Minister-president Bourgeois en zijn ministers Joke Schauvliege, Bart Tommelein en Ben Weyts deden vanochtend het akkoord uit de doeken dat de Vlaamse regering vrijdagnacht vond. Enkele andere excellenties zijn al met vakantie vertrokken.'Ik glim niet enkel van het zweet, maar ook van trots', verklaarde de minister-president. 'We hebben heel lang vergaderd, maar bijzonder veel erg technische dossiers op de agenda. Ik durf te beweren dat dit de grootste Vlaamse hervormingsregering ooit is.'

'Vandaag maken we een heel grote omslag inzake duurzaamheid, met onomkeerbare beslissingen', aldus Bourgeois nog. 'We pakken de verrommeling aan, gaan voor hernieuwbare energie, nemen maatregelen tegen energieverspilling en zwerfvuil.'

'Ik ga niet voor de verpakking, maar voor de inhoud. En dat is ook hier het geval', verklaarde de minister-president over het verpakkingsplan dat werd afgesproken. 'We hebben een zeer verantwoordelijke sector ontmoet, die bereid is stevige engagementen te nemen. We gaan ook handhaven: de vervuiler moet betalen.'

Bourgeois: 'Onomkeerbare omslag'

Bourgeois verdedigde ook de beslissing van de Vlaamse regering om (voorlopig) geen statiegeld in te voeren. 'Wij willen niet dat alle Vlamingen moeten opdraaien voor zij die zich niet aan de regels houden. De sector moet een forse financiële bijdrage leveren voor het handhaven en sensibiliseren.'

De minister-president toonde zich tevreden over de afspraken rond het energie- en klimaatplan: 'Het adagium was: ambitieuze doelstellingen, maar ook ambitieuze engagementen.' In het kader van het luchtkwaliteitsplan beloofde Bourgeois dat '75 procent minder Vlamingen tegen 2030 moeten leven in een regio met slechte luchtkwaliteit'.

'Ik gebruik niet vaak het woord historisch, maar hier mogen we spreken van een onomkeerbare omslag die ervoor zal zorgen dat dit breed gedragen beleid een spoor zal volgen dat enkel nog maar doorgetrokken kan worden', was Bourgeois enthousiast over het hele pakket.

Tommelein: Nieuwe premie voor warmteboilers

Minister van Energie Bart Tommelein (Open VLD) gaf meer uitleg over het verbod op mazouttanks. 'Woningen in nieuwe verkavelingen zullen niet langer kunnen aansluiten op aardgas. Voor verwarming zullen nieuwe verkavelingen moet aansluiten of warmtenet of werken met een warmtepomp. Voor warmtepompboilers komt er een nieuwe premie.'

'Wie een woning koopt, erft of via een schenking krijgt, zal moeten voldoen aan drie van zes maatregelen, in de eerste plaats voldoende isolatie, superisolerend glas, of een relatief nieuwe condensatieketel of zonneboiler', aldus Tommelein nog. 'Als de woning binnen de vijf jaar niet verbeterd wordt, zal dit vermeld worden op de woningpas.' De Vlaamse regering breidt het verlaagd btw-tarief van 6 procent op sloopwerken bovendien uit naar heel Vlaanderen.

De minister stelde ook de ambities van Vlaanderen op scherp: 'Vanaf 2021 moeten er jaarlijks meer dan 8.000 warmtepompen bijkomen. Voor zonneboilers verwachten we een groei van 10.000 per jaar. Tegen 2030 moeten we 12,6 miljoen zonnepanelen installeren, of twee zonnepanelen per Vlaming. Momenteel hebben nog maar vijf procent van de geschikte daken zonnepanelen.

'Om de doelstellingen te halen tegen 2020 moeten elk jaar 50 tot 60 windmolens bijkomen', aldus Tommelein. 'Omdat de ruimte beperkt is, gaat het doel tussen 2020 en 2030 naar twintig nieuwe windmolens per jaar. Benzine en diesel worden milieuvriendelijker gemaakt door biobrandstoffen. Tegen 2030 moeten alle verkochte wagens koolstofarm zijn, en de helft van de wagens uitstootvrij. Vanaf 2025 moeten alle bussen die rijden, uitstootvrij zijn.'

Schauvliege: 'Stappen vooruit zetten met verpakkingsplan'

De belangrijkste verwezenlijking van dit akkoord is waarschijnlijk het verpakkingsplan 'We zetten al jaren in op sensibilisering en acties, maar iedereen voelt dat we stappen vooruit moeten zetten', verklaarde minister van Omgeving Joke Schauvliege. 'Er komt een verbod op gratis plastic kassazakjes. De Vlaamse overheid en lokale besturen mogen niet meer werken met niet-herbruikbaar cateringmateriaal zoals plastic bekers, borden en bestek. Evenementen worden verplicht om herbruikbare bekers te gebruiken.'

