Zorgnet Vlaanderen vraagt federaal én Vlaams geld voor psychologische bijstand ouderen
Eind dit jaar start federaal minister van Volksgezondheid Maggie De Block met de gedeeltelijke terugbetaling van psychotherapie, maar voorlopig niet voor mensen boven de 65. En in de woonzorgcentra – een bevoegdheid van de Vlaamse minister Jo Vandeurzen – werken er nauwelijks psychologen. Als ze er al zijn, dan zijn het de bejaarden die grotendeels hun factuur betalen.
Er moet meer overheidsgeld voor komen, vindt Margot Cloet, de CEO van Zorgnet Vlaanderen, een organisatie die in Vlaanderen zowat alle christelijke woonzorgcentra verenigt. Ze zei dat in "De ochtend" op Radio 1.
Veel psychische problemen bij ouderen
Het is zoeken naar psychologen in woonzorgcentra (WZC) voor bejaarden. Ze zijn ronduit zeldzaam. Een van de uitzonderingen vonden we in WZC Den Olm in Bonheiden, bij Mechelen. Daar werkt Sara Mahieu. Ze vindt het bevreemdend dat psychologische bijstand voor ouderen zo weinig overheidssteun krijgt. En dat terwijl ouderen vaak af te rekenen hebben met heel eigen en zware psychische problemen.
De psycholoog in een WZC begeleidt bewoners EN personeel
Tijd voor individuele therapiesessies met oudere bewoners is er eigenlijk niet. Geen wonder, met amper 1 voltijdse psycholoog voor 175 bewoners. De psychologe werkt daarom vooral indirect, door het basispersoneel op te leiden in de omgang met psychische problemen, zoals de depressiviteit, agressie en angst die vaak samengaan met dementie. Het verzorgend personeel opleiden is des te belangrijker omdat zorgkundigen, verpleegkundigen en onderhoudspersoneel wel voortdurend met de psychische problemen te maken hebben, maar er niet echt voor opgeleid zijn, zo getuigt psychologe Sara Mahieu:
De psycholoog in een WZC begeleidt bewoners EN hun partners
De psycholoog in een woonzorgcentrum werkt niet alleen met de bewoner en het personeel, maar net zo goed ook met de familie en soms ook de partner die achterblijft wanneer thuisblijven onmogelijk wordt voor man of vrouw. Ook dat vereist een aparte aanpak, vaak tijdrovend maar belangrijk.
Psychotherapie uitbesteden aan privé-therapeuten is moeilijk
Personeel opleiden, de bewoner begeleiden en oog hebben voor de partner. Zelfs als er een psycholoog is in het woonzorgcentrum, dan nog is dat een veel te zware taak voor één persoon. Uitbesteden aan collega-psychotherapeuten op de vrije markt is voorlopig geen oplossing. De oudere moet het helemaal uit eigen zak betalen want federaal minister van volksgezondheid geeft nog geen terugbetaling boven de 65 jaar. Bovendien zijn geschikte therapeuten moeilijk te vinden.
Voorrang voor psychologen in rusthuizen
Er zijn dus weinig psychotherapeuten te vinden die willen en kunnen werken met ouderen en hun specifieke problemen. Daarom is het misschien nog dringender om alvast in de Vlaamse woonzorgcentra te zorgen voor voldoende psychologen. Nu horen psychologen niet bij het verplichte basispersoneel. Directies kunnen er wel voor kiezen om enkele activerende functies voor te behouden voor psychologen, maar dat gaat dan ten koste van bijvoorbeeld een maatschappelijk werker en die zijn net zo goed belangrijk. De subsidies volstaan meestal niet voor het volledige loon van een psycholoog. Het zijn de bewoners die bijleggen, via de maandelijkse rusthuisfactuur.
Namens haar al te schaarse collega’s doet Sara Mahieu dan ook een oproep aan Vlaams minister van Welzijn Vandeurzen om in het vaste personeelskader van woonzorgcentra ruimte te maken voor psychologen.
