Ja, uw gras is bruin, maar dat is niet erg: ‘Uw gazon herstelt zichzelf’
De beste raad voor gazonliefhebbers in tijden van droogte: zet u in een tuinzetel en ontspan. Ook al staat die stoel op een verschroeid, geel stuk gras. ‘Stop met piekeren, uw gazon herstelt zichzelf’, zeggen experts. Ook bij deze hitte. ‘Gras slaapt om te overleven. Het is niet dood.’ Maar hoe kan dat?
Inzaaien, maaien, ontmossen, verticuteren, bemesten, bekalken, sproeien. Voor veel Vlamingen is een groen gazon hun paradepaardje. Maar alle vlijt ten spijt: niets blijkt opgewassen tegen de aanhoudende droogte van de voorbije weken.
De liefhebbers zien het somber in, maar zorgen hoeven ze zich niet te maken, zeggen specialisten. "Het gras herstelt zichzelf. De groene sprietjes komen terug, zelfs wanneer een gazon of grasland overstroomt, bevriest of verbrandt."
Zo bestaan er wereldwijd meer dan 9.000 grassoorten die een kwart van alle landoppervlak op deze planeet innemen, van de bevroren Arctische toendra tot de tropen. Ze overleven ook daar in extreme omstandigheden.
Gras kan dus tegen een stootje. “Het is een van de sterkste en meest flexibele plantensoorten”, legt professor Ivan Nijs van de Universiteit Antwerpen uit. “Gras groeit, in tegenstelling tot heel wat andere plantensoorten, van onderuit. Zijn groeipunt - ook wel het controlecentrum van de plant - bevindt zich dicht tegen het grondoppervlak en ontsnapt nipt aan bijvoorbeeld de grasmaaier. In het bolvormige deeltje net onder de grond ontmoeten zowel de wortels van het gras als de groeiende scheuten elkaar.”
Het maakt gras zo goed als onverwoestbaar. “Bovendien krijgt het topje waaruit de plant groeit nog eens bescherming van haar bladeren. Wanneer een van de sprietjes het hard te verduren krijgt, wordt een signaal verstuurd waardoor de plant gestimuleerd wordt om nieuwe blaadjes aan te maken.”
Te veel energie
Dat is de normale gang van zaken - lees: bij alledaagse temperaturen - maar bij droogte of langdurige hitte doet de plant iets unieks: het gras gaat in slaapstand, een overlevingsmodus. De kleur verandert van groen naar bruin en geel.
“De focus ligt dan niet langer op groei”, voegt professor Gerrit Beemster (UAntwerpen) toe. “De plant moet te veel investeren in haar bladeren, die kosten een hoop energie. Het gras breekt chlorofyl af - we noemen ze weleens de zonnepaneeltjes van het blad - waardoor de groene kleur verdwijnt. Om te overleven en de wortels optimaal te beschermen, want dat is nu hoofdprioriteit, heeft de plant héél weinig water nodig.”
De bladeren die afsterven, vormen bovendien een mooi beschermlaagje. Ze omsluiten de groeipunten en de laatste druppels water blijven behouden. Zo kan het dat de plant na droogte weer optimaal kan groeien. Ook belangrijk: sommige grassen hebben wortels tot wel twee meter diep. “Het zijn hun life lines. De meeste grassoorten kunnen zo meer dan een maand overleven zonder af te sterven”, vervolgt Nijs.
Maar hoe weet u of uw gazon nu slaapt of toch dood is? “Als het gras gezond slapend is, zullen de grassprietjes bruin kleuren maar ziet de basis van de plantjes vlak bij de grond nog groen en hebben de wortels een gebroken witte kleur. In het andere geval is alles bruin en broos.” Beemster stipt bovendien nog aan dat onze gazons vaak een mix van variëteiten omvat, waarvan sommige beter herstellen van droogte dan andere.
Tot slot zijn er nog wetenschappers die beweren dat slapend gras – zonder er ook maar iets aan te doen – er na een periode van droogte beter uitziet dan een groen gazon dat af en toe water kreeg. Dat onderzoek staat weliswaar nog in zijn kinderschoenen, zegt Nijs. “Maar het zou inderdaad zo zijn dat gras groener kan zijn bij hergroei nadat het een lange droogte heeft doorgemaakt.”
Conclusie: je gras sproeien heeft momenteel geen enkele zin. “Wie daarentegen zijn planten wil besproeien, moet ook weten dat dat overdag geen enkel nut heeft. Het is pas 's avonds dat een plant optimaal water opneemt.”
Bekijk ook: u verbruikt meer water dan u denkt
Video wordt geladen...