroorzaakt door veroudering, trachtte te onderscheiden, is een bundeling van de twee misschien wel de meest logische verklaring voor het bestaan van een menopauze.