Cambodjaanse premier Hun Sen opnieuw 'verkozen' tijdens nepverkiezingen zonder oppositie

Hun Sen had de belangrijkste oppositiepartij uitgeschakeld en de oppositieleiders al verdreven. De verkiezingen dienden één doel: Hun Sen een absoluut mandaat geven. De definitieve uitslagen moeten nog binnenkomen, maar dat is een formaliteit. Hun Sen heeft met grote overmacht gewonnen, want er was niemand anders om op te stemmen. Het parlement is helemaal van hem alleen, en alle lokale besturen in het land gaan naar Hun Sens aanhangers en handlangers.

Zelfs zijn tegenstanders moeten op hem hebben gestemd, want de kiescommissie meldde gisteren aan het eind van de middag een opkomstcijfer van 82,71 procent. Dat is de laatste klap in het gezicht van de murw geslagen oppositie. Die had vanuit het buitenland de kiezers opgeroepen de stemming te boycotten, maar als je het cijfer van de kiescommissie mag geloven, zijn veel oppositiestemmers toch gegaan. Mogelijk hebben zij uit angst gestemd. Zonder de ruggensteun van de oppositieleiders durft niemand zich meer tegen Hun Sen te verzetten.

De buitenwereld is ongemeen kritisch. De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties noemen de verkiezingen een 'farce'. Australië heeft niet eens de moeite genomen diplomatieke waarnemers te sturen om het verkiezingsproces te controleren. Cambodja heeft die 'onafhankelijke' waarnemers uit bevriende landen moeten halen, zoals China en Oezbekistan.

Volgens Hun Sen zelf is er niets mis. Er zijn partijen genoeg om uit te kiezen. Aan de verkiezingen doen inderdaad twintig partijen mee, maar er is er maar één die telt: Hun Sens eigen 'Cambodian People's Party', CPP. De overige negentien zijn kruimelpartijen, voornamelijk bemand door meelopers en handlangers van de premier. Wellicht zullen een paar partijtjes nog een plekje krijgen in het parlement, om zo de democratische façade een beetje overeind te houden.

Vaster in het zadel dan ooit

De verkiezingen kunnen met recht Hun Sens 'democratische coup' worden genoemd. Hij is nu de absolute, democratisch gekozen alleenheerser van Cambodja. Na 33 jaar zal hij vaster in het zadel zitten dan ooit, en krijgt hij zoveel macht dat niemand hem die nog kan afnemen.

Om dat te bereiken heeft Hun Sen ook kritische media de mond gesnoerd. Op de verkiezingsdag gebeurt dat opnieuw: de websites van zeventien nieuwskanalen (zoals de Voice Of America, de Phnom Penh Post en Radio Free Asia) worden op last van de premier geblokkeerd, omdat ze met hun berichtgeving "de democratie verstoren".

Op verkiezingsdag kun je in Cambodja niet verbergen of je hebt gestemd of niet. Is je wijsvinger schoon, dan ben je een verrader. Is hij blauw van de verkiezingsinkt, dan ben je loyaal aan de baas: Hun Sen. De oppositie heeft haar volgelingen nog opgeroepen de verkiezingen te boycotten, maar daar is het, volgens de cijfers van de Kiescommissie, niet van gekomen. De mensen durven niet. Wie niet stemt, is een "verrader", waarschuwde Hun Sen. En wie te lastig wordt, verdwijnt in de gevangenis, of wordt, zoals de populaire criticus Kem Ley in 2016, vermoord.

Het bewind van Hun Sen werd gisteren met vijf jaar verlengd, maar hij heeft al aangekondigd dat hij nog zeker tien jaar aan wil blijven. Dan leidt hij Cambodja al sinds het einde van het bloedige bewind van de Rode Khmer van leider Pol Pot in de jaren 70.

Hoewel Hun Sen steeds de verkiezingen naar zijn hand zette, brokkelde zijn positie de laatste jaren af. Veel Cambodjanen zijn de corruptie van zijn kliek beu, en die onvrede leidde tot een stormachtige groei van de oppositiebeweging CNRP (Cambodia National Rescue Party). Bij de verkiezingen van 2013 bemachtigde de CNRP, onder leiding van de charismatische Sam Rainsy, ruim 44 procent van de stemmen, en 55 zetels in het parlement. Hun Sens CPP verloor 22 zetels en bleef steken op 68. Sindsdien won de oppositie aan kracht. Maar de premier heeft zijn tegenstanders uitgeschakeld voordat ze echt gevaarlijk werden.

De CNRP'ers gingen in ballingschap in Parijs (leider Sam Rainsy) of verdwenen in de cel (Rainsy's opvolger Kem Sokha). Alle CNRP'ers raakten hun parlementszetels, lokale zetels en functies kwijt, en die gingen vervolgens naar Hun Sens CPP. In Cambodja is er niemand meer om ze te betwisten.