Spanje worstelt door grote toestroom met liberaal migratiebeleid
Spanje is de belangrijkste aankomstbestemming voor migranten die over zee illegaal de oversteek naar Europa maken. Met name aan de Andalusische kust kwamen er afgelopen de weken duizenden aan land.
Donderdag bedwongen ruim zeshonderd Sub-saharanen de grenshekken van de Spaanse exclave Ceuta. De beelden van wegstuivende migranten tussen zonnebadende toeristen en dolblije taferelen na de hekbedwinging maken indruk in de Iberische staat.
Want nu Spanje het stokje van Italië en Griekenland heeft overgenomen, rijst de vraag of het liberale Spaanse migratiebeleid van de kersverse sociaaldemocratische regering kan standhouden nu de migratiedruk alleen maar toeneemt.
De burgemeester van het Andalusische Algeciras beklaagt zich dat zijn havenstad aan het veranderen is in een nieuw Lampedusa
De vorige maand naar huis gestuurde conservatieve regering van premier Rajoy was zuinig met de opvang van migranten en kreeg kritiek vanwege de mensenrechtensituatie rond de grenshekken.
Maar zijn opvolger Pedro Sánchez gaf direct na zijn aantreden al een contrair signaal af: hij liet het door Italië geweigerde migrantenschip Aquarius in Spanje aanleggen, waarmee Sánchez Europa wilde bewegen een barmhartigere migratiepolitiek te voeren.
Om zelf een voorbeeld te stellen liet hij in zijn eigen land publieke gezondheidsvoorzieningen voor migranten uitbreiden en wordt er dertig miljoen euro vrijgemaakt voor noodhulp. Bovendien zal het prikkeldraad op de grenshekken van Ceuta, en de andere aan Marokko grenzende Spaanse exclave Melilla, worden verwijderd.
Twee keer zoveel migranten als vorig jaar
In de eerst helft van 2018 kwamen 14.700 migranten illegaal Spanje binnen via de zogenoemde Westelijke Mediterrane route. Zij waren vooral afkomstig uit Marokko, Guinee en Mali. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar.
In juni waren dit er maar liefst 6.400, waarmee Italië en Griekenland als aankomstbestemming voorbij werden gestreefd en de weg naar Spanje volgens de Europese grensagentschap Frontex nu de meest actieve migratieroute is.
Ongebluste kalk
Na de hekbestorming in Ceuta viel rechts Spanje echter massaal over Sánchez' liberale migratieplannen heen. De hekbedwingers belaagden de grenspolitie namelijk met onder meer branders en ongebluste kalk, waardoor ruim 20 agenten gewond raakten. Overigens moesten ook ruim 130 migranten behandeld worden aan hun verwondingen.
Pablo Casado, Rajoy's conservatieve opvolger die een rechtsere koers voorstaat dan zijn voorganger, toonde zich direct solidair met de wetshandhavers en de bevolking van Ceuta. Hij reist deze week af naar het kleine stukje Spanje in Noord-Afrika om de bewoners een hart onder de riem te steken en eist een strenger beleid van Sánchez.
De burgemeester van het Andalusische Algeciras beklaagt zich ondertussen dat zijn havenstad zo langzamerhand aan het veranderen is in een nieuw Lampedusa. Ook hij eist maatregelen van Madrid, omdat de stad de middelen ontbeert voor de opvang van migranten die door de kustwacht in de Straat van Gibraltar worden opgepikt.
Recent in Spanje aangekomen migranten vertelden dat zij werden doorgelaten door de Marokkaanse autoriteiten
Migrantenorganisaties van onder meer de VN constateren overvolle opvangfaciliteiten en een gebrek aan personeel. Zij eisten vrijdag 'een landelijke strategie'.
De sociaaldemocraten houden ondertussen voet bij stuk. Het opvangsysteem staat niet op instorten, zo liet de minister van Binnenlandse Zaken Fernando Grande-Marlaska in een reactie weten. De miljoenen noodhulp moeten de opvangproblematiek in Andalusië en op andere aankomstplekken oplossen.
Ieder jaar tijdens de zomermaanden stijgt het aantal migranten dat illegaal de Spaanse grens oversteekt ten opzichte van koelere periodes wanneer het weer op zee slechter is. Ook de rol van grensland Marokko is van invloed op de aankomstaantallen in Spanje.
Gesteggel over visgronden
Recent in Spanje aangekomen migranten vertelden de digitale krant El Español dat zij werden doorgelaten door de Marokkaanse autoriteiten zodat zij het hekwerk in Ceuta konden oversteken.
Volgens de krant straft het buurland de regering-Sánchez af, die zonder overleg met Rabat een liberalere migratiepolitiek is gaan voeren. Ook zou gesteggel over visgronden een rol spelen. Marokko liet na de EU-migratie-top vorige maand weten niets te zien in opvangkampen voor migranten op het eigen grondgebied waar Europese landen op aansturen.