Steden mogen straks ook benzinewagens weren
Om de luchtvervuiling door het verkeer aan te pakken, kunnen Vlaamse steden binnenkort ‘ultralage-emissiezones’ invoeren. Die zones worden dan verboden terrein voor alle benzine- en dieselauto’s. Alleen groene auto’s mogen er in.
Het gaat om een beslissing uit de Vlaamse superministerraad van vorige week. De regering-Bourgeois beseft dat de luchtkwaliteit in Vlaanderen nog veel moet verbeteren. Luchtvervuiling is de sluipmoordenaar van de moderne tijd: het zorgt onder meer voor meer kans op kanker, hartinfarcten en diabetes. In Vlaanderen is het de belangrijkste milieugerelateerde oorzaak van vroegtijdige sterfte.
De regering stemt er daarom mee in om de luchtkwaliteitsnormen in Vlaanderen tegen 2030 te veranderen van de huidige Europese verplichtingen tot de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Voor de uitstoot van het verkeer liggen die waarden twee keer lager. “Als we onze luchtkwaliteit willen verbeteren, zijn er met name in mobiliteit nog forse ingrepen nodig”, zegt milieuminister Joke Schauvliege (CD&V). Ze maakt het daarom voor steden mogelijk om ultralage-emissiezones in te voeren. Nu ontbreekt het juridische kader daarvoor.
De VVSG, de koepelorganisatie voor Vlaamse steden en gemeenten, reageert voorzichtig positief. “Steeds meer mensen vinden het heel erg belangrijk dat de luchtvervuiling in hun stad wordt aangepakt”, zegt woordvoerder Nathalie De Bast. “Nu krijgen de lokale besturen een extra instrument om hieraan te werken. Zolang we de nodige tijd krijgen om te experimenteren, is dit best interessant.”
In Antwerpen is al een aantal jaren een lage-emissiezone van kracht. Gent, Mechelen en Willebroek hebben daar plannen voor klaarliggen. In een lage-emissiezone zijn dieselauto’s van middelbare leeftijd niet meer welkom. Een ultralage-emissiezone gaat nog een stap verder. Zo een zone wordt verboden terrein voor alle voertuigen met een verbrandingsmotor. Ook voor de modernste benzine- en dieselmodellen dus. Wie de zone toch inrijdt, riskeert een boete. Alleen auto’s die op elektriciteit of waterstof (of hybrides) mogen er doorrijden.
'Als we onze luchtkwaliteit willen verbeteren, zijn er met name in mobiliteit nog forse ingrepen nodig'
Het kabinet-Schauvliege verduidelijkt dat lokale besturen misschien wel best kiezen voor de weg van de geleidelijkheid. Bijvoorbeeld door eerst een lage-emissiezone te installeren en daar dan de voorwaarden beetje bij beetje te verhogen. Om richting 2030 over te schakelen op een ultralage-emissiezone. Zo blijft de overgang behapbaar. Want hoewel het aantal inschrijvingen van groene auto’s toeneemt, vooral dankzij de boom van de hybrides, blijven ze een zeldzaamheid in het verkeer (4 procent van het totaal aantal inschrijvingen in 2017).
"Gemakkelijkheidsoplossing"
Mobiliteitsexpert Johan De Mol (UGent) gelooft niet in ultralage-emissiezones. “Het is een gemakkelijkheidsoplossing”, vindt hij. “De Vlaamse regering schuift haar verantwoordelijkheid door naar het lokale niveau. En daar zal er heel weinig veranderen, zeker niet op korte termijn. Want alleen de grootste steden hebben genoeg middelen en knowhow om zo’n ultralage-emissiezone in te voeren en ook te controleren.”
De Mol pleit voor maatregelen die meteen over heel Vlaanderen van toepassing zijn. “Haal die oudste diesels van de weg door de Vlaamse algemene uitstootnormen te verstrengen. Vergroen de autofiscaliteit verder. Dat zijn ingrepen die echt een verschil maken.”