'Vanaf 2023, als we daar zien dat dan de doelstellingen niet worden gehaald, vragen we aan de sector om een statiegeldsysteem of beloningssysteem in te voeren', aldus de minister. 'Dat laatste houdt in dat verenigingen beloond worden wanneer ze zwerfvuil opruimen. De PMD-zak wordt uitgebreid, zodat alle andere plastic folies er ook mee in kunnen. Dat moet ervoor zorgen dat er minder plastic in de natuur terechtkomt. In de eerste plaats moeten we ervoor zorgen dat er minder plastic en verpakkingen geproduceerd worden. Wanneer die toch noodzakelijk zijn, moeten die zoveel mogelijk gerecycleerd worden.'

'Voor mij is statiegeld geen middel op zich', benadrukte Schauvliege nog. 'Voor mij is het belangrijk dat we een ambitieus plan hebben. We gaan naar 90 procent recyclage, dat is niet zomaar een loze belofte. In 2023 wanneer doelstellingen niet worden gehaald, zal er gevraagd worden statiegeld in te voeren. Dit zit goed in mekaar, gaat veel ruimer. We starten ook met proefprojecten. Dit is een zeer goed en ambitieus plan.'

Betonstop

Schauvliege lichtte ook nog het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen toe.' Vandaag gaat gemiddeld elke dag 6 hectare ruimte verloren. Dat moet naar nul in 2040, via 3 hectaren in 2025. We hebben beslist dat wanneer mensen zouden getroffen worden in hun eigendomsrecht en bijvoorbeeld een grond niet meer kunnen gebouwen, dat ze recht hebben op honderd procent schadevergoeding. De duurste optie is niets doen. Dan zal het ons meer kosten aan overstromingen en grote droogtes.'

'De Vlaamse overheid, en niet langer de gemeente, zal de schadevergoeding betalen van gronden in verafgelegen woonreservegebieden en overstromingsgebieden die niet meer bebouwd mogen worden', legde de minister uit. 'Hetzelfde principe geldt voor de zonevreemde bossen. Als iemand daar wil bouwen, zal er een ontheffing moeten betaald worden. Als het een waardevol bos betreft, mag de grond niet ontwikkeld worden. De Vlaamse overheid betaalt in dat geval de compensatie.'

'Voortaan kunnen oplossingen voor groene energie zoals windmolens ook ingeplant worden in beschermde ruimtes, zoals natuurgebied', aldus Schauvliege nog.

Weyts: 'Geen feestdag vandaag'

Minister van Mobiliteit Ben Weyts kon het niet laten om eerst een prikje uit te delen over de Nationale Feestdag. ‘Onze kleine oogjes zijn van het harde werken en niet van het feesten, want het is vandaag niet echt een feestdag.’

'We maken de overgang van basismobiliteit naar basisbereikbaarheid', legde Weyts uit over zijn beleidsdomein. 'We willen dat De Lijn beter wordt. De afgelopen jaren hebben we dotatie aan De Lijn verlaagd, maar toch zijn de investeringen nooit hoger geweest. Van Europa moet De Lijn in 2020 de vergelijking doorstaan met privébedrijven. Deze maatregelen zijn nodig om ervoor te zorgen dat De Lijn het operatorschap kan behouden.

'Burgemeesters en schepenen hebben vandaag niets te zeggen aan De Lijn', aldus Weyts nog. 'Via de vijftien nieuwe vervoersregio’s geven wij hen de macht om mee te beslissen over de lokale noden inzake openbaar vervoer. We willen een verhoging en een verbreding van het aanbod, met extra buslijnen en een hogere frequentie.'

'De Lijn neemt van de NMBS het systeem van Blue-bikes over, een systeem van deelfietsen dat aangesloten wordt op het netwerk van De Lijn', legde de minister nog uit. 'We investeren in 8.000 fiets en 6.000 autoparkeerplaatsen bij stations om meer combimobiliteit mogelijk te maken.'

'Vandaag is er een verbod voor private busmaatschappijen om rechtstreekse buslijnen te verzorgen tussen Vlaamse centrumsteden, wat De Lijn niet doet. Dat onzinnige verbod willen we opheffen', stelde Weyts. 'Zo kunnen private busmaatschappijen de concurrentie aangaan met de NMBS.'