De mogelijke ontdekking van een ondergronds meer met vloeibaar water op Mars is een ‘erg belangrijke vondst’, al wilt dat nog niet meteen zeggen dat er ook leven is op de Rode Planeet.
Volgens KU Leuven-sterrenkundige Leen Decin is de aanwezigheid van vloeibaar water ‘een katalysator’ voor de uiteindelijke ontwikkeling van levende organismen, maar een garantie is het niet.
Onderzoekers hebben voor het eerst aanwijzingen gevonden dat er vloeibaar water aanwezig is op Mars. Wetenschappers hebben met het MARSIS-instrument op de in juni 2003 gelanceerde Europese sonde Mars Express data gevonden die kan wijzen op een ondergronds meer aan de zuidelijke pool van de planeet. Het meer strekt zich over 20 kilometer uit en is een meter diep, schrijft het vakblad Science over de vondst.
Die vondst was een werk van lange adem, zegt astrofysica Leen Decin, die aan de KU Leuven verbonden is. ‘Wat je nu ziet is iets waar men al heel lang mee bezig is. Men heeft al eens uitgedroogde ringen gevonden, wat zou kunnen wijzen op opgedroogde rivieren, maar dat hoeft niet per se water geweest te zijn. Nu hebben de wetenschappers aanwijzingen gevonden dat er onder de ijskappen vloeibaar water zit’, legt ze uit.
De ontdekking is belangrijk, omdat vloeibaar water als een soort ‘katalysator’ werkt om uiteindelijk levende organismen te krijgen, zegt Decin. ‘Om chemische elementen te doen samenwerken en uiteindelijk ook levende elementen te krijgen, is vloeibaar water geen noodzakelijke voorwaarde, maar wel een katalysator. Dat gaat ook op een droge rots, maar dat verloopt veel en veel trager.’
Het ondergrondse meer ‘kan een aanwijzing zijn dat er op Mars een omgeving is waar dat proces zou kunnen plaatsvinden’. Allemaal heel voorwaardelijk dus, maar ‘dit is het beste bewijs van vloeibaar water op een planeet die niet die van ons is’, zegt Decin. De volgende stap is verder onderzoek met de nieuwe robotjeeps, legt de KUL-wetenschapster uit.
De huidige generatie van die onbemande tuigen kan nu al boren in de rotslaag van Mars, maar de nieuwste modellen geraken een stuk dieper. ‘Daarmee kan gezocht worden naar stalen van dat vloeibaar water, waarin heel misschien aanwijzingen van levende organismen – en dat kan heel primitief zijn – teruggevonden worden.’
Wetenschappers kunnen ook op zoek gaan naar fossielen in de rotslagen van levensvormen die vroeger op de planeet geleefd zouden kunnen hebben.
