"Conflict met Iran is gevaarlijker dan dat met Noord-Korea vorig jaar"
Volgens historicus Peyman Jafari willen nog de VS noch Iran een oorlog, maar kan het huidige gescheld over en weer makkelijk uit de hand lopen. Hij sluit ook niet uit dat de aanvallen van de Amerikaanse president Donald Trump een afleidingsmanoeuvre zijn om de aandacht van binnenlandse crises af te leiden.
De Amerikaanse president Donald Trump is vannacht enorm hard van leer getrokken tegen zijn Iraanse collega Hassan Rouhani. Die had de VS dan gisteren weer gewaarschuwd om het conflict niet op de spits te drijven.
Volgens historicus Peyman Jafari van de Universiteit van Amsterdam in Terzake op Canvas is dat geen loze praat. De Iraanse bevolking voelt nu al de economische gevolgen van de ruzie met een economie in neergang, duurdere producten en hogere werkloosheid. Dat is wat president Trump nu wil: de economische druk op Iran opvoeren via het opleggen van sancties en zo Teheran dwingen tot toegevingen op nucleair en militair vlak.
Geen van beide partijen wil oorlog, maar toch vindt Jafari de situatie met Iran nu gevaarlijker dan die met Noord-Korea vorig jaar. Zo ligt Iran veel strategischer tussen oost en west, staat de VS onder druk van bondgenoten en buurlanden van Iran die -zoals Saudi-Arabië- het conflict willen opstoken en hebben zowel de VS als Iran troepen in conflictgebieden zoals Irak, Syrië, Afghanistan en de Perzische Golf. De kans dat die per toeval slaags zouden raken, is niet klein.
"Eisen Trump zijn onaanvaardbaar voor Iran"
Volgens Jafari wil Trump met de druk op Iran betere voorwaarden afdwingen dan die in het nucleair akkoord waaruit hij zich heeft teruggetrokken. Die eisen zijn echter onredelijk en onaanvaardbaar voor de Iraanse leiders, vindt hij.
Zo zou Iran alle troepen uit de buurlanden moeten terugtrekken, zou het de raketten voor de lange afstand aan banden moeten leggen en op elk moment controles op alle militaire installaties toelaten. Dat zou niet meer of minder zijn dan een volledige capitulatie van Iran.
Jafari merkt ook op dat Trump mogelijk de ruzie met Iran gebruikt als afleidingsmanoeuvre om de aandacht af te leiden van binnenlandse problemen nu hij onder druk staat van het FBI-onderzoek naar Russische inmenging bij zijn verkiezing en de kritiek op de top met de Russische leider Vladimir Poetin in Helsinki.
Volgens Jafari is er ook een rol weggelegd voor de Europese Unie die zowel met de VS als met Iran relaties onderhoudt, maar men zal Iran dan ook wel iets positiefs moeten aanbieden bij de onderhandelingen, denkt hij.