Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar de federale regering besliste afgelopen week om eindelijk uit te voeren wat in het regeerakkoord staat: “Er wordt een federaal kader uitgewerkt voor de invoering van een gemeenschapsdienst voor langdurig werkzoekenden.” Bedoeling is dat die werklozen vrijwillig of niet – dat moet later nog blijken – klussen uitvoeren zoals het onderhoud van parken of rusthuizen of scholen helpen. En dat twee halve dagen per week. Niet vanuit de filosofie dat werklozen maar iets moeten terugdoen voor de samenleving, maar om hen weer een werkattitude aan te leren en op weg te helpen naar de arbeidsmarkt.

In elk geval gaat Michel I straks de regelgeving rond werklozen zodanig aanpassen dat die gemeenschapsdienst op het terrein werkelijkheid wordt. Het zijn echter de gewesten die het in de praktijk zullen moeten uitvoeren. En het is net daar dat het schoentje wringt. Tot nu toe is niemand er echt in geïnteresseerd. Vlaams minister Philippe Muyters (N-VA) heeft ondertussen een eigen systeem uit de grond gestampt dat de oude PWA’s vervangt. De wijkwerking geeft werklozen de kans om één jaar lang bepaalde taken uit te voeren waarvoor bedrijven nooit iemand fulltime zouden aanwerven: kinderen aan de schoolpoort helpen oversteken, bij de gemeentelijke groendienst een handje toesteken, … Iets dat nogal gelijkloopt met de gemeenschapsdienst. Alleen is het niet beperkt tot twee halve dagen per week. Zeker indien Charles Michel en co. zoals beloofd de beperking van het systeem tot 7.100 mensen schrapt, bestaan er voor Muyters weinig of geen redenen meer om met de gemeenschapsdienst aan de slag te gaan.

N-VA-Kamerlid Wim Van der Donckt staat wel achter het systeem, maar begrijpt ook de bedenkingen van zijn partijgenoot. “Wij hadden dit ook graag ruimer opgevat. Indien je maar met twee halve dagen mag werken, kosten de opleiding en de administratie meer dan het opbrengt”, zegt hij. Zijn CD&V-collega Stefaan Vercamer is evenmin enthousiast. “Wij waren hier geen vragen partij voor. En er zitten weinigen te wachten op de gemeenschapsdienst.”

Het zijn vooral de liberalen die vragende partij waren voor het systeem. Open VLD-Kamerlid Egbert Lachaert is dan ook volledig voor. Hij vindt het vreemd dat Muyters niet meewil. “Maar een volgende regering kan daar anders over oordelen. Dus we voorzien de optie alvast.”

Maar de kans is groot dat ook de Brusselse en Waalse regeringen de gemeenschapsdienst links zullen laten liggen. De Brusselse ploeg – geleid door dePS – om ideologische redenen, de Waalse om praktische. Waals minister van Werk Pierre-Yves Jeholet (MR) liet eerder al verstaan dat de dienst weinig zoden aan de dijk brengt en werklozen niet echt aan werk helpt.

Weinig animo dus voor een dossier, dat in het begin van de regeerperiode voor grote discussies zorgde. Alvast voor de verkiezingen zal er dus geen enkele werkloze in het systeem stappen.